Doe het niet

Ik weet niet meer precies hoe ik eraan gekomen ben. Misschien gekregen van iemand, uit een erfenis of zo, misschien zat het opeens in de buitenbieb, wat ook een vorm van krijgen is. In ieder geval lag het heel lang buiten en zette ik het op een gegeven moment binnen. Ik wilde het zelf lezen, o nee toch niet. Deze beweging heeft het boek een paar keer gemaakt. Ik ben daar nogal neurotisch in.

In ieder geval stond het binnen toen ik Henk van Straten las, die schreef dat hij mede door Bukowski geïnspireerd was. Ik had al een tijdje een wat langer citaat van hem in mijn telefoon staan, waarin hij zegt dat je niet moet gaan schrijven als het niet per se hoeft: Don’t do it if it doesn’t come bursting out of you in spite of everything. Het citaat is nog wel wat langer, dat je moet stoppen wanneer je te lang over je typemachine hangt of het aan iedereen wil laten lezen en dat soort dingen, maar het komt steeds op hetzelfde neer: doe het niet. Dat staat ook op zijn grafsteen: Don’t try.

Ik was nieuwsgierig geworden door al deze enthousiaste ontmoedigingen en vroeg me af hoe hij dan zelf zou schrijven. Ik ben niet teleurgesteld, meer onthutst en enigszins geschokt, al is dat meer een woord dat bij mij opkomt dan dat ik zelf nou zo geschokt  was. Het is niet zijn taalgebruik maar zijn radicale compromisloosheid en zijn flexibiliteit. Hij vindt alles goed op zijn eigen manier. Doet precies waar hij zin in heeft zonder over de consequenties na te denken, maar doet ook veel wat anderen zouden verrekken.

Dan heb ik het wel over Henry Chinaski, de ik-figuur van het boek, maar die leidt wel een leven van zuipen, seks, drugs, werken en gokken wat in volstrekt willekeurige volgorde als een kopie lijkt op het leven van Charles Bukowski. Wanneer je op Wikipedia zijn biografie leest wordt dit idee bevestigd, maar ik moet zeggen, zijn boeken zijn interessanter.

Ze zijn met een enorme drijvende vaart geschreven, zodat je zelf ook steeds sneller gaat lezen en ademnood krijgt van het razende tempo, de spanning en het avontuur, maar dat kan ook aan mijn leeftijd liggen.

Het is eigenlijk een omnibus met de boeken Postkantoor, Vrouwen, Kind onder kannibalen en Hollywood. Postkantoor gaat over zijn werk op het postkantoor als postsorteerder. Hij heeft een lastige chef, to put it mildly, hij heeft schijt aan alles en hij doet zijn werk. In Vrouwen is hij gestopt met werken, schrijft gedichten en doet kleine onstuimige optredens, waar hij drinkt en voorleest. Drinken en gokken, pillen en seks gaan gewoon door. Fantastisch om te lezen, maar lastig om uit het boek te citeren zonder zelf in opspraak te komen. Als je je afvraagt of je hem ook zou moet lezen, zou ik zeggen: doe het niet. Don’t try.

Ate Vegter, 24 april 2019