Maan en Zon

Max Tromp zou taxichauffeur worden op Curaçao. Zo had vader Roy het allemaal voor hem uitgedacht. Tot broeder Daniel zich het lot van de familie aantrekt en in Max een geboren onderwijzer ziet. Dat laat Roy niet zomaar gebeuren. Zijn Dodge, zijn trots, zou en moest overgeleverd worden aan Max. Wanneer Max zich toch op de studies voor onderwijzer voorbereidt, komen vader en zoon op ramkoers. De gebeurtenissen van 30 mei 1969 op het eiland slaan Max’ droom echter aan diggelen.

Maan en Zon is niet alleen een boek over vaders en zonen, maar stelt ook de paternalistische houding van kolonisator Nederland ten opzichte van Curaçao eind de jaren 60 aan de kaak: “We hebben niets anders geprobeerd om blanken van hen te maken. Liefst van al nog Nederlanders. Onze taal, onze cultuur, onze normen en waarden. We dachten dat we ze vormden, maar in werkelijkheid waren we bezig ze te misvormen.” Zo klinkt het bittere besluit van een missiebroeder die terugblikt op het zendingswerk van zijn congregatie (p. 146).
Parallel met dit mesothema beschrijft Brijs hoe Roy een taxichauffeur van Max wil maken, in weerwil van Max’ eigen droom om onderwijzer te worden … Zowel de Nederlandse kolonisator als Roy ‘regeerden’ onder het motto: als het niet klinkt, dan botst het maar.
De auteur schetst het coming-of-ageverhaal van Max tegen de achtergrond van de opstand van Trinta di Mei (30/5/1969) waarbij de Curaçaoënaars in opstand komen voor een beter loon. Net zoals vele inwoners van Curaçao is ook Max na de opstand slechter af en blijkt zijn droom verder af dan ooit. Wanneer hij later zijn zoon Sony de kansen wil geven die hij zelf nooit kon grijpen, gooit weer iets anders roet in het eten … l’Histoire se répète.

Stefan Brijs vertelt het hele verhaal van de familie Tromp bij monde van broeder Daniel die een hele nacht doorschrijft in zijn dagboek, wachtend op nieuws van Max die naar Nederland vertrok. Door voor deze verteltechniek te kiezen, verloopt het verhaal vrij chronologisch en krijgen we alles voorgeschoteld vanuit het oogpunt van een vrome broeder wat het boek een wat braaf aura verschaft. Het dwong Brijs in een keurslijf wat hem misschien net iets te veel parten speelde om het verhaal te laten uitbreken.