Strijd tegen robots in sleutelscènes

Ergens in de toekomst wordt in een diepe schacht in het onherbergzame Alaska een kubus van obsidiaan gevonden. Het blijkt een zwarte doos te zijn die een compleet verslag bevat van de op handen zijnde oorlog tussen robots en mensen. De militair Cormac Wallace gebruikt de informatie in de kubus om een overzicht te geven van de gebeurtenissen die tot de oorlog hebben geleid en hoe deze werd uitgevochten.

Het begon toen de mens ging experimenteren met kunstmatige intelligentie. In de nabije toekomst loopt zo’n experiment uit de hand, waarna de techniek zich tegen de mens keert. Auto’s worden bijvoorbeeld een van de moordwapens waarmee de mensheid wordt uitgeroeid. De mensen die weten te ontsnappen, vluchten de bossen in waar de robots niet kunnen komen. Maar de robots zijn lerende apparaten, die op zoek gaan naar manieren om toch op onbegaanbaar terrein te kunnen komen. Er rest de mensheid één uitweg: de computer Archos vernietigen die de centrale aansturing vormt voor de robots. Maar waar bevindt Archos zich?

Robopocalyps  wordt in fragmenten verteld door Cormac Wallace. Uit alle gebeurtenissen overal ter wereld kiest hij de sleutelscènes die een bepalende rol hebben gespeeld in de strijd tegen de robots. Het mooie van die scènes is dat ze op zich niet altijd zo bijzonder zijn, maar als je ze allemaal bij elkaar ziet, dan vormen ze een groot geheel waarbij duidelijk wordt hoe de ene actie een andere heeft beïnvloed.

Daniel H. Wilson heeft hiermee voor een manier van vertellen gekozen die goed werkt. Met zo’n apocalyptisch onderwerp waarbij de mensheid gereduceerd wordt tot kleine aantallen, zou Wilson makkelijk net zo’n dik boek kunnen schrijven als Stephen Kings De beproeving. Wilson laat zien dat dat niet per se hoeft. Zijn methode werkt ook: je beperken tot de scènes die ertoe doen.
Dat betekent wel dat er in het boek geen ruimte is voor diepgravende karakterstudies. De verschillende scènes van gemiddeld tien pagina’s laten de lezer oppervlakkig kennismaken met alle personages. Daarbij ligt de nadruk vooral op hoe ze reageren op de vijandige robots.

Wilson snijdt met dit boek een interessant thema aan: wat gebeurt er als de mensheid machines uitrust met een te grote intelligentie? Co-existentie blijkt niet mogelijk te zijn; mensen en robots vechten beiden voor zelfbehoud. De enige hoop zit in een citaat van Cormac Wallace waarmee het boek begint: ‘We zijn als een betere soort uit deze oorlog tevoorschijn gekomen’.