Animo voor anime

Van Pokémon tot Dragon Ball, van Hello Kitty tot Super Sentai: ze zijn vaste prik op Animecon, YaYcon, Nishicon, Abunai, Tomocon en TomoFai. De hoeveelheid van deze Nederlandse conventies of beurzen rond Japanse anime (tekenfilms), manga (strips), tokusatsu (films en series met uitzinnige special effects) of games geeft de grote belangstelling aan van een groeiend, vooral jong publiek voor populaire Japanse cultuur. Er is het glossy kwartaalblad AniWay dat hierover publiceert, er zijn cosplayers die zich op conventies verkleden als hun favoriete animefiguren, er zijn Nederlandse annimeverenigingen die wekelijks activiteiten organiseren. Er is animo voor anime!

Kenmerkend voor de massale manga- en animeproductie is dat ze typische consumptieartikelen zijn die zich snel opvolgen en niet altijd origineel of memorabel zijn. Hap, slik, next! Auteurs of cineasten die zich meer focussen op kwaliteit dan kwantiteit heb je natuurlijk ook. Denk maar aan Osamu Tezuka (dé manga-grootmeester), Hayao Miyazaki (Spirited Away) of manga-reeksen met literaire waarde als ‘Monster’ (Naoki Urasawa) of ‘Gen Barrevoets’ (Keiji Nakazawa).

Om de YA-reeks ‘Pindakaas en sushi’ te smaken, moet je ze lezen als zo’n wegwerpmanga vol Grote Emoties, karikaturale personages en onwaarschijnlijke wendingen. Auteur Roderick Leeuwenhart heeft een naam om ridderromans te schrijven, maar noemt zichzelf een geek in hart en ziel met een boon voor anime. In eigen beheer bracht hij vorig jaar een eerste deel in de reeks uit. Daarin maken we kennis met de 16-jarige Merle, die journalistieke ambities heeft en op Animecon een spraakmakende reportage over die zotte Japan-fans wil maken. Ze maakt gebruik van haar vriendinnen Joyce, die manga tekent, en J-popliefhebster Esther om de beurs te bezoeken. Ze treft er een geheimzinnige, onherkenbare cosplayer die zoveel indruk op haar maakt dat ze het hele weekend naar hem op zoek gaat en voor hem zelfs de boel op stelten zet. Inmiddels leert ze de labiele Esther beter begrijpen en verhindert ze dat Joyce aanpapt met een jongen met onfrisse bedoelingen.

In het onlangs verschenen tweede deel trekken twee jaar later Joyce, Esther en Merle (die nu japanologie studeert) en haar op Animecon opgepikte vriendje Florian naar Japan, waar ze de beurs Comiket aandoen, een animestudio bezoeken en Mount Fuji beklimmen. Echter, ook hier weer gooien puberale hormonen roet in de pindakaas en sushi: Florian blijkt een overgevoelige softie te zijn, Joyce zit weer achter een jongen aan, terwijl Merle – die schippert tussen werkelijkheid en droomwereld - ook iets voor hem voelt en zich zo Joyces woede op de hals haalt, terwijl Esther geheimzinnige nachtelijke uitstapjes maakt en iedereen om beurt instort.

De relaties tussen de hoofdpersonages en hun romances zijn nodig om beweging te krijgen tegen het decor van de Animecon en de reis in Japan, maar ze overheersen zodanig overweldigend in hun onwaarschijnlijkheid dat ze de kennismaking met de beurs en het boeiende land overschaduwen.

Leeuwenharts taalgebruik is soms bijzonder te noemen: ‘Als een ballon loopt de zaal leeg’, ‘loeilink’, ‘(hij) takelt een vermoeide mompel naar boven’, ‘Esther tetrist het doosje weer vol’, ‘de verpleegkundige draagt zware wallen onder haar ogen’… De boekjes zijn verzorgd, gebonden uitgegeven, met een mooie manga-cover, maar hadden nog wel wat redactie kunnen gebruiken, zeker om taalfouten als ‘(ik) leidt haar blik langs de andere gasten’ of ‘verkleedde mensen’ te vermijden. Het zogenaamde 17de-eeuwse Nederlands van een personage is ook tenenkrullend: ‘Je doet me aan mijzelf dencken, toen ik nog eenen meisje was. Altijd met haar hoofd in den wolcken.

Leeuwenhart laat (al te) duidelijk merken dat hij de reis zelf ook heeft gemaakt en overstelpt de lezer met info over Tokio, de animebeurs, treinen, kleding, zomerbuien, de animestudio, tot de Japanse ziel toe. Soms staan zulke passages, zoals bijvoorbeeld eentje over duurzaamheid, buiten het verband van het verhaal. Behalve de interessante kennismaking met de subcultuur van anime-liefhebbers blijft er na lezing weinig bij: de perfecte manga dus!