Boeiend oorlogsverhaal met oninteressante meta-verhaallijn

De Belgische schrijver Stefan Hertmans heeft dit boek gebaseerd op de dagboekaantekeningen die hij heeft gevonden van zijn grootvader Urbain Martien. Deze Urbain was soldaat in de Eerste Wereldoorlog en werd hierna schilder.

Hertmans vertelt echter niet recht voor zijn raap het levensverhaal van zijn voorvader, maar schrijft ook over dat schrijven van dat verhaal. Over hoe lang hij gedraald heeft voor hij uiteindelijk de dagboeken durfde te openen, bijvoorbeeld. Hoezeer de geschiedenis hem zelf persoonlijk raakt. En hoe hij in hedendaags Gent plekken bezoekt die herinneren aan zijn grootvader.

Het is echter juist dit meta-aspect van dit boek dat eigenlijk het oninteressants is. Zo vertelt Hertmans in deel 1 van het boek eerst wel uitgebreid over zijn familiegeschiedenis en gaat hij zelfs terug tot zijn overgrootvader, Urbain’s vader. Maar de vraag is of de hier wel heel ruimschoots aanwezige melancholiek aandoende beschrijvingen van het Gent van ruim een eeuw geleden wel zo interessant zijn. Hetzelfde gebeurt in deel 3, waarin Hertmans ook weer ‘meta gaat’, zogezegd.

Daarmee is het tussenliggende tweede deel, de kern van het boek, waarin in ik-vorm de belevenissen van Urbain tijdens de oorlog worden verteld, wat mij betreft verreweg het boeiendst. Hertmans weet diens oorlogservaringen heel indringend te beschrijven en maakt hier een zeer meeslepende vertelling van.

Maar door de genoemde zwaktes is dit boek uiteindelijk toch niet meer dan een niet geheel geslaagde roman. Alhoewel Hertmans dat deels goed te maken door een soms erg mooie uitgesproken poëtische schrijfstijl. Een 7 uit 10 dus voor dit boek…