Levenslustige genreverhalen van een Nederlandse meester

Disclaimer: ik heb Jaap een paar keer gesproken op de 'terdoopbestellingen' van de Ganymedesbundels en heb een paar keer met hem in bundels gestaan ondertussen.

8. Wat heb ik genoten van deze bundel van Jaap Boekestein. Jaap toont aan een van de beste genreauteurs van Nederland te zijn, in elk geval wat korte verhalen betreft (ik heb nog geen romans van hem gelezen, maar daar zal ik niet lang mee wachten). Dit is werk van internationaal niveau. Anders kan ik het niet zeggen. Logisch dat Jaap nu publiceert in internationale tijdschriften en bundels. Maar zijn verhalen verdienen ook in Nederland een (nog) breder publiek. Jaap schrijft beeldend, met een rijk taalgebruik en een verbeelding gevuld met ideeën ook uit andere beschavingen (het Midden-Oosten, Japan). Waar zijn verhalen tot de science fiction behoren klopt (voor zover ik kan nagaan) zijn wetenschap of zijn zijn speculaties geloofwaardig. Zijn buitenaardsen zijn ook echt 'alien'. De verhalen hebben een sterk gevoel van locatie. Maar de beschrijvingen blijven het verhaal dienen en hij vervalt wat dat betreft niet in excessen, de lezer wordt niet afgeleid. Schijnbaar moeiteloos wekt hij zijn werelden tot leven en daarin plaatst hij hoofdpersonen met wie je als lezer graag meeleeft. Soms zijn het schelmen, strijders, avonturiers, met nogal eens wat stouts over zich, maar ze hebben allemaal een levensslust, een 'joie de vivre' die heel aanstekelijk werkt. Ook in de beperkte ruimte van een kort verhaal sluit je ze als lezer in je hart. En de verhalen die Jaap vertelt zijn goed. Sterke verhalen vaak, in de betekenis van 'sterke verhalen', maar met een conclusie (vaak een knipoog, soms een schuine) die uit het verhaal voortkomt en je als lezer doet glimlachen. Ze zijn meestal niet heel diep, maar zonder verontschuldiging bedoeld om de lezer te vermaken. En dat doen deze verhalen zeker. Ja, soms speelt seksualiteit een flinke rol, maar op een 'gezonde' manier: levenslustig, vreugdevol, met een knipoog. Ik moest bijvoorbeeld grijnzen om het slot van 'De waan der levenden'. Mijn enige puntje van kritiek was dat deze bundel wel wat strenger geredigeerd had mogen worden. Soms ontbraken er zelfs woorden, en dat onderbrak de 'flow' van het verhaal. En ik vond tekenen dat deze verhalen oorspronkelijk in het Engels waren geschreven, b.v. waar het woord 'geleerd' werd gebruikt voor 'te weten gekomen'. Heel kleine puntjes, dat. De verhalen in de cyclus of Jhallabag waren mooi - nooit gedacht dat er over een lijkenpreparateur zoveel verhalen te vertellen waren. Nog beter vond ik de verhalen in de serie 'Je ne regrette rien' - Jaap laat daarmee zien het niveau van een Larry Niven te kunnen evenaren, en zijn beschrijvingen van futuristische militaire techniek en militaire spionage via samuraizwaarden was inspirerend. 'De worm van God' is een geweldig verhaal en ook al had ik die in een andere bundel ook al gelezen, de tweede keer bleef hij even sterk. Ik vond 'Tot de laatste stemmen zwijgen' het minst. Het ging een beetje als een nachtkaars uit. Maar het titelverhaal 'De geur van menselijkheid' was wel heel erg tof. Ook weer met een (hier letterlijke) grijns aan het eind. Ik zou willen dat Jaap meer SF zou schrijven, bijvoorbeeld een hard SF-roman. In de voorzichtige SF-renaissance die gaande is zou die welkom zijn. Hoe dan ook zal ik zijn eerdere werken achterhalen en meer bundels en romans van hem lezen, want dit smaakt naar meer. Warm aanbevolen voor liefhebbers van goed uitgedachte fantastische verhalen, gekenmerkt door een onmiskenbare levenslust.