“Ze is zoek” van Emma Healey in één woord: geniaal!

Maud is een hoogbejaarde dame en wordt steeds vergeetachtiger. De briefjes in haar vestzak vormen haar geheugen. Ze vergeet steeds vaker waar ze is of hoe iets werkt of hoe ze iets moet doen, herkent haar kind en kleinkind steeds minder. Wel weet ze dat haar vriendin Elizabeth zoek is, maar niemand wil Maud geloven. Dus gaat ze zelf op onderzoek uit. Parallel aan de zoektocht denkt Maud terug aan de verdwijning van haar zus Sukey, lang geleden.

Begripvol
Veel verhalen met als thema dementie zijn geschreven vanuit het perspectief van de familie van iemand die dementerend is. Healey schreef “Ze is zoek” vanuit het perspectief van een oudere dame. Je krijgt hierdoor veel begrip voor mensen die het niet meer weten, dingen telkens opnieuw vragen. Je kan je prima inleven in het hoofd van Maud. Het geeft veel inzicht in hoe zo iemand denkt. En de dingen doet die ze doet. Het boek is daarmee niet alleen fictie, maar een prima basisboek over dementie.

Lach en traan
Soms heb je medelijden met Maud, ze weet zich duidelijk geen raad met haar slechte geheugen. Je wil haar als lezer helpen. Maar soms zorgt het ook voor vermakelijke momenten. Als ze de dingen beschrijft (een stoel noemt ze bijvoorbeeld zitding en sneeuw noemt ze wit zand) of gesprekken waar je hartelijk om moet lachen. Zo klaagt Maud, wanneer ze eenmaal bij haar dochter Helen inwoont, tegen Helen over de werkster die niks doet (die werkster is Helen) en over iemand die ingehuurd is en overal een rommel van maakt (dat is haar puberende kleindochter Katy).

Verhaallijnen versterken elkaar
De twee verhaallijnen lopen feilloos door elkaar. Er is het verhaal van Maud anno nu en Maud na de oorlog. De beide verhaallijnen versterken elkaar. Ook geven ze goed weer wat er met het geheugen gebeurt: recente gebeurtenissen worden niet onthouden, terwijl men alle details van gebeurtenissen in het verre verleden nog weet. Vreemd genoeg zijn de verwarde verhalen van het heden beter te volgen dan wat er in het verleden gebeurd is.

Goed uitgewerkt
De karakters zijn goed uitgewerkt, voor zover nodig. Vooral Maud leren we goed kennen. Het is een goed opgebouwd verhaal, de vergeetachtigheid van Maud is heel herkenbaar beschreven. De jonge schrijfster heeft zich goed verdiept in het proces van vergeetachtigheid en wat het met mensen doet, en wat het betekent voor zowel de omgeving als voor Maud zelf.

Conclusie
Gaandeweg heb ik me afgevraagd in welk genre je dit boek moet plaatsen. Is het een roman? Is het een thriller? Of een lesboek over dementie? Moeilijk te zeggen. Het is gewoon een boek dat je gelezen moet hebben. Omdat het spannend is. Omdat het levensecht geschreven is. Omdat het je inzicht geeft. Maar vooral: omdat het een geniaal boek is. Een absolute aanrader dus.