'Bewusteloos' lees je in één ruk ademloos uit

De in 1957 in Berlijn geboren Sabine Thiesler schrijft naast thrillers en romans ook theaterstukken en draaiboeken voor televisie, en werkt ze als (stem)actrice. Bewusteloos is het vijfde vertaalde boek van haar hand.

“Hij kwam in de zomer. Volstrekt onverwacht. Maar hij was geen mens, hij was een monster…”
De rode draad door Bewusteloos is het leven van Raffael Herbrecht. In het eerste – cursieve – hoofdstuk, verteld door Christine Herbrecht, Raffaels moeder, maken we kennis met hem en leren we meteen dat een gebeurtenis in zijn jeugd hem voor het leven getekend heeft. Toen hij zeven was verongelukte namelijk zijn tweelingzusje Svenja, waar hij als enige getuige van was. Sinds die fatale dag sprak hij, behalve de gefluisterde zin '‘Ik wil dood zijn'’, geen woord meer. Omdat zijn ouders zich geen raad met hem wisten, en Raffael gewelddadige trekken begon te vertonen, stuurden ze hem naar een internaat, waar hij de rest van zijn schooltijd verbleef en vervolgens verdween.

De eerste helft van het boek is gewijd aan de volwassen Raffael. Hij werkt als toneeltechnicus en huurt een kamer bij de oude dame Lilo, die, samen met nog een gezin, weigert de oude, slooprijpe flat waar ze woont te verlaten. Raffael, die inmiddels wel weer praat, lijkt een duister kantje te hebben. Door zijn stemmingswisselingen en zijn onvermogen om zichzelf in de hand te houden, gaat het mis tussen hem en zijn hospita en moet hij vluchten. En die vlucht leidt hem naar Toscane, naar zijn ouders die daar enkele jaren geleden een vervallen casteletto – een klein kasteeltje – gekocht en opnieuw opgebouwd hebben tot een goedlopend hotel en wijnproeverij. Maar ook daar gaat het mis.
“Hij was geen mens, hij was een monster.” En dat blijkt maar al te waar te zijn. 

Ondanks dat Raffael door het hele boek heen het hoofdpersonage is, lezen we tussendoor ook vanuit de perspectieven van Lilo, de Berlijnse politie, kinderverzorgster Paola, en de plaatselijke agent van het Toscaanse stadje waar het casteletto gevestigd is. Hierdoor bouwt de spanning zich subtiel op, vooral ook omdat er enkele keren een cursief hoofdstuk opduikt waarin Christine terugblikt op de gebeurtenissen in het verleden. Als lezer merk je hoe Raffael steeds verder afzakt en alles wat hij doet – of juist niet doet – wijt aan de verschrikkelijke dood van zijn zusje en zijn daaropvolgende verbanning uit het gezin. Af en toe voel je zelfs wat medelijden voor de jongen en vraag je je af of hij met een juiste (psychologische) begeleiding niet anders zou zijn geworden dan hij nu is. Niettemin zijn zijn daden niet goed te praten en de manier waarop Thiesler Raffaels psychisch verval beschrijft, is angstwekkend. Je voelt de ‘gekte’ in Raffaels hoofd, je weet dat dit nooit goed kan gaan, nooit goed kan aflopen, maar hoe alles tenslotte escaleert, is niet te voorzien.

“Hij kwam in de zomer, volstrekt onverwacht.” Voor Raffaels ouders was dat zeker zo. De gemengde gevoelens van Christine en Karl op zijn terugkeer zijn prachtig beschreven. Tenslotte blijft het toch hun zoon. Maar als ze gaandeweg ontdekken dat hun zoon niets menselijks meer in zich heeft, is het ook de omslag van gevoelens die Thiesler magnifiek weet neer te zetten, waardoor de uiteindelijke climax van het verhaal volledig tot zijn recht komt.

Gelukkig is niet alles in het boek zo zwart. De hoofdstukken over de Toscaanse politieagent Donato Neri zijn van tijd tot tijd een welkome afwisseling, en het is een verademing om af en toe even te kunnen glimlachen om de niet-alledaagse problemen met zijn schoonmoeder.

Conclusie: Bewusteloos is een spannende, uiterst knap beschreven psychologische thriller die je in één ruk ademloos uitleest.