Een zomer vol geheimen

Elizabeth Jane Howard (1923-2014) was een Brits schrijfster. Haar literaire carrière omspant zestig jaar. Ze was driemaal getrouwd, onder andere met de bekende schrijver Kingsley Amis. Howard kreeg pas echt erkenning door haar romanreeks 'The Cazalet Chronicles'. Deze romans zijn gebaseerd op de geschiedenis van haar eigen Londense familie. Uiteindelijk werden het vijf romans die de jaren 1937 tot 1947 beschrijven. Voor haar dood haalde geen enkele roman van Howard een Nederlandse vertaling. Deze maand is het dan eindelijk zo ver: Het eerste deel van de vijfdelige reeks komt in het Nederlands uit en heet Lichte jaren. In deze roman neemt Howard de lezer mee naar het Victoriaanse Engeland en toont ze de eerste onzekere jaren voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog.

In Lichte jaren maakt de lezer kennis met de vele personages van de vijfdelige romanreeks over de familie Cazalet. Traditiegetrouw komt de familie elke zomer bijeen op het familielandgoed Home Place in Sussex. Ieder familielid vult de dagen op haar of zijn manier. Grootvader William heeft de leiding is het familiebedrijf, vult zijn dagen met het lezen van de krant en het verbouwen van zijn huis. Zijn zoons Hugh en Edward doen eigenlijk het meeste werk in het familiebedrijf en zijn andere zoon Rupert is schilder. Hun echtgenoten en kinderen vullen hun dagen met de dagelijkse beslommeringen, taken, picknickjes, spelletjes in het bos en rondom en huis en het eten van grote maaltijden in de eetkamer. Ook krijgen de mannen en vrouwen die het huishouden doen een stem in Howards boek. Met een gedetailleerde en gevoelige pen beschrijft Howard het familieleven van de gegoede burgerij en dat van hun personeel.

Een groot deel van de roman gaat in op de gevoelens en emoties van de kinderen. Howard heeft zich bijzonder goed verplaatst in hun belevingswereld en fantasieën en beschrijft hun gedachten op een zeer realistische en humoristische manier. De spanning van het verhaal zit in de ervaringen van de kinderen en de manier waarop ze naar de wereld kijken. Daarnaast is het interessant dat ieder kind een uniek karakter heeft en dat ze dus allemaal van elkaar verschillen. De auteur heeft opmerkelijk goed de vreugde en zorgen van de kinderen vastgelegd.

Minder spannend zijn de belevenissen van de volwassenen. Howard heeft geprobeerd hun verschillende karakters realistisch op papier te krijgen, maar doet dat met te veel detail waardoor de lezer weinig sympathie voor hen voelt. Wat de schrijfster wel goed heeft gedaan is het omschrijven van de omgangsvormen van de familie: discretie, zelfbeheersing en terughoudend zijn is een must. De lezer merkt echter al snel dat daaronder veel broeit. Echte gevoelens worden altijd onderdrukt, waardoor dochter Rachel bijvoorbeeld stiekem een lesbische relatie onderhoudt met Sid, zoon Edward heeft allerlei affaires gehad en de schilderambities van Rupert houdt hij liever voor zichzelf. Daarnaast lijdt Hugh nog steeds aan zijn verwondingen van de loopgraven in de Eerste Wereldoorlog, maar hij probeert zich voor zijn familie sterk te houden. Al deze geheimen en strubbelingen groeien verder, terwijl een volgende oorlog steeds dichterbij komt.

Lichte jaren van Elizabeth Jane Howard is een vermakelijke roman en eenvoudig te lezen. Het is knap hoe de schrijfster de kinderen een stem heeft gegeven, maar het verhaal is soms te langdradig. De uitgebreide beschrijvingen voegen soms iets toe aan het verhaal, maar zijn vaak te uitbundig. Daarnaast is het jammer dat de lezer zich moeilijk met de (volwassen) personages kan identificeren. Het boek moet het dus hebben van het bijzondere gevoel dat Howard ons geeft over de periode voor de Tweede Wereldoorlog op het Engelse platteland.