Henning Mankell is een meesterlijke verteller en bewijst dit wederom. Er zitten meerdere lagen in het boek en het thema ‘angst’ is prachtig uitgewerkt.

‘Mankells eerste grote misdaadroman na de Inspecteur Wallander-reeks’, zo wordt gemeld op de achterkant van De terugkeer van de dansleraar. Na de 9-delige serie met inspecteur Kurt Wallander is een nieuwe periode aangebroken met een nieuwe hoofdpersoon. Grappig detail is dat ergens in ‘De dansleraar’ een verwijzing zit naar een boek uit de Wallander-reeks. Interessant gegeven is dat het verhaal zich deze keer afspeelt op de geboortegrond van schrijver Henning Mankell.

Stefan Lindman is de hoofdpersoon. Hij is 37 jaar en werkzaam bij de politie. Op een dag krijgt hij de uitslag dat hij kanker heeft. Hij gaat met ziekteverlof en moet circa 2 weken wachten voordat de bestraling begint. In de krant leest hij dat een gepensioneerde ex-collega is vermoord in Noord-Zweden. Stefan loopt met zijn ziel onder de arm, weet niet goed hoe hij de twee weken tot de behandeling moet overbruggen en besluit te vertrekken naar het gebied van zijn vermoorde ex-collega genaamd 'Molin'. Deze was ooit een soort mentor die Stefan de kneepjes van het politievak heeft bijgebracht. Sinds zijn pensionering woonde hij erg afgelegen op een boerderij. Daar is hij als het ware afgeslacht. Stefan Lindman was altijd al van mening dat Molin angst met zich meedroeg. Stefan zelf vindt doodsangst op zijn weg sinds hij weet dat hij kanker heeft. Aangekomen in het Noord-Zweedse Härjedalen gaat hij naar het huis van Molin. Daar treft hij de resten aan van een bloederige slachtpartij. Op de vloer bevinden zich merkwaardige voetsporen. Het zijn de basispassen van de tango…..

Stefan Lindman is weliswaar een nieuw gezicht, maar de hand van schrijver Henning Mankell is duidelijk aanwezig. Herkenbaar zijn : de schrijfstijl, de sfeer, de beschrijvingen van de omgeving, de opbouw van het verhaal en de gruwelijke moorden. Stefan lijkt een beetje op Kurt Wallander. Het is geen vrolijke man en de wetenschap dat hij kanker heeft, maakt dat zijn gedachten voortdurend in deze richting afdwalen. Dat doet Henning Mankell overigens briljant. In het verhaal vormen ze een rode draad. Soms zijn ze dermate hypochondrisch dat het enigszins komisch wordt. Er zijn meer luchtige noten in dit boek. Zoals de persoon van Guiseppe Larsson, een inspecteur in het gebied waar Molin vermoord is. Hij lijkt een tegenpool van Stefan Lindman en zijn bijzondere voornaam roept bij menigeen vragen op.

De terugkeer van de dansleraar is een indrukwekkend boek. Henning Mankell is een meesterlijke verteller en bewijst dit wederom. Er zitten meerdere lagen in het boek en het thema ‘angst’ is prachtig uitgewerkt. Het verhaal is spannend, leest soepel, is verrassend en ontroert. Personages komen tot leven, omgeving en context krijgen beeldend gestalte. Zoals altijd belicht Mankell, naast het misdaadverhaal, een maatschappelijk thema tegen een historische context. Deze keer is dat een deel van de Zweeds-Duitse geschiedenis ten tijde van nazi-Duitsland.

Zijn er nog minpunten? Misschien is de besluiteloosheid van Stefan Lindman over al dan niet vertrekken en toch blijven een beetje teveel aangedikt. Maar dit valt voor mij in het niet bij wat dit boek voor de rest te bieden heeft. Namelijk: spanning, een prachtige schrijfstijl en een goed gecomponeerd en ontroerend verhaal over een maatschappelijk fenomeen dat telkens weer de kop opsteekt.
De Duitse lezers hebben Henning Mankell in 2003 voor dit boek beloond met de ‘Bücherpreis’. Gelijk hebben ze!