Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Men weet niet wanneer de tijd op is

Inge Deutekom 27 april 2015
Leon is misselijk en bloedt. Dat doet hem denken aan een gebeurtenis in zijn jeugd; de oppas met wie hij vrij speelde, viel tijdens hun spel in het trapgat en liep hersenbeschadiging op. Daarnaast was zijn moeder manisch-depressief. Als twaalfjarige vond hij haar dood in bed. Hij meent dat ze ooit gezegd heeft dat een mens altijd in zijn eigen armen sterft. Dit heeft hem nooit losgelaten.

Hij raakt onthecht van zichzelf, heeft 'een gezicht van steen'. Alleen aan Elsie, die hij trouw bezoekt en voor wie hij zich verantwoordelijk voelt, vertelt hij wat hij denkt. Studeren wil hij niet, ook al kan hij goed leren. Liever verbouwt hij van alles in en om het huis. Het verzorgen van planten en groenten geeft hem rust en geluk. Net als zijn vader geniet hij van de zekerheid van routinehandelingen. Dan krijgt hij een baan als conciërge op zijn oude school. Daar is hij altijd op tijd, ook al heeft hij geen klok.
Leon leeft in een heel eigen wereld, een wereld van tijdloosheid en onbeweeglijkheid, die hij weerspiegeld ziet in de planken van de vloer in zijn woonkamer (p.52). Hij is gefascineerd door veranderingen die zich onopgemerkt voltrekken. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de gebeurtenissen uit zijn jeugd: het samenzijn met Elsie dat hij had willen rekken: " Hij besefte dat de wijzers genadeloos voortbewogen, dat het onding iets van hun samenzijn stal ... Hij had haar jaren willen inhalen om met haar te kunnen trouwen".
Dan wordt hij verliefd op een docente, die bij hem intrekt. Zij leeft echter naar de klok en probeert hem in tijdschema's te persen. Dat maakt hem ongelukkig; hij kan zijn eigen ritme niet meer volgen. Bovendien wil zij kinderen en hij niet: "Er zijn te veel dingen die je een kind kunt aandoen en zelf doodgaan is daar een van. Het is de machteloosheid die ik niet kan verdragen". Hij denkt ook dat hij niet oud zal worden: "Laat de tijd zich maar haasten". Hierdoor raken ze steeds meer van elkaar verwijderd.
Dan kan hij Elsie weer vaker bezoeken en gaat hij een boot bouwen. Daarin voltrekt hij uit mededogen een noodlottige handeling. Bewust kiest hij het moment.

Dit is een diep ernstig boek, net als het vorige boek van deze schrijver, maar de schrijfstijl is prachtig en de hoofdpersoon ontroert. Hij doet denken aan de personages van J.M. Coetzee, die ook zo droog en eenzelvig, introvert en tijdloos zijn. De fijnzinnige, beknopte beschrijvingen sluiten daar naadloos bij aan. Korte hoofdstukken en eenvoudig taalgebruik loodsen je snel door het boek heen, dat desalniettemin indruk maakt.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Inge Deutekom