De thriller van de helaas veel te vroeg wijlen gegane Stieg Larsson, Mannen die vrouwen haten, is een boek om in rond te grasduinen. Bijna 600 bladzijden Zweeds wooncomfort. Hoewel geen literaire thriller, -daarvoor is het te prozaïsch- leest het als een boeiende reportage. En hoewel mijn ontdekking van de Milleniumreeks wat laat is, past deze thans perfect in de actuele, pas onstane, situatie van kredietcrisis, omtuimelende industriegiganten en onthulling van grootscheepse financiële malversaties. (Iceland Bank, Madoff)
Larsson heeft zijn epos groots opgezet, met invloeden van de Scandinavische verteltraditie zoals in `Het geslacht Björndall’ waarvan een gelezen inhoudstypering zou kunnen slaan op de Familie Vanger in Larssons boek: `'s Winters is men volkomen geïsoleerd en zéér op elkaar aangewezen. De oude gewoonten worden in ere gehouden en doorgegeven aan de volgende generatie. Het is een familieverhaal waarin een treffend tijdsbeeld geschetst wordt. Breed uitgesponnen gedachten van de hoofdpersonen maken het een boek van lange adem. Alleen geschikt voor volhardende lezers.’
En met een knipoog naar Pippi Langkous. Inhoudelijk heb ik niets toe te voegen aan wat er hierboven in andere recensies al is geschreven. Vijf sterren.
Toch knaagt er iets na het uitlezen van deel een, want ik weet nog niet of elk deel op zichzelf staat: Er vindt geen gerechtigheid plaats maar wellicht komt dat in het laatste deel dat ook zo getiteld is.
De hoofdpersonen ontraadselen een gruwelijk familiegeheim, maar wat ik mis is dat inspecteur Morell die er zijn halve leven mee bezig is geweest, na de climax geen rol meer speelt. En hem kennende zou hij toch veel vragen te stellen hebben, losse einden, die zouden hebben moeten leiden tot een gedegen en diepgaand onderzoeksinitiatief van politie en justitie als derde partij.
Mikaël en Lisbeth, die per onderzoeksjournalistiek aan harde bewijzen komen van een reeks vreselijke onopgeloste misdaden, doen er op verzoek van de familie van de dader zelfs niets mee, wat in feite strafbaar is. Niet duidelijk is, of los van dat, de politie heeft liggen slapen na de opheldering van het raadsel of dat die misschien wel is omgekocht door het machtige Vangerconcern?
Larsson heeft met Lisbeth Salander een indringend psychologisch portret neergezet van een getraumatiseerde jonge vrouw, zoals ook wel vakkundig is geschetst in de Nicci French reeks, maar dan hier meer van vlees en bloed. Haar undercover- en hackersactiviteiten hebben een wat al te stripverhaalachtig superwomangehalte maar toch blijft ze als kwetsbaar mens ook supergeloofwaardig wat vooral in de eindalinea tot uitdrukking komt.