Hugo Claus - De verwondering voor #AugustusKLM

Omschrijving:
De verwondering noem ik een meesterwerk, in het volle bewustzijn dat die eretitel in de Vlaamse
literatuur slechts bij hoge uitzondering kan gebruikt worden. Aldus Paul de Wispelaere in De
Vlaamse Gids.
De meest burleske buitelingen uitvoerend, gunt Claus ons hier als een superbe clown een blik in de zielen van volkomen ontspoorde en ontredderde mensen. Doorsneden, flitsen, visioenen van
geleden ellende aan het Russische front en in Polen, geëtst met het bijtendste zuur, wisselen af
met bevrijdingsdrama's en met de taferelen van Rijckels onttakeling en macabere, krankzinnige
fantasie. Het is groots, verbijsterend en afschuwelijk, benauwend als een nachtmerrie... Aldus
Hans Warren Provinciale Zeeuwse Courant.


Over de schrijver:
Een beknopt overzicht van zijn leven zou hem zeker tekort doen, daarom geef ik jullie liever de
link naar de prachtige biografie die Uitgeverij De Bezige Bij op haar site heeft staan.
Bio van HugoClaus.


Mijn boekkeuze voor Augustus Klassieke Literatuur Maand, het thema dat door Sandra
succesvol aan deze maand werd gekoppeld, was niet mijn eigen keuze.
Op de vraag van Sandra welke bloggers er graag mee wilden doen, antwoordde ik dat zij dan wel
auteur en titel voor mij mocht kiezen … ik hou wel van een uitdaging ;-)
Ze benaderde enkele uitgevers en vond onder andere De Bezige Bij zelfs bereid om een paar
recensie-exemplaren ter beschikking te stellen. Lucky Me kreeg een van deze exemplaren!
Waarvoor hartelijk dank nogmaals.


Het boek en MIJN leeservaring:
Toen ik er in begon dacht ik op een gegeven moment … Geordende Chaos!
Betreft het hier iemand die ons zware kost in de maag splitst of mogen we er niet al te zwaar aan
tillen? Neemt de schrijver ons in het ootje, denk ik te simpel, of misschien wel te moeilijk?
Je blijft, zeker in het begin, steeds zinnen herlezen omdat je simpelweg dingen mist als je er even
je hoofd niet bij hebt, er gebeurt zoveel dat het je soms duizelt.
Het vaak gebezigde -in een ruk uitlezen- kun je hier sowieso wel vergeten, het moet zo nu en dan
even kunnen bezinken.
Klassiekersmaand, alsof we terug gingen naar onze middelbare schooltijd met de zogenaamde
leeslijst, op de een of andere manier voelde dit toch een beetje als een examen.
Maar nu ik iets, ik herhaal – ietsje, ouder ben weet ik ook dat iedere schrijver zijn boek schrijft en
iedere lezer daarvan zijn eigen interpretatie leest of bedenkt in het brein, verantwoordelijk voor
zijn/haar eigen gedachten, dus het goed of foutgevoel heb ik in een hoek geschopt. Zo goed als ik
kan zal ik mijn ervaring delen, al zullen de meningen uiteraard altijd verschillen, het blijft vooral
een interessant boek alleen al door zijn betoverende taalgebruik, de magie die hij creëert tussen
letters - woorden - en prachtzinnen!


De verwondering:
Het verhaal van en over de 37 jarige Victor de Rijckel, leraar Engels en Duits, geboren in
Waregem, opgegroeid in Roeselaere en nu wonende in Oostende, die zichzelf in feite zo
onbeduidend vind dat hij zelfs het idee heeft dat zijn leerlingen niet eens een bijnaam voor hem
hebben. Hij verzint er dan maar zelf een, Lul de Rijckel …
Met dit gegeven vind ik al dat hij niet echt spoort en dat wordt gaandeweg het boek alleen maar
erger en duidelijker.
Het verhaal wordt vertelt in verschillende perspectieven, allemaal vanuit dezelfde persoon maar
dan toch met andere invalshoeken.
Victor zit in een psychiatrische inrichting en moet van zijn psychiater Dr. Korneel zijn laatstedagen voor hij werd opgenomen op zijn eigen manier beschrijven in een schrift. Van een verpleegster,
Ferdine, krijgt hij echter nog een schrift (zijn dagboek) en vertrouwt hierop de dingen toe waar Dr.
Korneel (volgens Victor) niks mee te maken heeft, in de ik-vorm welteverstaan.


Zo begint het verhaal met de leraar, zijn point of view in de hij-vorm.
De gescheiden man die in een hotel woont en al lopende naar zijn werk refereert aan zijn ex-vrouw
Elizabeth die hem verlaten heeft. Elizabeth, een minderjarige leerlinge die hem verleidde, zo
beweert hij, maar vanuit een ander perspectief blijkt het weer andersom te zijn.
Als hij van de Prefect (hoofd van de school) de opdracht krijgt om die avond een toespraak te
houden bij een vergadering om hem in te leiden, weigert hij en gaat naar een gemaskerd bal, het
bal van het Wit Konijn. En daar begint de miserie ;-)


Hij raakt geobsedeerd door een prachtige vrouw, Allesandra, die hij volgt tot op de Dijk en
waarvan hij later beweert haar te hebben gered van zelfmoord.
Een van zijn leerlingen zegt de vrouw te kennen.
De jongen, Albert Verzele, neemt hem mee vanuit Oostende naar Hekegem, de plaats waar het
volk nogal fascistisch ingesteld is en waar Crabbe, een voormalige overloper, een SS-officier
verheerlijkt wordt.
Op een gegeven moment lijkt het zelfs alsof Victor en Crabbe in elkaar overlopen, dat Crabbe in
Victors lichaam lijkt te huizen.
Vreemd volk dus in dat Hekegem, waar ze Pier ontmoeten in zijn herberg en waar de beeldhouwer
Sprange beelden maakt ter nagedachtenis aan die held van hun, Crabbe. Deze is volgens de
ouders van Allessandra vroeger te vondeling gelegd bij hun. Allesandras ouders, Alice (Pools van
geboorte) en Richard Harmedam, wonen in een kasteel in Hekegem, kasteel Almout.


Vind Lul de Rijckel zijn adorabele Allesandra en wat brengt hem dit?
Hoe staan de dorpsbewoners van Hekegem tegenover de leraar en zijn leerling, die hij voor het
gemak soms ook zijn neef of zoon noemt?
Wat brengt zijn insluiting in de psychiatrische inrichting op en wat doet dit met zijn geest?


Zelfs NA het lezen van dit boek blijf je je afvragen in hoeverre Victor een stoornis heeft, en wat
voor stoornis dit dan zou kunnen zijn?
Ik hou het maar op een verwarde geest die wel meerdere identiteiten schijnt te hebben, maar die
ook weet te relativeren op sommige momenten.
Ik zei al tegen Sandra na het lezen van dit boek … in een woord – Complex! Ik kan me ook niet
voorstellen dat er iemand precies de kern van het verhaal weet te verwoorden zonder bepaalde
dingen te verklappen, volgens mij is dit het eerste boek waar ik tijdens het lezen me suf heb
geschreven in mijn notitieboekje om maar alle details te onthouden, die trouwens bij verder lezen
ineens weer heel anders lijken te zijn ;-)
Verwonderd – ja dat kan ik me voorstellen qua titel, maar misschien had ik verbijsterend nog wel
meer voor me zelf gekozen, je blijft je namelijk verbazen over de wendingen die een geest kan
nemen.

Heel erg interessant dus om te lezen!
Hartelijk dank nogmaals Uitgeverij De Bezige Bij voor het recensie-exemplaar.