Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Overleven in verleden en heden

Marianne 12 maart 2017
De ochtend van 18 april 2014 wordt de 46-jarige weduwe Josta Bresse wakker en voelt zich niet helemaal goed. Zij kijkt uit het raam en merkt een grote verandering van de natuur op. De laatste herinnering die zij heeft, is van tien dagen eerder. Zij ontdekt een wond op haar buik, Josta is slachtoffer van orgaanroof en is een nier kwijt.
De Nederlandse recherche doet onderzoek en stuit op het duistere verleden van Josta in de voormalige DDR en dat zij volgens de papieren in 1989 overleden is na de bevalling van haar, eveneens gestorven, dochtertje.
Josta reist af naar Oost Berlijn om zelf op onderzoek uit te gaan en ontdekt dat haar verleden na 25 jaar nog grote invloed heeft.

Op heel jonge leeftijd wordt het tekentalent van Josta opgemerkt en wordt zij apart van andere kinderen gezet om dat talent te ontwikkelen. Zij leert dat niemand te vertrouwen is en je beter kunt zwijgen. Een belangrijk persoon in haar jonge jaren is buurman Gabaatar uit Mongolië. Hij praat met haar over veel dingen, die haar laten leren overleven.
Josta treedt toe tot de zogenaamde ‘Königstein Gruppe’, een team kunstvervalsers, die schilderijen moet maken in de stijl van beroemde kunstenaats, zoals Paul Klee. Deze worden verkocht om deviezen te genereren voor de DDR.
Er wordt een dossier bijgehouden van alle schilderijen en de makers. Op een ochtend is het dossier verdwenen. Voor de Stasi is de informatie erg belangrijk en omdat een van de leden van de groep het dossier gestolen moet hebben, worden zij afgevoerd naar gevangenis Hohenschönhausen, waar zij gemarteld worden. Josta merkt dat zij zwanger is en werpt haar vrouwelijke charmes in de strijd om te overleven, verleidt haar ondervrager en overtuigt hem ervan dat ze zijn kind draagt.
Op de dag dat de muur valt, weet zij te ontsnappen uit het ziekenhuis en wordt gevonden door David, die haar meeneemt naar Nederland.
Als David overlijdt, trekt Josta zich steeds meer terug en heeft bijna alleen contact met haar buurvrouw Eva. Eva wordt het slachtoffer van een aanslag, die voor Josta bedoeld is. Zij besluit dat het tijd is zich niet langer als “een bang konijntje dat stil blijft zitting in het licht van een koplamp” te gedragen, maar op zoek te gaan naar de mensen die het op haar leven voorzien hebben en te achterhalen waarom zij haar dood willen hebben.
In Berlijn ontmoet Josta journalist Tom Adler, die haar helpt.
Het dossier van de Königstein Gruppe is nooit gevonden, de macht van de Stasi is nog steeds groot.

Het grootste deel van “Het Dossier” is geschreven vanuit het ik-perspectief van Josta. Deels in het heden, deels in het verleden terugblikken naar de DDR-tijd.
Tussendoor staan cursief gedrukte stukken, die geschreven zijn vanuit het perspectief van de ondervrager van Josta en zijn aan Emma gericht. Pas aan het eind van het boek wordt duidelijk wie Emma is.

Het boek kent een goede spanningsopbouw en zindert vanaf het begin. De cursief gedrukte stukken hebben hun eigen opbouw en lijken een verhaal op zich te zijn. Toch zijn de twee verhalen onlosmakelijk met elkaar verbonden en komen zij aan het einde samen.
Er is een duidelijke lijn naar de plot en het toch nog onverwachte eind dat in het laatste hoofdstuk beschreven wordt en zich twee jaar later afspeelt.
In de loop van het verhaal leer je Josta steeds beter kennen en kom je meer details te weten.
Het dossier is heel beeldend en pakkend geschreven. Je loopt bij wijze van spreken door de heuvels van Zuid-Limburg en door de straten van Berlijn. Zowel het hedendaagse Berlijn als het door de Stasi gedomineerde Oost-Berlijn in de DDR-tijd. Als Josta in Hohenschönhausen gevangen zit en gemarteld wordt, voel je haast haar angst, pijn en emoties.
Daarnaast zijn de kunstbeschrijvingen erg mooi, in alles is duidelijk dat Josta kunstenares is.

Het boek heeft een prachtige omslag, waarbij de letters van de titel uitgestanst zijn en je erdoorheen een schilderij ziet.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marianne