Geforceerd proza

Annabel Jonk is het pseudoniem van een auteur die zelf liever in de schaduw staat. Haar debuutroman verscheen bij uitgeverij Brandt en het gaat daarbij volgens haar niet om de auteur maar om het boek. Jonk is geïnteresseerd in de menselijke psyche en alle dilemma’s die daarbij komen kijken.

In Desalnietbemind komen heel wat dilemma’s aan bod. Vlak na het overlijden van Victor opent zijn vrouw Martha zijn werkruimte, waar ze een schrift met korte verhalen over zijn jeugd op de kostschool ontdekt. Langzaam ontvouwen zich geheimen uit zijn jeugd, maar ook daarna. Martha gaat op onderzoek uit en probeert via oude vrienden en forensisch pathologen haar man alsnog te leren kennen en de waarheid boven tafel te krijgen.

Met korte hoofdstukken weet Jonk de aandacht van de lezer vast te houden tijdens het lezen van deze roman. Hoewel, waar het boek begint en aangekondigd wordt als een roman, leest deze al snel als een detective en eindigt deze als een thriller. Dit maakt het boek en het einde van het verhaal zeker verrassend maar niet erg geloofwaardig. De auteur weet de lezer wel nieuwsgierig te maken maar niet te overtuigen.

Veel dilemma’s en thema’s spelen een rol in Desalnietbemind. Rouw, overspel, huwelijk, liefde, misbruik (kostschool) en vriendschap, het zit er allemaal in. Maar het is te veel van het goede. Jonk wil, een valkuil waar meer debutanten in trappen, alles tegelijk en daardoor wordt het geheel ongeloofwaardig.

Zo is de schrijfstijl op de meeste momenten erg prettig. Korte zinnen die de lezer snel door het verhaal leiden en doen denken aan een thriller qua spanningsopbouw. Maar af en toe doorbreken filosofische wijsheden of uitweidingen met historische verwijzingen ineens het nuchtere taalgebruik. “Rouw is het herschikken van je leven, brokstukken, waarvan er één ontbreekt, stapelen tot een nieuwe structuur.” Deze zinnen en passages passen niet bij het hoofdpersonage, de rest van het verhaal of de schrijfstijl en komen daarmee gekunsteld en overdreven over.

Eenzelfde kunstje komt een paar keer voor, wanneer een doodgewone gebeurtenis ineens leidt tot een filosofische overweging die symbool moet staan voor wat er op dat moment in het verhaal te gebeuren staat:

“Tegenover me stond een ruitenservice haastig een autoruit te vervangen bij een Mercedes. De eigenaar wees ongeduldig naar het open gat in zijn auto waardoor liters water naar binnen plensden. Ik keek naar de korrels glas naast de auto. Als een autoruit breekt valt hij in duizenden vierkantjes uit elkaar. Een onzichtbare structuur houdt alles bij elkaar. Een kleine opspattende kiezel kan het begin zijn.”

Al met al komt het debuut van Jonk te geforceerd over. De titel is interessant en maakt te lezer nieuwsgierig, maar de uitwerking is te veel van het goede en resulteert in een gekunsteld verhaal waarin te weinig duidelijke keuzes gemaakt zijn.