Spannende thriller met een teleurstellende ontknoping

‘Als het zaterdag wordt’ is het zesde boek in de Frieda Klein-serie van Nicci French. In dit nieuwe boek van het succesvolle Britse schrijversechtpaar Nicci Gerrard en Sean French moet psychotherapeute Frieda een belofte nakomen die ze in het vorige boek gedaan heeft aan Walter Levin. Deze mysterieuze man heeft Frieda eerder geholpen op voorwaarde dat hij haar ooit om een gunst mocht vragen.
Levin is geïnteresseerd in een politieagent naar wiens oude zaken opnieuw gekeken wordt nadat gebleken is dat hij fouten heeft gemaakt bij een moordonderzoek. Frieda krijgt de opdracht zich te verdiepen in de zaak van Hannah Docherty. Deze tweeëndertigjarige vrouw is dertien jaar eerder veroordeeld voor de moord op haar moeder, stiefvader en broertje. Sindsdien zit ze in een streng beveiligde psychiatrische inrichting. Als Frieda de verwarde vrouw ontmoet en meer over het onderzoek te weten komt, raakt ze ervan overtuigd dat Hannah de moorden niet gepleegd heeft. Ze gaat op zoek naar de echte dader. Ondertussen blijft ze op haar hoede voor haar ongrijpbare stalker Dean Reeve.

In het boek komen veel personages voor, ook mensen uit de naaste omgeving van Frieda, zoals haar nichtje Chloë en haar vroegere leerling Jack. Voor lezers die de eerdere delen gelezen hebben is het leuk om te lezen hoe het verder gaat met hen. Frieda’s persoonlijke leven en haar werk voor Levin worden op een mooie manier aan elkaar verbonden doordat enkele van hen ook betrokken raken bij het onderzoek. Door dit onderzoek komt Frieda daarnaast in contact met mensen die ze nog niet kende. Hoewel sommige van hen slechts een kleine rol spelen in het boek wordt van vrijwel iedereen een goed beeld gegeven. Met name de vreemde Erin Brack, die bewijsmateriaal van moordonderzoeken verzamelt, en Hannahs vroegere huisgenote Shelley Walsh, wier leven nog steeds beïnvloed wordt door de gebeurtenissen uit haar tienerjaren, zijn goed uitgewerkt. Datzelfde geldt voor Hannah. Haar verwardheid en angst komen goed over, waardoor ze medelijden oproept. Het grote nadeel van de vele personages is dat het lastig is ze uit elkaar te houden. Iedereen wordt goed geïntroduceerd, maar de vele namen zijn verwarrend. Alle personages die te maken hebben met het moordonderzoek vervullen echter een duidelijke rol en doordat er zoveel mensen bij betrokken zijn, zijn er veel mogelijke daders. Dat maakt het verhaal spannend.
Over het algemeen leest ‘Als het zaterdag wordt’ prettig, met uitzondering van enkele stroef lopende en onlogische dialogen. Soms lijken de personages elkaar verkeerd te willen begrijpen, zoals wanneer Frieda een oude huisgenoot van Hannah vraagt naar Hannahs gemoedstoestand en deze antwoordt met “een hoop ellende”, maar ze niet bedoelt dat het meisje een hoop ellende was, maar dat ze hiervoor zorgde. Dit blijkt echter pas als Frieda doorvraagt. Dialogen zoals deze zouden strakker zijn als de auteurs hun personages gewoon antwoord zouden laten geven op de vraag en hen er niet omheen zouden laten draaien. Afgezien hiervan leest het boek vlot en heeft het veel vaart. De opbouw van het verhaal is sterk. De meeste dingen die later belangrijk blijken te zijn, zijn lang voordat Frieda het verband legt al genoemd. Als lezer weet je net zo veel als Frieda, waardoor het mogelijk is om mee te puzzelen. De zaak blijkt veel ingewikkelder in elkaar te zitten dan aanvankelijk het geval lijkt. Hierdoor lijkt er soms iets niet helemaal te kloppen, maar als je achteraf terugleest wordt duidelijk hoe knap het verhaal opgebouwd is.
Na het intrigerende onderzoek met veel onverwachte wendingen stelt de ontknoping teleur. De persoon die de moorden gepleegd blijkt te hebben is niet iemand van wie je dit verwacht. Dat is verrassend, maar ook ongeloofwaardig. Het eerdere contact met Frieda is achteraf vreemd. Deze persoon reageert veel te rationeel en schijnbaar oprecht. Het motief is niet vergezocht, maar wel onlogisch voor deze persoon. Het is daarnaast niet van alle slachtoffers helemaal duidelijk waarom ze dood moesten. Er zijn nog meer onduidelijkheden en losse eindjes – juist iets waar Frieda zelf niet tegen kan. Aan niet alle details aan het eind is genoeg aandacht besteed. Dat geldt vooral voor de laatste fragmenten die zich afspelen in de inrichting waarin Hannah verblijft. Deze staan tussen de gewone hoofdstukken in en worden verteld vanuit het oogpunt van andere patiënten. De spanning over wat zij van plan zijn wordt goed opgebouwd, maar in het laatste fragment gaat alles ineens te snel. Hierdoor blijf je in verwarring achter. De ontknoping van het moordmysterie komt ook te plotseling na het lange verhaal en wordt in slechts enkele pagina’s afgewikkeld. Niet alle vragen worden beantwoord. Dit gehaaste einde doet afbreuk aan het verder sterke verhaal. Het lijkt alsof de auteurs dit afgeraffeld hebben om zo snel mogelijk toe te kunnen werken naar de onverwachte gebeurtenis in het laatste hoofdstuk van het boek, dat voor de hele reeks belangrijk is.
Door de duidelijke inbedding in een groter geheel is ‘Als het zaterdag wordt’ minder geschikt als zelfstandig te lezen boek. De ontwikkelingen zijn wel spannend, maar voor nieuwe lezers is het moeilijk om alles te volgen. Er wordt duidelijk een basis gelegd voor de ontknoping in de laatste twee boeken in de reeks. Vooral het schokkende einde van dit deel maakt nieuwsgierig naar hoe het verder gaat met Frieda.