Meer dan 4,9 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

4328.Dochter van een zwarthemd

Recensie van:

4328 Dochter van een zwarthemd

Auteur:

Bianca Mastenbroek

(1975) woont in Eindhoven, waar ze Techniek & Maatschappij studeerde aan de Technische Universiteit. Na een aantal jaren gewerkt te hebben als milieuadviseur besloot ze zich helemaal te wijden aan haar grote passie: schrijven. Inmiddels heeft ze meerdere boeken voor kinderen, de jeugd en volwassenen op haar naam staan. 

Bianca schrijft het liefst fantastische of historische verhalen. En natuurlijk moeten de verhalen spannend zijn! Ze laat zichzelf graag verrassen door de werelden, de personages en avonturen die ze bedenkt. Maar ze vindt het ook heerlijk om in de geschiedenis te duiken en rond alle feiten en gebeurtenissen een aangrijpend verhaal te weven. 

Voor De Vier Windstreken schreef Bianca talloze boeken, waarvan het meest bekend Hendrick, de Hollandsche indiaan, dat in 2019 De Jonge Beckman en Thea Beckmanprijs won.

Voor meer informatie kun je kijken op www.biancamastenbroek.nl

Omslag:

Peter-Paul Rauwerda

Wijze van lezen:

Recensie-exemplaar ontvangen van De vier windstreken in ruil voor mijn recensie.

Uitgeverij: De Vier Windstreken

Genre: historische roman

Cover en flaptekst:

Een grijze cover, de titel in bloedrode letters. Een meisje zonder haren met haar hoofd gebogen staat er als in gedachten verzonken bij. Achter haar in haar schaduw een hakenkruis, het embleem van de N.S.B. Een man met een glimlach op zijn gezicht achter een spoorbrug en een meeuw die vrij lijkt te vliegen. Verdriet, intense pijn en leegte zijn gevoelens die door me heen razen. Zonder woorden maar met prachtige illustraties al zoveel gezegd.  

Quote:

Bron: www.biancamastenbroek.nl

Hoofdstuk 1

Mei 1945

Links, rechts, links, rechts. Langs velden en wegen. Nauwelijks bebouwing, alleen eindeloze zandvlaktes, uitgestrekte heidevelden. Nergens leven. Op ons na.
Links, rechts, links, rechts. Rustig aan. Straks krijg ik weer een geweer op mijn borst gericht omdat ik te ver vooruitloop. Terwijl de opdracht toen we vanochtend vertrokken toch heus ‘marcheren in rotten van drie’ was. Ben ik dan de enige in wie het ritme vastgebakken zit? De enige die blij is dat ze weer kan lopen, na dagen stilzitten in een cel?
Ik kijk half over mijn schouder. Niks geen strakke linies, de mensen sjokken onordelijk voort. Sommigen zien eruit alsof ze vanochtend uit hun bed gesleurd zijn. Die man daar kreeg waarschijnlijk drie tellen om zich aan te kleden: geen hoed, geen das, alleen een scheef dichtgeknoopte overjas. En die vrouw hink-stapt op een klomp en een kartonnen schoen. Zelfs geen genade voor de kinderen: dat jochie loopt op de laatste flarden van zijn sloffen. Ik krijg een duw. ‘Voor je kijken.’
Ik kijk naar hém. De bewaker met het bolle gezicht. Die ken ik toch? Ook al draagt hij nu een uniform en heeft hij een geweer om zijn nek hangen. Het is Tom, de scharensliep die bij ons aan huis kwam. Nog te dom om voor de duvel te dansen; en die zit nou bij de Binnenlandse Strijdkrachten? Die geven ze een geweer in handen?
‘Voor je kijken,’ snauwt hij weer en hij heft zijn geweer.
Ik kan niet anders dan mijn lippen op elkaar persen en mijn blik afwenden. Gewoon doorlopen. Dóórgaan.
Links, rechts, links, rechts. Mijn benen willen wel. Die willen sneller, harder. Wegrennen. Ik weet alleen niet waarnaartoe. Er is geen plek meer voor mij in mijn vaderland. Voor niemand van dit bijeengeraapte zooitje.
Gehaaste, onregelmatige voetstappen achter me. ‘Stop. Halt. De linies mogen niet worden doorbroken,’ wordt er gesnauwd.
Welke linies?
Twee weilanden verder hoor ik weer die gehaaste pas. Iemand dringt zich steeds verder naar voren. Vluchtig kijk ik om en ik struikel bijna over mijn eigen voeten. Grietje?
Haar brede glimlach zegt genoeg. Het ís Grietje! Ze leeft nog. Het bovenste knoopje van haar blouse zit los, maar dat zegt niets bij Grietje. Als ze op jacht gaat, doet ze soms wel drie knoopjes open.
Voor ons geen jongensjacht meer.
Met een minieme hoofdbeweging gebaart ze dat ik weer voor me moet kijken, maar ik heb haar al zo lang niet gezien! Terwijl ik keurig meeloop met de mensen in de voorste rij, schuifel ik een klein beetje naar links, zodat er naast mij wat ruimte ontstaat. En ja, dan duikt ze naast me op.
De wilde, donkere haren, nog enigszins in bedwang gehouden door het sjaaltje dat ze om haar hoofd heeft geknoopt. De sproetjes rond haar neus, waar ze zelf zo’n hekel aan heeft. En haar geheime wapen: de glimlach waarmee ze mannenharten laat smelten.
Ik heb ook het gevoel dat ik smelt. Dat ik heel even mijn harnas mag neerleggen. ‘Hoe? Wat? Waa…?’
De geweerkolf in mijn rug zwiept de laatste letter ver de lucht in. ‘Kop dicht, vuile NSB’er.’
Grietje slaat haar lange wimpers neer, alsof ze wil zeggen: doe nou maar. Luister maar.
Ik wrijf over mijn rug. Dat wordt een blauwe plek. En waarom?
Als de bewaker niet meer op mij let, grijp ik Grietjes hand. Ik knijp, gewoon, om me ervan te verzekeren dat ze er is. Dat ze niet meer zal verdwijnen.
Voor het eerst in weken voel ik me geen eenzame meeuw meer die tegen de storm in moet vliegen.
De Stormers volgen hand in hand,
voor Leider, Volk en Vaderland!
Stormersjeugd! Stormersjeugd! Stormersjeugd marcheert.
De woorden dreunen door mijn hoofd. Mijn voeten dreunen erachteraan: links, rechts, links, rechts.
Grietje neemt het ritme over. Waarschijnlijk klinkt de Trommelmars ook in haar hoofd. Hoe vaak hebben we samen niet gezongen? Gemarcheerd? Ons onoverwinnelijk gevoeld?
En nu zijn we niets meer. De vijand.
Mijn blijdschap over het weerzien waaiert net als de wolk boven mijn hoofd uit. Grietje staat hetzelfde lot te wachten als mij. Wat het ook zal zijn, goed is het niet.
Ik frons. Nu lijk ik mijn moeder wel. Zo wil ik niet zijn, vader zou zich voor me schamen.
Hoe zou het met moeder zijn? Zou zij ook opgepakt zijn? Als het goed is, zit zij veilig bij mijn oudtante in Norg. Zij heeft nooit iemand kwaad gedaan. Maar ik ook niet. Grietje net zomin. Die heeft alleen harten gebroken. En toch lopen we hier.
Een legerauto haalt ons in. Ik kan niet zien wie erin zitten. Vast hoge heren, wie anders rijden er in een auto? Alleen… welke hoge heren dan? Als ze Tom de scharensliep al in een uniform hijsen.
Nog een legerauto, gevolgd door twee vrachtwagens. We zijn er bijna, dat kan niet anders. We lopen ook al uren.
Westerbork. Dat zei de gevangenisbewaarder vanochtend toen hij mijn cel binnenkwam en commandeerde: ‘Kleed je aan.’
Gaan ze in Westerbork verder met het stellen van steeds weer dezelfde nutteloze vragen? Alsof ik op een andere plaats andere antwoorden zal geven.
Ach, ik kom er vanzelf achter.
Zo in het lentezonnetje ziet de omgeving er niet verkeerd uit. Het gras in de weilanden groeit al behoorlijk, alsof er nooit Duitse of Engelse soldatenlaarzen overheen getrapt zijn. De bomen strekken hun takken naar alle kanten uit, de bevrijding omarmend.
Maar dan zie ik het prikkeldraad in de verte. Zwarte, stekelige lijnen die het groen grof doorkruisen. Wordt dat mijn nieuwe gevangenis?
Alles in mij verzet zich. ‘Dit is niet eerlijk. Laat me gaan!’ Maar mijn stem weet dat het geen zin heeft. Die houdt zich stil.
Ineens, alsof hij zojuist is neergezet, staan we voor een slagboom. De rood-witte paal gaat omhoog. Wijst naar het heldere lenteblauw aan de hemel. Grimmig kijkende mannen drijven ons het terrein op. Geweren als wegwijzers.
Voorbij het wachtershokje. Naar voren, hup rechts om de gebouwen heen, weer naar voren. Als vee.
Ik werp een blik op Grietje, maar zij kijkt strak voor zich uit. Haar gezicht een emotieloos masker, alsof ze zich alvast probeert te harden voor wat er komen gaat.
Ik knijp in haar hand en zij knijpt terug. Ze is nog niet van steen.
Geweerlopen drijven ons naar een veld. Daar staan ook de legerauto’s. Uit de vrachtwagens springen geen fitte soldaten. Smoezelige mensen in smoezelige kleren, die moeizaam uit de laadbak klimmen. Sommigen worden eruit getild en in handkarren gezet. Of op een brancard op wielen gelegd.
Zieken en gewonden! Ook voor hen dus geen genade.
‘Opstellen in rijen van acht,’ brult een commandant.
Ik ga vooraan in de houding staan. Grietje precies op een armslengte naast mij. Meer en meer mensen volgen. Achter ons. Naast ons. Niet heel netjes in het gelid. Onze schaarleidster zou nu foeteren, maar deze bewakers lijken niet veel om orde te geven. Als ik naar sommige uniformen kijk, helemaal niets. Dat hadden ze niet moeten flikken bij vader.
Ik hoor hem al tieren over iedere kreukel die niet gladgestreken is. Hij zou dit haveloze zooitje wel hebben aangepakt. God, wat mis ik hem!
Rechts van mij komen de karren en brancards voorbij. De zieken worden richting het bruine houten gebouw voor ons geduwd. Mijn blik blijft op een van hen hangen. Nee. Ja. Nee, dat is onmogelijk. ‘Moeder?’
Voor ik twee stappen in haar richting heb gezet, krijg ik een geweerkolf in mijn buik. Ik klap dubbel.
‘Terug in de rij.’
Met een grote hap lucht sta ik weer recht en zoek de ogen van mijn moeder. ‘Dat is…’ De tweede klap komt tegen mijn kaak. De pijn voel ik niet. Alleen boosheid. Blijdschap. En angst. Wat doet moeder hier?
Ze gebaart dat ik moet kalmeren. Dat handje, dat gebaar, hoe vaak heb ik dat niet gezien? Als ik vol enthousiasme thuiskwam, terwijl zij met hoofdpijn op de bank lag. Of als ze zo misselijk was, dat mijn geestdrift haar het zuur bezorgde.
Haar huid is grauw, haar wangen zijn ingevallen, ik ken haar niet anders, maar haar haar… Hoe ziek ze ook was, ze zorgde altijd dat het keurig in de krul zat. En nu heeft ze een pluizenbos op haar hoofd. Daar is in weken geen krulspeld bij in de buurt geweest. Hebben ze haar ook gevangengenomen? Ondervraagd? Stelletje lafbekken! Mijn moeder is ziek!
Hoelang heb ik haar niet gezien? Na mijn vlucht uit Assen warrelen de herinneringen als een roerige wervelwind door elkaar heen. Zo te zien heeft moeder ook veel meegemaakt. Het zonlicht schijnt ongenadig op alle diepe lijnen in haar gezicht.
Oud.
Op.
En dan verdwijnt ze in het houten gebouw. Ik probeer door de planken heen te kijken. Wat gaan ze daar met haar doen?
De planken weigeren ieder antwoord, dus ik laat ze los. Dwaal rond met mijn ogen. Overal stampen bewakers met geweren. Maar er gebeurt verder niets. We staan hier maar te staan.
Mijn benen worden onrustig. In wachten ben ik nooit goed geweest. Ik moet iets te doen hebben. Een doel. Net als vader.
Een gebiedende hand wijst naar voren. ‘Jij, jij, jij en jij, naar binnen en snel.’
Vier mensen schuifelen onzeker naar voren. Een geweerloop wijst naar het bruine gebouw en de vier verdwijnen erin.
Ik zoek antwoorden op het gezicht van Grietje, maar zij weet net zo weinig als ik. Waar zou háár moeder zijn? Haar vader? Gewoon weer aan het werk op de boerderij? Nederland is bevrijd, maar er is niets meer gewoon.
Weer gaat de gebiedende hand omhoog. Nu wijst hij mij aan, Grietje, en de twee vrouwen naast ons. Met grote passen stamp ik het gebouw binnen waarin mijn moeder is verdwenen. Ik zie haar niet. Alleen meer bewakers. Het ruikt naar nat hout. Naar angstzweet. Maar niet dat van mij! Ze kunnen allemaal de pip krijgen!
‘Handen omhoog. Benen wijd.’
Lomp word ik gefouilleerd. Stakerige vingers priemen in mijn vel, alsof ik daaronder nog schatten verstopt heb. Alles is me al afgenomen op het politiebureau, zelfs mijn haarstrik. Die heb ik vanochtend bij vertrek niet teruggekregen, mijn veters en riem wel. Maar daarin zijn ze hier niet geïnteresseerd. Fijn om te weten dat ik me nu wél mag ophangen.
Naast me maakt Grietje een verkrampt geluid. De vent die haar fouilleert, houdt zijn handen op haar borsten. Vuile rattenkop! Ik zou die grijns van zijn gezicht willen slaan, maar mijn bewaker duwt me vooruit. ‘Grietje?’
De gummiknuppel wordt achteloos op mijn schouder gelegd. Nog één kik en mijn schouder is moes.
Ik word een kamertje in geleid. Voor mij zit een vrouw aan een tafel. Ze neemt niet de moeite om me aan te kijken. ‘Naam?’
Ik recht mijn rug. ‘Antje Buursma.’
Ze schrijft mijn naam op een vodje geelbruin papier. ‘Geboortedatum en -plaats?’ Het zijn neutrale woorden, maar uit haar mond klinken ze vijandig.
‘29 mei 1927 te Assen.’ Over vier dagen word ik achttien. Ze zullen hier vast geen taart uitdelen.
Ze graait een stoffen band uit een kist en schrijft weer wat op het vodje. ‘Vanaf nu ben je nummer 4328. Draag deze band altijd om je arm.’
Ik pak hem aan en doe hem om. Hij is licht, knelt niet en toch voelt hij als een ijzeren keten.
‘Was je lid van de Jeugdstorm?’ Nu kijkt ze me wel aan. Haar bovenlip minachtend opgetrokken.
‘Ja.’
‘Heb jij opdrachten uitgevoerd voor de WA?’
‘Nee!’
‘Ben jij op razzia geweest met de Landwacht?’
‘Nee!’
‘Heb jij goud gestolen van onschuldige boeren?’
‘Nee-heeh!’ Waarom vragen ze dat toch steeds? Op het politiebureau ook al. Keer op keer, al die dagen dezelfde onzin. ‘Ik heb niets misdaan.’ Waarom geloven ze dat toch niet?
‘Barak 83,’ zegt de vrouw en daarmee is het verhoor blijkbaar ten einde. Ze jaagt me met haar blik terug de gang op, waar weer een gummiknuppeldraaiende schoft klaarstaat. Hebben ze alle goten van Nederland soms leeggevist? Met de gummiknuppel tegen mijn billen word ik via een gangetje naar buiten gedreven.
‘Hier wachten.’
Bijna snauw ik terug dat hij niet hoeft te snauwen. Alsof die vent zo’n hele volzin zou begrijpen.
Ik kijk uit naar moeder, maar zie alleen een laag gebouw. Het hangt van ellende aan elkaar. Er komt een vrouw met een kaal hoofd uit. Ze krimpt in elkaar als ze me ziet kijken, dus ik probeer mijn blik af te wenden, maar het lukt niet. Wat een afschuwelijk kale knis!
Als de vrouw wordt weggeleid, kan ik weer niets anders doen dan wachten. Terwijl de gummiknuppeldraaier me uitdagend aankijkt. Ik ben niet gek, ik ga hem geen excuus geven. Gedwee richt ik mijn blik op het zand voor mijn voeten.
Voetstappen. Het is Grietje. Ook zij draagt een band om haar arm. Van haar oogverblindende glimlach is niets meer over. Ze lijkt ineens zo jong, ook al schelen we slechts een paar maanden.
‘Hetkomtwelgoed,’ fluister ik met mijn lippen op elkaar. Onze bewakers horen het niet, ze worden afgeleid door een handkar die over de drempel van het lage gebouw stuitert. Er zit een tenger vrouwtje in dat heen en weer wordt geschud als een lappenpop. Een wanstaltige lappenpop, zo met die kale schedel.
Naast me stokt Grietjes adem. ‘Och, mevrouw Buursma toch!’
Bij het horen van mijn moeders naam schiet mijn blik naar de vrouw in de kar. Moeder! Dat is gewoon mijn moeder! Helemaal kaalgeschoren. Ik herkende haar niet!
‘Hier.’ Grietje knoopt het sjaaltje over haar hoofd los, reikt het mijn moeder aan en krijgt een tik op haar hand met een gummiknuppel. Ze slaakt een kreet en laat het sjaaltje los, maar moeder heeft hem al te pakken.
Ik vang de ogen van de bewaker die haar voortduwt. ‘Mag ik haar helpen die om te knopen?’
Zowaar, hij knikt. Toch nog iemand met een greintje menselijkheid hier.
Ik strijk met een trillende vinger over haar kaalgeschoren hoofdhuid. Zo glad, zo zacht en tegelijkertijd huiveringwekkend. Alsof ik de gruwel ermee kan verhullen, bedek ik haar kale hoofd met Grietjes sjaal. Mijn vingers trillen zo dat ik geen knoop in de punten gelegd krijg.
Rug recht, Antje, hoor ik vader zeggen. Zou hij dat werkelijk gezegd hebben als hij moeder zó had gezien? Maar ik dwing mijn handen om de sjaal vast te knopen, voordat de menselijkheid van die bewaker op is.
‘Hij staat u mooi,’ zegt Grietje in een dappere poging mijn moeder op te beuren.
‘Dank je, Grietje.’
‘Genoeg!’ De bewaker zet de kar weer in beweging.
‘Waar brengt u mijn moeder naartoe?’
Als de bewaker al antwoordt, dan hoor ik het niet. Mijn oren suizen van de vuistslag die ik van de gummiknuppeldraaier krijg. Zwarte vlekken schieten door mijn blikveld. Als de duizelingen zijn weggetrokken, is ook mijn moeder weg. Wat gaan ze met haar doen?
Wat gaan ze met óns doen?

Mooie tekst:

Politieke hartstocht ia als een vuur van gemengde brandstoffen: zolang het hoog brandt schijnt het zuiver en nobel. Als de beste stoffen verteerd zijn, gaat het smeulen en stinken. En als het uitgebrand is staart men vol walging naar een verkoolde, verkoekte en misvormde ruïne.

L.A. Rodriguez Lopes

Het verhaal:

Wat als je de dochter van een NSB’er bent? 

Thema’s: Tweede Wereldoorlog, schuld en onschuld, verraad, schaamte en trots

Mei 1945. De oorlog is voorbij, maar niet voor de zeventienjarige Antje Buursma. Als dochter van een hooggeplaatste NSB’er zit ze gevangen in Kamp Westerbork. Daar is ze geen mens meer, maar een nummer.
Honger. Treiterijen. Mishandeling. Antje vraagt zich af wat ze gedaan heeft om dit te verdienen. En misschien nog wel belangrijker: wat heeft haar vader in de oorlog misdaan?

Dit aangrijpende verhaal is gebaseerd op ware gebeurtenissen. 

Mijn leesbeleving:

Vanaf de eerste letter werd ik dit verhaal in getrokken. Alles wat Antje meemaakte voelde ik ook. Alsof ik naast haar stond. Doordat het zo intens beeldend is geschreven raakte het mij diep.

Diep respect heb ik voor Bianca Mastenbroek hoe zij zo’n moeilijk onderwerp; opgroeien als kind van een vader die de keuze maakt lid te worden van de N S.B en de W.A., zo duidelijk, gedetailleerd en intens weet te beschrijven. De Tweede Oorlog met alle gruwelijke en mensonterende gebeurtenissen. Hoe zij de diepste duisternis van deze periode heeft weten te vangen in woorden.

Wat de consequenties zijn van de beslissingen die een vader en echtgenoot neemt voor zijn gezin, familie, buurt en vrienden. De voelbare emoties die razendsnel wisselen van diepe wanhoop, moedeloosheid, woede, afschuw, verdriet, angst naar hoop, vertedering, medelijden en ontgoocheling.

Dit verhaal vliegt nergens uit de bocht. Het verhaal is duidelijk opgebouwd en wisselt van heden naar verleden. De hoofdstukken van het verleden aangegeven met een swastika of hakenkruis en het heden zonder. Gaandeweg komt het verhaal bij elkaar en begrijp je de volledige context. Het leven van een mens naar een nummer. En dat je niets waard bent, al je menselijkheid letterlijk uit je gezogen en geslagen wordt omdat je slechts een nummer bent.  

En van een nummer weer terug naar mens als je vrijgelaten wordt. Al heb je geboet voor je zonden maar de maatschappij je blijft brandmerken en uitkotsen. Die ontberingen, de honger, de waanzin, het besef dat komt, de afschuw Bianca Mastenbroek is erin geslaagd onder mijn huid te kruipen en me door dit verhaal te leiden. Me pas los te laten in de plot.

Ook als het verhaal gelezen is blijft het verhaal onder het kopje verantwoording intens en zeer indrukwekkend. Dit is onderbouwt met indrukwekkende foto’s en documenten en tevens een verslag van de rollen van diverse mensen in dit verhaal.

Bijvoorbeeld dat Antje Buursma echt bestaat en hoe dit verhaal mede door haar woorden tot stand is gekomen. Het waarom van haar verhaal verteld vanuit haar eigen oogpunt. Zij heeft haar hele leven moeten boeten voor de keuzes van haar vader, dat gunt zij niemand. Toch ben ik blij voor haar dat zij de liefde mocht leren kennen in de hel die Kamp Westerbork voor haar was. Dat dit haar hoop gaf en haar sterkte.

Ook het dankwoord is informerend en een genot om te lezen. Ik las nog nooit een boek van Bianca Mastenbroek. Maar ik ben ongelooflijk onder de indruk van dit boek. Graag lees ik meer verhalen van haar.

Ik vind dit boek zeker geschikt als educatie voor kinderen vanaf 14 jaar. Al zou ik wel aanraden het verhaal na te bespreken met kinderen. Omdat het verhaal best heftig is. Maar daardoor ook puur, echt en vrijgewaard van opsmuk. Maar ook voor volwassen is dit een leerzaam en uitstekend verhaal over De Tweede Wereldoorlog.

Mijn mening:

Ik geef 5 sterren.

Een prima opbouw. Een verhaal met een beeldende schrijfstijl, gedetailleerd en intens. Leerzaam en continu boeiend. De personages leer je heel goed kennen. Je leest dit verhaal niet maar je beleeft het met al je zintuigen. Je voelt het tot diep in je psyche en lijf.

De verhalen en foto’s onder verantwoording en dankwoord zijn een waardevolle aanvulling. Ze geven inzichten en antwoorden.

Bedankt dat ik dit indrukwekkende boek mocht lezen en recenseren Bianca Mastenbroek.

Bedankt voor het recensie-exemplaar.

Het boek geef ik aan de school van mijn dochter. Het verdient een plek in de schoolbibliotheek.

 

Reageer op deze recensie

Meer recensies van JNKingmaPostmaBoekenpearls76

Gesponsord

Vrolijke kartonboekjes vol illustraties van eten en drinken, spelen, dieren en vervoersmiddelen. Er is van alles te zien: Nijntje eet taart en speelt met een bal, Nina ziet een vis en gaat op reis.

Een bundel vol hartverwarmende dierenverhaaltjes en kleurrijke illustraties voor jonge kinderen over vriendschap, op reis gaan, afscheid en de waarde van complimentjes.

Fred heeft helemaal nergens zin in en kruipt het liefst weer onder zijn geruite dekentje. Hij probeert samen met Uil en Konijn achter te komen wat er aan de hand is.

Wanneer Nick en Sophie midden in de nacht wakker worden van een vreemd geluid in de tuin, ontdekken ze het grote geheim van Fred, hún Fred, de beroemdste kat ter wereld.

Het is tijd om eten te verzamelen voor de winter en het eigenwijze eekhoorntje Jip gaat dat helemaal in haar eentje doen. Want ze kan het zelf! Maar het is heel veel werk. Kan Jip de klus echt wel in haar eentje klaren?

Woezel en Pip hebben zin in een nieuwe dag. Vandaag mogen de vriendjes alles doen wat ze willen. Verstoppertje spelen, een kussengevecht houden en natuurlijk verkleden. Ontdek de mooiste liedjes in dit vrolijke avontuur.

Het sneeuwt en dus bouwen Boer Boris, Sam en Berend een sneeuwpop. Maar helaas, de sneeuw smelt uiteindelijk weer, dus zetten de drie alles op alles om sneeuwpop Bob te redden.

De meeste draken spugen vuur als het er op aan komt, want een échte draak spuugt en gromt! Maar weet jij waarom dat bij Oepsiepoepsie anders gaat? Omdat hij in plaats daarvan een scheetje laat!

Deze dichtbundel voor kinderen is een feestelijk portret van Kim en haar familie, met telkens iemand anders in de schijnwerpers. De twintig versjes zijn niet alleen opgeschreven, maar ook op muziek gezet.

Kleine kabouter Kik neemt je mee in de wereld van de moderne, stadse kabouter. Ontdek hoe kabouters leven, wat ze de hele dag doen en hoe ze zich zo goed verborgen weten te houden.

De Grompus is een verschrikkelijke mopperkont. Als zijn favoriete spruitjes uitverkocht blijken te zijn, zet hij zijn zinnen op iets anders: Kerstmis stoppen.

Wildebras gaat met zijn nichtje en neefje naar de dierentuin, maar in hun verwondering blijven ze na sluitingstijd helemaal alleen achter. Zijn nichtje en neefje belanden per ongeluk achter het hek van de levensgevaarlijke Heyna’s.

Maandag en dinsdag liepen al verschrikkelijk en nu is woensdag aangebroken. Halverwege de week is Joris’ kat kwijt, is hij zelf een ware internetsensatie geworden en nu belandt hij ook nog eens in een toestand met haaien.

Juf Braaksel neemt groep zeven mee naar een kasteel in Zuid-Limburg. Al snel komen Lotte, Thuis, Lucas en Milou erachter dat het kasteel een griezelige plek is vol geheimen.

Je bent vast al bekend met de aardworm. Maar weet je ook alles over zijn onderaardse leven? En wat gebeurt er als hij zijn staart verliest? Vola vertelt het verhaal van één worm in het bijzonder.

Heb jij weleens van de bovenlipheffer gehoord? De voorwaartsdraaier? De korte duimstrekker of de lange tenenbuiger? De klier van Cowper dan? Of je het gelooft of niet: het zit allemaal in je lichaam.

Lennox weet dat zijn vader zo nu en dan naar het Onzichtbare Ziekenhuis moet, maar waarom? Als hij op een dag zijn vaders gelukshangertje vindt, besluit hij hem te gaan verrassen in het ziekenhuis.

Ontdek de meest bizarre wereldrecords van wetenschap tot sport en van techniek tot het menselijk lichaam! Dit jaar is het onderwerp ‘onder water’ en staan er naast duizenden nieuwe records ook duurzame tips in.

Obbe begint aan een levensgevaarlijke tocht om een bijzonder boek met magische krachten in veiligheid te brengen. Onderweg moet hij het opnemen tegen de boosaardige Rafenna die hem op de hielen zit.

Het oude dorp van Amstelveen lijkt rustig en saai, maar niets is wat het lijkt… Katinka woont in het Monsterstation, een treinstation én hotel voor monsters. Ze is een kwartmonster en kan daarom niet doodgaan.

Wanneer Mus en kapitein Kwaadbaard erachter komen dat hun vriendin Venezuela bezeten is door een kwaadaardige furie, reizen ze af naar de Vallei der Verloren Zielen. Ze zoeken iemand die raad weet met furies.

Suus is gek op vogels en gaat vaak naar het moeras vlak bij huis om ze te bekijken. Op een dag raakt ze tot haar grote verbazing bevriend met een pratende roerdomp. Ze stuit op een eeuwenoude legende.

Jack is dol op zijn speelgoedknuffel Ut Varken. UV is er altijd voor hem geweest, in goede en slechte tijden. Maar dit jaar is er op kerstavond iets vreselijks gebeurd: UV is zoek!

Als de twaalfjarige Marcus zijn favoriete voetbal op het schoolplein over het hek schopt, weet hij al dat hij die nooit meer terug zal zien. Want de dingen die over die schutting heen verdwijnen, komen NOOIT meer terug.

Om en om doen ouder en kind een challenge, meestal alleen en af en toe samen. Daarna verstop je het boek op een vaste verstopplek en laat je de ander met een codewoord weten dat hij of zij aan de beurt is.

Kobold en zijn curieuze reisgezelschap hebben inmiddels twee van de zeven poorten overwonnen. Met nog vijf sleutels te vinden en vijf wachters te verslaan wordt het pad van de Roverkoning alleen maar gevaarlijker.

Dit verrukkelijke bakboek biedt voor elke feestelijke gelegenheid een heerlijk recept! Ontdek 30 feestelijke recepten en lees de leukste weetjes tijdens het bakken. Elke dag is het feest!

Welkom in het Bos. Maar pas op, er heerst chaos! Bunnie het konijn en zijn vrienden Wienie de eekhoorn en Big het varken leefden er vredig samen tot de aap Monkie een noodlanding maakte in zijn raket.

Het begint allemaal als Geronimo de drempel van de Magische Bibliotheek over stapt. Om zijn vriendin Imaginaria te redden zal hij drie schatten moeten vinden die verborgen liggen in de eeuwenoude boeken...

Een dag voor haar zeventiende verjaardag verdwijnt Charlie. Niemand weet waar ze is. Een grootschalig onderzoek wordt opgezet, maar niet alle getuigenverklaringen lijken te kloppen. Ondertussen tikt voor Charlie de tijd door.

Salìm verzamelt boeken uit door bombardementen verwoeste huizen in Aleppo. Tot hij met zijn vader de stad ontvlucht met de hulp van mensensmokkelaars. Het wordt een tocht vol ontberingen en bedrog.

Mexico, 1914. Johanna wordt door haar vader op de trein naar Amerika gezet. Niet met een gewoon kaartje, maar verstuurd als brief, met postzegels en al! De reis is lang en barst van de bijzondere ontmoetingen.

Meesterdief Rosalyn Quest ziet het dievenleven eigenlijk niet meer zo zitten, maar dan wordt haar moeder gekidnapt. Om haar te redden moet Rosalyn aan de levensgevaarlijke Dievenspelen meedoen én winnen.

In een verhitte stad waar de regels niet meer lijken te gelden, is de grens tussen goed en kwaad soms moeilijk te bepalen. Hoe ver zou jij daarvan afwijken voor je eigen veiligheid?

In een land waar magie verboden is, probeert de zestienjarige Lara met alle macht haar krachten te onderdrukken. Maar dan wordt ze getest op hekserij, en staat haar wereld op zijn kop.

Deze speciale editie in een magische uitvoering bevat onder andere een zeldzaam interview met veelgeprezen vertaler Wiebe Buddingh’ en vele extra’s, Harry Potter weetjes en illustraties van J.K. Rowling zelf.

Zeventien jaar later kampt Lili mentaal nog steeds met de gevolgen van een traumatisch verblijf in de Pyreneeën. Wanneer een van Lili’s oud-huisgenoten zelfmoord pleegt, besluit ze de anderen te confronteren met het verleden.

Het huwelijk van Jochem en Pattie is vanaf het begin gebaseerd op totaal verschillende intenties. Dan gebeurt er iets wat niemand van de familie had verwacht en vragen ze zich af: wie wilde nu eigenlijk afrekenen met wie?

Een archeologe in Leiden, een patissier in Orleans en een modeontwerpen in Milaan. Het leven lijkt hen toe lachen, maar dan overlijdt de adoptiemoeder van archeologe Erin plots. Ze laat een mysterieus geheim achter.

Tijdens een nachtdienst op de spoedeisende hulp treft Sara Linton een patiënt met eenzelfde hoofdletsel dat zijzelf jaren geleden heeft opgelopen na een fatale avond uit. Hebben de gebeurtenissen iets met elkaar te maken?

Een geïnterviewde die dood neervalt tijdens een interview over Johannes Vermeer. Schilderijen van Vermeer die ineens uit musea verdwijnen. Het lijkt erop dat iemand de waarheid over Vermeer in het duister probeert te houden.

Een seriemoordenaar bestempelt zijn slachtoffers met cijfers – hij begint bij 20 en lijkt af te tellen. Rechercheurs Adam en Romy ontdekken een verband met een reeks moorden van vijfentwintig jaar geleden.

Karen Brouwer heeft zich met haar dochters en zoontje Mik teruggetrokken op het platteland. Maar als ze plots wordt klemgereden, blijkt dat dat verleden haar niet zo makkelijk loslaat.

Als een van haar jonge talenten het mikpunt wordt van een juicekanaal, bedenkt artiestenmanager Claire een gewaagd plan om haar mensen beter te beschermen. Is dit een briljante zet?

De Duitse politica Annika vertrekt naar Berlijn om wraak te nemen op haar oude partijgenoten. Ondertussen wordt Martin opgeroepen om een dubbele moord op te lossen. Kunnen ze hun vijanden overwinnen?

Lynn en Camiel lijken het perfecte stel, maar terwijl Camiel ’s avonds als chef-kok werkt, stort Lynn zich op een passievolle affaire. De druk op hun relatie neemt langzaam maar zeker toe.

Voetbalcoach Sarina Wiegman vertelt over haar coachingfilosofie, waarin vastberadenheid, teamwork en wederzijds respect de boventoon voeren.

Wat is typerend voor de natuur van Nederland? De grutto natuurlijk, en de zeehond, de populier, het helmgras, maar verder? In Canon van de Nederlandse natuur worden vijftig kenmerkende soorten voor Nederland beschreven.

Welke gedragsstijl is de jouwe? Drijf je collega je tot waanzin met zijn overdreven liefde voor details? Botst het gematigde karakter van je geliefde met je eigen enthousiasme? Sommige mensen beweren dat zij omringd worden door idioten.

Michel van Egmond pende zijn meest eigenzinnige sportreportages neer. Het resultaat? Een bundel sportverhalen die de lezer meevoert langs hilarische en emotionele gebeurtenissen.

Drie jaar lang liep Nando Boers mee met Team Jumbo-Visma in aanloop naar de Tour de France 2022. Hij zag van dichtbij hoe de raceplannen van de wielerploeg hen het gedroomde eindresultaat gaven.

Menno de Galan sprak uitgebreid met een insider en diverse andere bronnen over het vertrek van Overmars en de daaropvolgende gebeurtenissen. Een ontluisterende inkijk in de bestuurlijke en sportieve neergang van een topclub.

Nederlands geliefdste verhalenvertellers beschrijven Amsterdam aan de hand van zijn mooiste, belangrijkste en leukste boeken. Ze leiden de lezer door de tijd; van Joost van den Vondel tot Murat Isik, van Nescio tot Renate Rubinstein.

Denken in kansen in plaats van problemen, dát is de Omdenk-strategie. Berthold Gunster richt zich specifiek op relaties en geeft je de middelen om oplossingsgericht te denken wanneer je op een ingewikkelde kwestie stuit.

Wanneer Carry Slee hoort dat haar vader overleden is, is ze overtuigd dat het een grap is. Op weg naar haar ouderlijk huis, denk ze voornamelijk aan de rol van haar moeder tijdens haar jeugd.

Rosita Steenbeek maakte een persoonlijke selectie uit de Bijbelse hervertellingen van predikant Nico ter Linden. Laat je meevoeren langs tijdloze verhalen uit het eerste en tweede testament.

Geen vaarwel vandaag is een grootse familieroman over afzwaaien en verwelkomen, over een gezin dat aan de vooravond staat van ingrijpende beslissingen die veel te lang uit de weg zijn gegaan.

Luister neemt de lezer mee naar het Parijs van de jaren tachtig en nu, in een zinsbegoochelende zoekttocht naar identiteit, vriendschap en schuld.

Tien jaar na de verdwijning van zijn dochter in de woestijn van Israël krijgt gepensioneerde hersenchirurg Jaap Hollander het verzoek om een onmogelijke hersenoperatie te leiden. De kans van slagen is eigenlijk nul.

Esther Goedegebuure spreekt openhartig over wat het moederschap voor haarzelf en andere vrouwen betekent. Want ondanks dat we zoveel meer zijn dan alleen moeder, is het vaak wel wat we het allerliefst goed willen doen.

Een negenjarige jongen wordt tijdens een inzinking van zijn door oorlogsherinneringen gekwelde vader opgevangen in het huis van zijn grootouders. Maar in dat huis wacht hem een andere oorlog.

Wanneer de elfjarige Roland door zijn ouders naar een kostschool wordt gestuurd, trekt hij de aandacht van pianolerares Miriam Cornell. Jaren later verdwijnt zijn vrouw Alissa plotseling.

Eus probeert zich staande te houden in de maatschappij en dat lijkt hem op papier aardig te lukken. Na elke nieuwe ervaring voelt hij zich echter kleiner worden. Moreel gezien is hij iedereen te boven, behalve zichzelf.

Kader Abdolah wil terug naar huis, het is genoeg geweest. Maar terugkeren is onmogelijk: in Iran zal hij worden gearresteerd. Met een vals paspoort en onder een andere naam weet hij op sluwe wijze zijn vaderland binnen te komen.

Koen vertelt in zijn spreekbeurt over zijn fascinatie voor dieren die kunnen vliegen en vooral voor de zwaan in de sloot achter zijn huis, maar ook over zijn moeder die verdwenen is.

Morgen zal alles anders zijn, dan haalt Samuel zijn vrouw en zijn pasgeboren zoon op van de kraamafdeling. Tijdens deze avond is hij alleen thuis en denkt hij na over zijn gevoelens die heen en weer slingeren tussen opwinding en angst.

Te midden van het oorlogsgeweld klampt Nellie Morris zich vast aan alles wat haar doet denken aan haar zorgeloze jeugd die inmiddels zo ver weg voelt. Dan ontmoet ze de Amerikaanse piloot Ray.

Het is mei 1940 en ook de Rotterdamse Diergaarde wordt getroffen door bommen. Te midden van alle chaos en ravage slaan verschillende dieren op de vlucht. Een van hen is een jonge wolf.

Een zinderend verhaal over macht en voorspellingen, over haat en liefde, en over een onvergetelijke koningin die meedogenloos de dood afriep over iedereen die haar onrecht aandeed.

Het levensverhaal van Henri de Fleury de Culan, beter bekend als ritmeester Buat. Aan de hand van memoires, getuigenissen, lofdichten en andere documenten komt een boeiende periode uit de vaderlandse geschiedenis tot leven.

Overgelaten aan zichzelf, zonder enige hulp of steun van de Nederlandse regering, proberen de zachtaardige Serline, de oude Judit en de jongste, de sensitieve Roza, hun leven weer vorm te geven.

Collega’s Izzy en Lucas kunnen elkaar niet uitstaan, maar als hun geliefde Forest Manor Hotel letterlijk dreigt in te storten, móéten ze wel samenwerken.

Joy (27) heeft haar leven helemaal uitgestippeld: huisje, boompje, Pinterest-bord voor haar droombruiloft. Tot haar vriend verliefd wordt op een ander. Van het ene op het andere moment stort haar toekomstbeeld in elkaar.

Tante Rosy heeft Stefanie niet alleen haar huis en een weiland met oude paarden nagelaten, maar ook haar boekwinkeltje midden in een, in Stefanies ogen, saai en stoffig dorp.

Sloan heeft al twee jaar een relatie met drugscrimineel Asa. Ze voelt zich meer bezit dan mens, maar kan niet bij hem weg, omdat hij de kosten van de zorg voor haar zieke broertje betaalt.

De Grote Chagall Atlas volgt de Joodse kunstenaar Marc Chagall naar de plaatsen waar hij woonde en werkte. Het leven bracht hem op de meest uiteenlopende plekken op aarde.

Nieuw werk, vers van de schrijftafel & klassiekers uit de vorige eeuw, gecombineerd met schitterende, eeuwenoude tekeningen uit de collectie van het Rijksmuseum. Voor 6 tot 106 jaar.

In het winternummer van DICHTER. speelt het werk van beeldend kunstenaar Erik Mattijssen de hoofdrol. Letterlijk! De gedichten in het nummer gaan over speelgoed en worden begeleid door de vrolijke, kleurrijke gouaches van Erik Mattijssen.

In 12 hoofdstukken wordt de lezer langs de rijkdom en de veelkleurigheid van de Caraïbische poëzie geleid. De samenstellers kozen een toegankelijke selectie van gedichten, versjes en liedjes, van de vroegste matrozenliedjes tot de jongste teksten van rappers.

Lopend naar de verte stuiten de eekhoorn en de mier op een muur, waarachter niets blijkt te zijn. Niets? Dat kan niet, er moet toch iets zijn. Voor ze het weten raken ze verstrikt in een gesprek over iets en niets.

24 pagina’s met de bedoeling Nederland gelukkiger te maken met een veel grotere individuele kunstbeleving door de persoonlijke intuïtie van iedereen verder te ontwikkelen. Door beter te leren kijken.

In de radiorubriek 'het ontbreekwoord' gaat Rick de Leeuw elke week met de gewaardeerde hulp van de luisteraars op zoek naar woorden die in de Nederlandse taal – helaas – nog niet bestaan.

Wekelijks maakt Kamagurka verhalende beeldcolumns, waarin hij zijn onderwerp van verschillende kanten beschouwt en becommentarieert. Deze absurdistische vertellingen over de actualiteit bieden ons een satirische kijk op de werkelijkheid.

Tegenwoordig kun je je met goed fatsoen niet meer in het openbaar vertonen zonder emoties. Na ‘wat eten we vanavond?’ is ‘hoe voel je je?’ wereldwijd de meest gestelde vraag. Waanzin natuurlijk.

Dit boek is een must-read voor iedereen die de gebeurtenissen van 2023 met een knipoog wil bekijken en daarbij niet vies is van een flinke dosis humor. Laat je meevoeren door de humoristische wereld van Fokke en Sukke!

In 2024 heeft de Omdenken Scheurkalender maar liefst 366 quotes. Zoals jullie van ons gewend zijn, staat de scheurkalender weer bomvol spreuken, verhalen, vragen en plaatjes die je prikkelen en anders naar de dingen laten kijken.

Peter’s Zeurkalender is een scheurkalender met iedere dag een cartoon van Peter van Straaten. Begin elke dag met humor! En, mooi meegenomen: ook te gebruiken als kladblok!

Naast de gebruikelijke nonsens bevat deze kalender wederom vijftig fonkelnieuwe Alfabetweterwoorden, nieuwsberichten, een bijzondere horoscoop voor mensen die daarin blijven geloven, de avonturen van roetveeg-Wim en géén kinderpagina.

Truth or dare? is hét spel voor een supergezellige avond met vrienden. Voer een uitdagende opdracht uit of geef antwoord op een brutale een heel persoonlijke vraag. De keuze is aan jou!

Onderwerp je je vader aan een uniek en ongekend vragenvuur. Er zijn open vragen, ja-neevragen, dilemma's, drie-dingen-vragen, testen en diagrammen. Een fantastisch cadeau om te krijgen en om samen in te vullen!

Ga zitten en ga het gesprek met elkaar aan met behulp van de vragen, verwerf nieuwe inzichten, reflecteer, kijk samen vooruit, spreek wensen uit, ga terug in de geschiedenis. Er is niet leukers dan bezig zijn met de belevingswereld van je moeder!

In 1873 maakte de Fransman Henry Havard een iconische reis langs de dorpen en steden rondom de Zuiderzee. Honderdvijftig jaar later vaart Ronald Nijboer in zijn kielzog het IJsselmeer rond.

Paul Spruit was zestien toen zijn vader werd gearresteerd voor twee geruchtmakende moorden. Tien jaar later nam zijn leven opnieuw een dramatische wending toen hij in een geweldsuitbarsting zijn stiefvader vermoordde.

Maria Magdalena is vastbesloten Jezus’ boodschap uit te dragen in de wereld. Tot ze ontdekt dat haar eigen boodschap minstens zo belangrijk is. Haar boodschap van vrouwelijke wijsheid.

Generaal van Uhm deelt zijn persoonlijke inzichten en lessen in leiderschap. Lessen die bruikbaar zijn binnen de krijgsmacht, maar zeker ook daarbuiten. Over hoe ook jij leiding kunt geven, al is het maar aan je eigen gedrag.

Wat is de essentie van het leven, in het licht van onze sterfelijkheid? Om die vraag te beantwoorden voerde Fokke Obbema ruim veertig gesprekken met personen die geconfronteerd werden of worden met de dood.

Het universum van Willem Frederik Hermans bevat een rijke selectie uit het (gesloten) archief-Hermans, waarmee het beeld van schrijver Willem Frederik Hermans (1921–1995) als eeuwige ruziezoeker en misantroop grondig bijgesteld wordt.

Op zijn reizen maakt Kees van der Spek veel opzienbarends mee. Maar er zijn ook veel avonturen die ‘bijvangst’ zijn omdat ze niets met de oplichtingszaak te maken hebben. Avonturen die niet onverteld mogen blijven.

Een verzameling persoonlijke essays over elf vrouwen en één man die allemaal op een volstrekt eigengereide manier hun leven vormgeven. Ze gaat met ze in gesprek, daagt ze uit, ontdekt verschillen en overeenkomsten met haar eigen leven.

Met licht ironische toetsen beschrijft Berend Boudewijn het leven van een man wiens vrouw er niet meer is. En het leven mét haar, zoals dat is opgeslagen in zijn geheugen. Sober en soms amusant, en daardoor des te indringender.

Bloedgabbers begint spectaculair met een achtervolging door Amsterdam die eindigt in een wildwestachtig vuurgevecht tussen criminelen en politie. Hoewel Jan Boelaard zwaar gewond raakt weten de mannen te ontkomen.

Foodsnob Tobias Camman heeft een hekel aan vleesvervangers en gerechten waarbij groenten alleen worden gezien als bordvuller; geweldige, restaurantwaardige gerechten kunnen namelijk óók bereid worden zonder vlees.

Donna Hay is terug met nóg meer overheerlijke basisrecepten die iedere thuiskok in zijn of haar repertoire zou moeten hebben; voorzien van variaties met eenvoudige smaaktwists en shortcuts die de recepten van basic naar brilliance brengen.

In Identità keert chef Peppe Giacomazza terug naar zijn roots. Hij maakt een culinaire reis door Italië, op zoek naar de basis van zijn eigen keuken – en naar zijn eigen identiteit.

Dit dromenboek gaat over dagdromen en nachtmerries, dansen en vliegen, onzindromen en idealen die de wereld verbeteren, maar vooral over hoe je hoop kunt houden tegen beter weten in.

Hoe ga je om met de belangrijkste relaties in je leven? Het leven draait om relaties en om de kwaliteit daarvan, of het nu met familie is, met een partner, met vrienden, collega’s – of, uiteindelijk het belangrijkste, met jezelf.

Lærke Bagger reikt je technieken en tips aan om breiwerken heel eenvoudig een persoonlijke touch te geven. Wat ze vooral laat zien is dat breien een manier is om kleding te maken die bij je past.

Psychologe Carol Dweck maakt duidelijk waarom het prijzen van de intelligentie en het talent van onze kinderen niet bevorderlijk is voor hun zelfvertrouwen en prestaties, maar hun succes zelfs in de weg kan staan.

Hoe ziet jouw mooiste leven eruit? Heb je daar wel eens over nagedacht? Wat wil je écht? Ontdek je mogelijkheden, haal het beste uit jezelf en maak je dromen waar.

Zestigers vertellen de verhalen over hun roerige jeugdjaren. Een boek boordevol herinneringen over de jaren zestig en zeventig: mooie verhalen, stoere avonturen en ook met weemoed naar een voorbije tijd.

30 gloednieuwe kleurplaten, handgetekend door Maris in haar unieke, herkenbare stijl. Bij het inkleuren van de bijzondere platen geeft ze je het gevoel een echte illustrator te zijn en heb je urenlang kleurplezier!

Hoe kunnen we de kans op een gezond en gelukkig leven vergroten? In hoop, optimisme en humor schuilt een enorm vermogen om dat doel te bereiken. Dit boek gaat over de kracht van hoop.

Triceratops, Tyrannosaurus en Brachiosaurus… We kennen ze allemaal, maar toch weten we alleen wat hun botten over hen vertellen. Wat zou een oermens hebben gedacht bij het vinden van een dinosaurusskelet?

Op de golven van wereldgebeurtenissen – de tijd van wetenschappelijke doorbraken, Europese grensverschuivingen, epidemieën, volksopstanden en de Russische revolutie – liet Helenka zich leiden door haar voorbeeld Marie Curie.

Dat je darmbacteriën belangrijk zijn voor je weerstand weten we. Maar dat de gezondheid van onze darmen ook de gezondheid van onze hersenen beïnvloedt, is nieuwe kennis waar baanbrekend onderzoek naar wordt gedaan.

Op onware grootte is een rijkgeïllustreerde verzameling van grotere en kleinere verhalen, waarin Nicolaas Matsier zijn fascinatie voor verkleiningen - en soms een vergroting - de vrije loop laat.

31 auteurs – variërend van historici, archeologen en materiaaldeskundigen tot journalisten, conservatoren en onderzoekers – begeven zich op een historisch-archeologische speurtocht onder de Amstel.

Van den vos Reynaerde geldt als hét meesterwerk van onze middeleeuwse letterkunde, en misschien wel van de hele Nederlandse literatuur. Wat is het geheim van deze klassieker?

De wereld van het weer blijft voor velen ondoorgrondelijk. Al wandelend door de straat of in het veld leer je waarop je moet letten. De patronen zijn overal te vinden, in de lucht en in het landschap om ons heen.

Dit rijk geïllustreerde boek, waarin 'tijd' de rode draad vormt, brengt op een boeiende manier natuurlijke processen in beeld op het niveau van organisme, populatie en ecosysteem.

Bonen: een heel sexy reputatie hebben ze niet. Toch heeft dit oeroude gewas op cruciale momenten de loop van de geschiedenis bepaald. Over de bescheiden boon zijn talloze verhalen te vertellen.