Ruwe bolster met te weinig blanke pit

Volgens de achterkant is Özcan Akyol 'een van de belangrijkste literaire schrijvers van deze generatie.' Dat is wat veel eer voor de auteur van een stillistisch pover werk, waarin het literaire gehalte vooral gehaald wordt uit een eenvoudig psychologisch motiefje: de afrekening van een zoon met zijn tirannieke vader. De wereldliteratuur kent betere en meer verrassende uitwerkingen van zo'n vader- en zoonrelatie. En toch werkt de onbeschaamdheid en het provocerende in het voordeel van 'Turis' (2016). De Turks-Nederlandse auteur spaart zijn ouders niet. Niet hun maatschappelijke positie als Turkse migranten; hij zet ze onverbiddelijk neer als 'slecht geïntegreerde' boerenkinkels met een dorpsmentaliteit. Noch spaart hij hun negatieve karaktertrekken en hun psychische geestesgesteldheid. En hij spaart zichzelf niet in hoe diep hij zijn eigen ouders veracht, omdat de twee ellendige stumperds om elkaar heen blijven draaien en daarmee het hele gezin ongelukkig houden.

'Turis' (2016) is in haar opzet onorigineel en zelfs een tikkeltje voorspelbaar, maar desalniettemin weet Özcan Akyol het slappe raamwerk op te vullen met wrang-ironische, triestige scénes die beklijven. Het schuurt en wringt, al blijft een genadeloze mokerslag uit omdat de auteur zich te vaak verliest in oppervlakkigheden. Zeker in de passages waarin hij zichzelf beschrijft als late twintiger, zit er een geforceerd sausje overheen van stoere macho mannenpraat. Ook toont hij te weinig inlevingsvermogen om zijn ouders neer te zetten voorbij de karikaturen. Als menselijke figuren, niet als grappige typetjes die in het verlengde bestaan van de guitige bad boy zelf. Daarmee wil het boek nooit écht intiem of kwetsbaar worden.