De observaties

Bessy gaat na het overlijden van haar broodheer op zoek naar werk als dienstmeid in Schotland. Halverwege blijft ze echter in de buurt van Snatter hangen en vindt er werk op een landhuis bij een wrekkige heer met politieke ambities en een lieve meesteres met toch wel eigenaardige trekjes ten opzichte van het huisdelijk personeel. Zij pleegt ze vreemde bevelen te laten opvolgen om hen vervolgens te observeren bij het uitvoeren daarvan. Hiermee wil de dame des huizes inzicht krijgen in de denk- en leefwereld van het personeel. Ze noteert haar bevindingen nauwgezet in haar boek: De Observaties. Bovendien vraagt ze ook aan het personeel om een dagboek bij te houden en haar hieruit voor te lezen.

Bessy weet uit te vissen dat al vele meiden –precies omwille van die ‘zotte kuren’ van mevrouw- het huis hebben verlaten. Maar ze komt er ook achter dat een zekere Nora op mysteriueze wijze om het leven is gekomen en ... zwanger was. Wie was die Nora waarvoor haar meesteres nog steeds zo’n voorliefde koestert, waarom en vooral hoe kwam ze om het leven? Bessy besluit op deze vragen een antwoord te vinden en gaat op zoek in het huis. Hierbij komt ze op het idee om mevrouw eens lekker angst aan te jagen door wat te ‘spoken’. Het hele plan loopt echter danig uit de hand en maakt mevrouw letterlijk knettergek.

Aan dit boek geraak je niet echt verslingerd, maar toch verwacht je dat de auteur met een op zijn minst verrassend einde op de proppen zal komen. Even lijkt het erop dat het voorspelbaar wordt, maar neen dus. Toch een verrassend einde ... voor wie er even wil over nadenken. Jane Harris slaagt er immers in om in een knappe constructie alle betrokkenen gek te maken: niet mevrouw zelf, maar ook haar man James is aan het einde van het boek gek van verdriet. Uiteindelijk kan men zelfs de vraag stellen wie aan het einde van het verhaal als geesteszieke in de instelling is beland: mevrouw of ... Bessy? Wanneer je als lezer over deze vraag gaat piekeren, is het gevaar niet denkbeeldig om ook ... kierewiet te worden. Lezen op eigen risico!