Een boek als een puzzel - over pratende bomen en geesten

Dit boek leest als een puzzel. Een verbluffend sterk debuut.

Een jonge man heeft zich teruggetrokken op het Japanse eiland Okinawa nadat hij een aanslag heeft gepleegd met een gasbom op een trein in Tokio. Hij wacht op verdere instructies. In Tokio houdt de achttienjarige wees, Satoru, een platenzaak open. Wanneer hij de winkel sluit gaat de telefoon over. Hij neemt op en een stem klinkt zacht, angstig.
'Dit is Quasar. De hond moet eten hebben!' Waarom krijgt de jongen in Tokio de jongeman vanuit Okinawa aan de lijn?

Op dat moment besefte ik dat ik mijn hoofd erbij moest houden want alle hoofdpersonages zijn op een of andere manier met elkaar verbonden.
De jonge terrorist op Okinawa, de jongen in de platenzaak in Tokio, de computernerd uit Hongkong, het meisje op de Heilige Berg, de non-corpum in Mongolië op zoek naar een lichaam, de vrouw die werkt in de Hermitage in Sint-Petersburg en kunstdief, de drummer in Londen, de wetenschapster op Clear Island die op de vlucht is voor de CIA en de radio-dj in Manhattan.
Vijf mannen, vier vrouwen. Wat hebben ze met elkaar gemeen?

Wat is de verwantschap? Door te lezen over verschillende mensen op verschillende plaatsen en de (geest)verwantschap die er tussen de levens van al die verschillende mensen bestaat, besef je dat de verschillende verhalen van die mensen over heel de wereld met elkaar verbonden zijn. Wat de een overkomt of meemaakt heeft invloed op weer andere personen die hun leven leiden op andere plaatsen in de wereld. Als een web van verhalen die allemaal met elkaar verbonden zijn.

Dat maakte het voor mij ook spannend om te lezen. Ik hield mijn aandacht er goed bij en dacht 'Heb ik alles mee?' 'Heb ik niets gemist?' Steeds ging ik bij het lezen op zoek naar mogelijke linken met vorige hoofdstukken of personages.

Het is ook een boek van verhalen. Negen verschillende verhalen over negen verschillende mensen waarbij enkele verhalen veel vergen van de lezer. Een complex boek, zeker, maar om van te smullen. Toen ik het uit had, wilde ik het weer van in het begin lezen.
Wat een verbeelding heeft de schrijver om zo verschillende personages in uiteenlopende omgevingen sterk neer te zetten. De omgeving wijkt vaak af van de ons bekende wereld: Quasar, de jonge eenzame terrorist die verlicht is door Zijne Serendipiteit en met hem communiceert via alfagolven. Het meisje dat op de Heilige Berg woont en het theehuis van haar vader open houdt en die beschermd wordt door haar pratende Boom. De non-corpa die steeds op zoek is naar een lichaam om in te transmigreren en elf talen spreekt en computergestuurde satellietentiteiten die de wereld observeren en bijsturen. Als je daarin kunt meegaan en onze bekende wereld loslaten, is het een geweldig boek.

Sommige stukken komen wat langdradig over.

De schrijver heeft jaren in Japan gewoond en het boek neemt ons mee van oost naar west. Geen toeval dus dat het boek in Japan begint.

HET EPIGRAM
'...En ik, die zegt zoveel meer te weten,is het niet mogelijk dat zelfs ik de ware drijfveer achter de drijfveer heb gemist?
Sommigen zeggen dat we die nooit zullen kennen en dat wij voor de goden zijn als de vliegen die door jongens op een zomerdag worden gedood, terwijl anderen zeggen dat zelfs de mus geen veer verliest die niet door Gods vinger weggeveegd is.'

Thornton Wilder, The Bridge of San Luis Rey

Met dit citaat komen we bij het thema van het boek: wat is de oorzaak van dingen die gebeuren, een vraag naar causaliteit dus. Hoewel je elk verhaal losstaand zou kunnen lezen, belicht elk verhaal een bepaald facet van causaliteit zoals religieuze onderwerping, liefde, hebzucht, historische ontwikkelingen. Zo blijft het boek overeind en is het een prachtig kunstwerk.