Bitter melancholisch

Een korte coming of age gedurende de periode dat Wenen langzaam wordt overgenomen door de Nationaalsocialisten. Door de ogen van de jonge Franz – werkzaam als hulpje bij de plaatselijke sigarenboer – zien we hoe Oostenrijk gaandeweg in de ban raakt van Hitler. Het blijft verbazen dat mensen zo simpel te overtuigen zijn en zonder enige vorm van kritiek mee gaan lopen. Maar ja, vandaag de dag lopen we weer achter de grootste schreeuwers aan … ik noem geen namen.

Het mooie van dit boek is de lichte en gracieuze schrijfstijl … moeilijk te definiëren. Met de nodige wrange humor leest het niet als de lugubere tragedie die je toch ergens in je achterhoofd hebt zitten. Seethaler geeft je op die manier onderhuids een soort bitter melancholisch gevoel mee. Knap gedaan en daarmee ook direct een compliment voor de vertaling.

De ontmoetingen van Franz met Sigmund Freud – vaste afnemer van de Hoyo de Monterrey (10 stuks voor 130 euro!) – zijn heerlijk om te lezen. Freud doet de meest rake uitspraken maar neemt zichzelf ook niet al te serieus. Zijn woorden krijgen daarmee extra kracht. Zo verzucht Franz op een dag dat hij wel nooit een meisje aan de haak zal slaan. ‘Tot nu toe heeft het overgrote deel van de mensheid dat voor elkaar gekregen,’ zei Freud en met zijn stok dirigeerde hij trefzeker een kiezelsteen van het trotoir af.

‘Dat wil nog lang niet zeggen dat ik het voor elkaar zal krijgen!’

‘En waarom uitgerekend jij niet?’

‘Waar ik vandaan kom, weten de mensen misschien iets af van bosbouw en van hoe je zomergasten geld uit de zakken klopt. Van de liefde weten ze helemaal niets af.’

‘Dat is niets buitengewoons. Van de liefde weet namelijk niemand iets af.’

‘Zelfs u niet?’

‘Juist ik niet.’

‘Maar waarom worden alle mensen dan overal en altijd verliefd?’

‘Jongeman,’ zei Freud en hij stond stil. ‘Je hoeft het water niet te begrijpen om erin te duiken!’