Mooie sfeertekeningen

De voormalige boekverkoper Per Petterson bracht in 1987 op 35-jarige leeftijd een bundeling uit met korte verhalen. Sindsdien schreef hij vijf romans en is hij uitgegroeid tot één van de meest talentvolle auteurs van Noorwegen. Met Paarden Stelen won hij in 2003 de twee belangrijkste Noorse boekenprijzen en onlangs wist hij met de Engelse vertaling ook beslag te leggen op de prestigieuze Independent Foreign Fiction Prize. Zeer verrassend, maar aan de andere kant ook weer niet zo héél verwonderlijk, want de mooie uitgave van De Geus laat zien dat Petterson inderdaad een zeer begenadigd auteur mag worden genoemd. Paarden Stelen is namelijk een prachtige roman, vol met mooie sfeertekeningen en heerlijk taalgebruik. Op bijzonder knappe wijze weet hij in verhaalvorm te omschrijven hoe kwetsbaar en waardevol ons leven is. En dat zonder zich ook maar één moment te verliezen in vals of goedkoop sentiment.

Petterson vertelt het relatief simpele verhaal van een 67-jarige man, die zich – na de dood van zijn vrouw – in een zelfgekozen vorm van eenzaamheid afsloot van de rest van de wereld en een huis kocht in de bossen van Noorwegen. Hier brengt hij de tijd door met kleine reparaties, wandelingen met zijn hond en voorbereidingen voor de winter. Een ontmoeting met een leeftijdgenoot maakt herinneringen los aan de zomer van 1948, toen hij een jongen van vijftien was en de vakantie samen met zijn vader doorbracht. Allerlei gebeurtenissen in die bewuste zomer hebben hem gevormd tot de man die hij uiteindelijk is geworden. Hij leerde er hoe het was om van iemand te houden, ontdekte dat zelfs je ouders soms grote geheimen voor je hebben en moest constateren dat ook degene van wie je dat het minst verwacht, in staat is om je te verraden. En niet als laatste kwam hij er voor het eerst in zijn leven in aanraking met de dood.

In iedere zin en elk woord zit op een zeer poëtische wijze de soms nog ongerepte schoonheid van het Noorse landschap verborgen en proef je de levenslust en onbezonnenheid van de jeugd. Petterson is een uitstekende verteller en in Paarden Stelen lijkt hij een op het oog vrij eenvoudig verhaal te vertellen. Maar tussen de regels door valt er een hoop te ontdekken en op het einde moet je nog eens extra naar adem happen. Het verhaal schakelt steeds tussen heden en verleden, maar beide verhaallijnen zijn even mooi en zorgvuldig uitgewerkt. Het laat de lezer achter met een brok in de keel en met een duidelijke boodschap. Paarden Stelen is een geweldige roman en verdient een groot publiek.