Lezersrecensie
Wanhoop en onmacht worden voelbaar
23 april 2016
De prachtige cover trok mijn aandacht. Inmiddels heeft Roos van Rijswijk zichzelf met Onheilig echt op de literaire kaart gezet. Maar wat vond ik ervan?
Wie is de auteur?
Roos van Rijswijk is redacteur bij literair tijdschrift Tirade, initiatiefnemer van de J.M.A. Biesheuvelprijs en recensent bij o.a. NRC Handelsblad. Korte verhalen van haar hand zijn gepubliceerd in De Revisor, De Gids, Tirade, de SLAA en Das Magazin. Onheilig is haar romandebuut en verscheen in februari 2016 bij uitgeverij Querido.
Waar gaat het over?
Een 57-jarige vrouw is terminaal ziek. In een brief aan haar therapeute laat ze zich scherpzinnig uit over haar heden en verleden. Terwijl de 'zwarte stippen' in haar lijf steeds meer een zwarte eenheid vormen, heeft ze nog maar een echte wens: haar zoon Miguel weer zien, voor de laatste keer. Ze hebben namelijk al twee jaar geen contact gehad.
De Nederlands-Mexicaanse Miguel woont in Duitsland in het pittoreske stadje Nieheim. Impulsief heeft hij het vluchtige kantoorleven in Amsterdam ingeruild voor een eenvoudig bestaan bij de oosterburen. Hij woont daar in een zelfgebouwd huis met een zwakzinnige man (Jorge) die min of meer aan hem is opgedrongen door de inwoners van het stadje vanuit de overtuiging dat deze mede-Mexicaan vast zijn broer moet zijn.
Als het nieuws van zijn moeder Miguel bereikt, besluit hij haar op te zoeken. Tegelijkertijd gaat zij niet bij de pakken neerzitten en reist ze af naar Duitsland, zodat toenadering alsnog uitblijft.
'Wanhoop en onmacht worden voelbaar'
Je wordt meteen het verhaal in gezogen doordat Onheilig opent met een beeldende scène waarin je de vrouw goed leert kennen. Haar angsten, wanhoop en onmacht worden voelbaar. Bijvoorbeeld in deze zin die al op de eerste pagina veel gevoelens oproept.
'Ik probeer de gezwellen toe te spreken 's nachts, ik zeg: kunnen jullie niet gewoon naast wat er al was bestaan, naast mijn ingewanden, mijn botten, ik draag jullie, jullie zijn mij.' (p. 1)
Roos van Rijswijk kan heel goed in één zin een pijnlijk gevoel tot leven brengen. Toch merkte ik dat deze schrijfstijl mij niet lag. Van Rijswijk schrijft rauw en keihard zonder menselijke pijn te verbloemen om de werkelijkheid iets aangenamer te doen lijken. Recensenten omschrijven het als subtiel, maar de ruwe randen van haar woorden beletten mij ervan die subtiliteit te voelen.
'Geen happy end'
Het verhaal heeft geen happy end en dat is verfrissend. Je verwacht, hóópt, dat moeder en zoon nader tot elkaar komen. Dat hij, ondanks haar incompetentie als moeder, naast de doornen ook ziet hoe zij een prachtige bloem is die de stekels nodig heeft gehad om te overleven. Toch bleef de essentie ongrijpbaar, waardoor de personages voor mij niet genoeg een ontwikkeling doormaakten.
Onheilig is een tragisch verhaal waarin Van Rijswijk nergens de pijnlijke realiteit verzacht. Hierin schuilt haar kracht, maar de schrijfstijl is niet aan mij besteed. Daarom geef ik het 2,5 van de 5 sterren.
Wie is de auteur?
Roos van Rijswijk is redacteur bij literair tijdschrift Tirade, initiatiefnemer van de J.M.A. Biesheuvelprijs en recensent bij o.a. NRC Handelsblad. Korte verhalen van haar hand zijn gepubliceerd in De Revisor, De Gids, Tirade, de SLAA en Das Magazin. Onheilig is haar romandebuut en verscheen in februari 2016 bij uitgeverij Querido.
Waar gaat het over?
Een 57-jarige vrouw is terminaal ziek. In een brief aan haar therapeute laat ze zich scherpzinnig uit over haar heden en verleden. Terwijl de 'zwarte stippen' in haar lijf steeds meer een zwarte eenheid vormen, heeft ze nog maar een echte wens: haar zoon Miguel weer zien, voor de laatste keer. Ze hebben namelijk al twee jaar geen contact gehad.
De Nederlands-Mexicaanse Miguel woont in Duitsland in het pittoreske stadje Nieheim. Impulsief heeft hij het vluchtige kantoorleven in Amsterdam ingeruild voor een eenvoudig bestaan bij de oosterburen. Hij woont daar in een zelfgebouwd huis met een zwakzinnige man (Jorge) die min of meer aan hem is opgedrongen door de inwoners van het stadje vanuit de overtuiging dat deze mede-Mexicaan vast zijn broer moet zijn.
Als het nieuws van zijn moeder Miguel bereikt, besluit hij haar op te zoeken. Tegelijkertijd gaat zij niet bij de pakken neerzitten en reist ze af naar Duitsland, zodat toenadering alsnog uitblijft.
'Wanhoop en onmacht worden voelbaar'
Je wordt meteen het verhaal in gezogen doordat Onheilig opent met een beeldende scène waarin je de vrouw goed leert kennen. Haar angsten, wanhoop en onmacht worden voelbaar. Bijvoorbeeld in deze zin die al op de eerste pagina veel gevoelens oproept.
'Ik probeer de gezwellen toe te spreken 's nachts, ik zeg: kunnen jullie niet gewoon naast wat er al was bestaan, naast mijn ingewanden, mijn botten, ik draag jullie, jullie zijn mij.' (p. 1)
Roos van Rijswijk kan heel goed in één zin een pijnlijk gevoel tot leven brengen. Toch merkte ik dat deze schrijfstijl mij niet lag. Van Rijswijk schrijft rauw en keihard zonder menselijke pijn te verbloemen om de werkelijkheid iets aangenamer te doen lijken. Recensenten omschrijven het als subtiel, maar de ruwe randen van haar woorden beletten mij ervan die subtiliteit te voelen.
'Geen happy end'
Het verhaal heeft geen happy end en dat is verfrissend. Je verwacht, hóópt, dat moeder en zoon nader tot elkaar komen. Dat hij, ondanks haar incompetentie als moeder, naast de doornen ook ziet hoe zij een prachtige bloem is die de stekels nodig heeft gehad om te overleven. Toch bleef de essentie ongrijpbaar, waardoor de personages voor mij niet genoeg een ontwikkeling doormaakten.
Onheilig is een tragisch verhaal waarin Van Rijswijk nergens de pijnlijke realiteit verzacht. Hierin schuilt haar kracht, maar de schrijfstijl is niet aan mij besteed. Daarom geef ik het 2,5 van de 5 sterren.
1
Reageer op deze recensie
Meer recensies van
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
