Recensie Is dit een mens?

Een indrukwekkende, ingetogen getuigenis van de maanden die Primo Levi heeft doorgebracht in Auschwitz, in het Lager zoals hij zelf steeds schrijft. Het allermooiste boek wat ik ooit over gruwelijke periode uit de Europese geschiedenis heb gelezen.
He begint al meteen prachtig met het gedicht Is dit een mens, is verder erg mooi, soms bijna poëtisch geschreven met filosofische bespiegelingen over de omstandigheden waarin hij moet leven. Toch is het ook een feitelijk relaas.
Ik wil afsluiten met een paar citaten want de kracht van Levi's eigen woorden kunnen het best de kracht van het boek overbrengen. En daarna ga ik een plaatsje in mijn Top 10 inruimen.

"Dan verdicht zich in de walmen van onze trage spijsvertering een kern van pijn, iets dat steekt en groter wordt, de drempel van ons bewustzijn overschrijdt en ons de vreugde van de slaap ontneemt"

"Vandaag is de zon voor de eerste keer helder en stralend boven de modderige horizon uit gerezen. Het is een Poolse zon, koud, wit en ver, die alleen je huid warmt, maar toen ze zich van de laatste nevels had bevrijd ging er een gemurmel door onze kleurloze massa, en toen ook ik door mijn kleren heen die lauwe aanraking voelde, heb ik begrepen waarom je de zon kunt aanbidden"

"De personages van dit boek zijn geen mensen. Hun menselijkheid is bedolven, of hebben die zelf bedolven, onder wat hun is aangedaan of wat ze anderen heben aangedaan"

"Het is een geluk dat het vandaag niet waait. Eigenaardig, op de een of andere manier heb je altijd het gevoel dat je geluk hebt, dat de een of andere toevalligheid, hoe nietig ook, je op de rand van de afgrond tegenhoudt en je laat leven"

"Een deel van ons bestaan berust bij wie naast ons leven: dat is de reden waarom de ervaring van wie dagen gekend heeft waarin de mens voor de mens een ding was, onmenselijk is"