Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Zij voelden zich relatief veilig in deze villa

Marianne 18 januari 2019
In 2012 kopen Roxane van Iperen en haar man een mooie, oude villa in de bossen bij Naarden: ’t Hooge Nest. Bij de renovatie van het huis ontdekken zij op allerlei plekken, zoals luiken in vloeren en achter lambriseringen, schuilplaatsen met daarin kaarsstompen, bladmuziek en oude verzetskrantjes. Het zijn onderduikplaatsen geweest voor Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Roxane van Iperen gaat op onderzoek uit om de geschiedenis van de villa te achterhalen en, meer nog, van de mensen die in de villa gewoond hebben. Wat is er met hen gebeurd, zijn er nog bewoners van toen in leven, wat is hun verhaal. Want één ding weet zij zeker: hun verhaal moet onderzocht en verteld worden. Zes jaar lang besteedt zij veel tijd aan research. Roxane duikt archieven in, spreekt met mensen die in de buurt van de villa wonen en met de kinderen van Joodse Janny en Lien Brilleslijper, toentertijd met hun gezinnen de hoofdbewoners van ’t Hooge Nest.

In het eerste deel worden de latere bewoners van de villa geïntroduceerd en gaat het over hun leven in Amsterdam en Den Haag in de periode voorafgaand aan de oorlog en de eerste oorlogsjaren. Hoe zij in het verzet terechtkwamen en wat zij daar deden. Ook andere verhalen uit die periode, over het verzet en het moeilijke leven van Joden, komen aan de orde.
Als Janny en Lien met hun familie voor de aanleg van de Atlantikwall uit Bergen aan Zee moeten vertrekken, waar zij een woning gevonden hadden toen zij de stad moesten verlaten, vinden zij een woning in de bossen bij Laren: ’t Hooge Nest.

Deel twee gaat over het leven in ’t Hooge Nest, waar zij niet alleen met de familie wonen, maar ook veel Joden kunnen onderduiken. Janny en Lien gaan door met hun werk voor het verzet. Dat buren van hen NSB’er waren, maakte ze niets uit. Zij runden een van de grootste onderduikadressen van Nederland. Tot in de puntjes werd er geoefend wat er bij onraad gedaan moest worden, wie op welke schuilplek moest verstoppen, welke zichtbare zaken, waaruit je kon opmaken dat er veel meer mensen woonden, weggehaald moesten worden. Om huisgenoten die niet thuis waren bij een overval te waarschuwen, stond er een grote Chinese vaas voor een raam op de eerste verdieping. Was de vaas weg, dan moesten ze zich uit de voeten maken en verstoppen in het bos.
Dit deel beschrijft ook hoeveel moeite het kostte zo veel mensen te eten te geven. Alle winkels in de omliggende dorpen bezoeken om maar niet op te laten vallen dat zij levensmiddelen en andere zaken moesten hebben voor meer mensen dan hun gezinnen.
Zij voelen zich relatief veilig in ’t Hooge Nest. In het voorjaar van 1944 gebeurde het toch, ze worden verraden en afgevoerd naar Westerbork en daarvandaan met het laatste transport naar Auschwitz. Hetzelfde transport waarop ook de familie Frank zat.

Het derde deel beschrijft hun leven in Westerbork en Auschwitz. Een leven van ontberingen, kou en honger. Maar ook van verbondenheid en elkaar erdoorheen slepen.
In het kamp zijn Janny en Lien veel samen en met de zusjes Margot en Anne Frank en helpen zij elkaar. Vlak voor de bevrijding worden zij alle vier doorgestuurd naar Bergen-Belsen, waar de zusjes Frank sterven.

Roxane van Iperen weet de personen en hun karakters zo te beschrijven dat het lijkt of je erbij bent. Hun emoties zijn voelbaar, van grote blijdschap tot diepe doodsnood. Veel verhalen over het verzet en de concentratiekampen zijn bekend, toch is het, door de manier waarop dit boek geschreven is, een waardevolle toevoeging. Zij heeft zich erg goed ingeleefd in de personages en het is duidelijk dat haar onderzoek dat vooraf gegaan is aan het schrijven van dit boek niet alleen research geweest is naar feiten, voor Roxane zijn de mensen en wie zij waren belangrijk. Echte mensen die met heel persoonlijke verhalen herleven door dit boek.

Roxane van Iperen (1976) is schrijver en publicist voor diverse kranten. In 2016 verscheen haar debuutroman “Schuim der Aarde”, waarmee zij de Hebban Debuutprijs won.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marianne