Ambt Nederbetuwe Resolutieboek 1770-1794
Dit negen en twintigste deel van de Serie Gerichtelijke Transcripties Nederbetuwe omvat het resolutieboek van het Hoogadelijk Landgericht van de Nederbetuwe over de jaren 1770-1794 en sluit direct aan bij het vorige deel.
De inhoud van dit resolutieboek is zeer divers. Deze periode van 1770-1794 kenmerkt zich met name door veel problemen met de dijken, dijkdoorbraken en overstromingen. Daar werd heel veel werk aan besteed en werden er veel kosten voor gemaakt. Na de grote dijkdoorbraak tussen Huissen en Angeren werd door het Ambt op 1 september 1770 een reglement opgesteld hoe men behoorde te handelen in geval van watersnood. Voorts komt nog aan de orde een diversiteit aan zaken, zoal: gerichtelijke zaken, met name verzoekschriften en afdoeningen daarvan, zowel door particulieren als kerken. Ook vonden er in 1771 weer besprekingen plaats over de aanleg van een zandpad vanaf Utrecht via Buren naar Tiel en Avezaath, waarvan al sprake was in de jaren 1751-1756. Dit boek bevat ook diverse instructies en reglementen, zoals op 22 juni 1785 een uitgebreide instructie voor de ambtsontvanger en in 1790 voor de ambtschirurgijn. Van de Staten van Gelderland in 1780 een reglement ten aanzien van brand en de aanschaf van brandspuiten en een over de dienstboden. Veel stukken behelsen financiële aangelegenheden, zoals belastingzaken, allerlei heffingen en de controle op de afrekeningen. Tevens de aanstelling, reglementering en rekeningen van de collecteurs. Het vergeven van praebendes met name uit de kloostergoederen van Opheusden is iets wat regelmatig terugkomt en waarbij vooral de jonge dochters van de leden van het gericht werden bedeeld. Kortom, dit boek geeft een aardige inkijk in het reilen en zeilen van het gericht. In de voetnoten worden zaken verduidelijkt en worden de Latijnse rechtstermen en tekstgedeelten kort uitgelegd.
Dr. Peter Dirk Spies (Amersfoort, 1955) promoveerde in 2017 aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn op de studie: De classis van Tiel 1579-1816. De gereformeerde kerk in de Nederbetuwe in het spanningsveld van politieke machten en maatschappelijke veranderingen. Hij is onder andere werkzaam geweest als hoofd van een afdeling archief, bibliotheek en documentatie, als theoloog binnen de Nederlandse Hervormde Kerk en als jurist in bestuursrechtelijke zaken. Daartoe volgde hij enkele archiefopleidingen en bekwaamde zich in bestuursrecht en paleografie. Zijn onderzoeksgebied en specialisatie betreft in het bijzonder de kerkelijke, rechtelijke en politieke ontwikkelingen binnen het voormalig Hertogdom Gelre.
Dit negen en twintigste deel van de Serie Gerichtelijke Transcripties Nederbetuwe omvat het resolutieboek van het Hoogadelijk Landgericht van de Nederbetuwe over de jaren 1770-1794 en sluit direct aan bij het vorige deel.
De inhoud van dit resolutieboek is zeer divers. Deze periode van 1770-1794 kenmerkt zich met name door veel problemen met de dijken, dijkdoorbraken en overstromingen. Daar werd heel veel werk aan besteed en werden er veel kosten voor gemaakt. Na de grote dijkdoorbraak tussen Huissen en Angeren werd door het Ambt op 1 september 1770 een reglement opgesteld hoe men behoorde te handelen in geval van watersnood. Voorts komt nog aan de orde een diversiteit aan zaken, zoal: gerichtelijke zaken, met name verzoekschriften en afdoeningen daarvan, zowel door particulieren als kerken. Ook vonden er in 1771 weer besprekingen plaats over de aanleg van een zandpad vanaf Utrecht via Buren naar Tiel en Avezaath, waarvan al sprake was in de jaren 1751-1756. Dit boek bevat ook diverse instructies en reglementen, zoals op 22 juni 1785 een uitgebreide instructie voor de ambtsontvanger en in 1790 voor de ambtschirurgijn. Van de Staten van Gelderland in 1780 een reglement ten aanzien van brand en de aanschaf van brandspuiten en een over de dienstboden. Veel stukken behelsen financiële aangelegenheden, zoals belastingzaken, allerlei heffingen en de controle op de afrekeningen. Tevens de aanstelling, reglementering en rekeningen van de collecteurs. Het vergeven van praebendes met name uit de kloostergoederen van Opheusden is iets wat regelmatig terugkomt en waarbij vooral de jonge dochters van de leden van het gericht werden bedeeld. Kortom, dit boek geeft een aardige inkijk in het reilen en zeilen van het gericht. In de voetnoten worden zaken verduidelijkt en worden de Latijnse rechtstermen en tekstgedeelten kort uitgelegd.
Dr. Peter Dirk Spies (Amersfoort, 1955) promoveerde in 2017 aan de Theologische Universiteit te Apeldoorn op de studie: De classis van Tiel 1579-1816. De gereformeerde kerk in de Nederbetuwe in het spanningsveld van politieke machten en maatschappelijke veranderingen. Hij is onder andere werkzaam geweest als hoofd van een afdeling archief, bibliotheek en documentatie, als theoloog binnen de Nederlandse Hervormde Kerk en als jurist in bestuursrechtelijke zaken. Daartoe volgde hij enkele archiefopleidingen en bekwaamde zich in bestuursrecht en paleografie. Zijn onderzoeksgebied en specialisatie betreft in het bijzonder de kerkelijke, rechtelijke en politieke ontwikkelingen binnen het voormalig Hertogdom Gelre.
