Leuke hoofdpersoon en prima ontknoping

'Moord in het vliegtuig' is typisch zo'n boek dat je snel vergeet, omdat het ergens in het midden van een serie zit en 'gewoon goed' was. Niet slecht, niet irritant, niet onvergetelijk. Gewoon prima. En dat is volkomen onterecht, want dit is het eerste boek van Agatha Christie waarin de hoofdpersoon EEN WERKENDE VROUW is. Jawel, je leest het goed. We hebben hier gewoon een werkende vrouw. Het is bijna een wonder. Ze heet Jane, is kapster en durft zelfs om opslag te vragen. Alleen al daarom verdient dit boek het niet om 'gewoon prima' te zijn. We hebben één van de interessantste hoofdpersonen tot nu toe.

Jane is ook nog slim, onafhankelijk en grappig. Poirot waardeert haar ook vanwege die eigenschappen. Ik ben fan. Vijf sterren. Of wacht - er komt ook een tandarts voor in het verhaal, dus toch maar geen vijf sterren. Het is goed dat ik geen hoogtevrees meer heb (de moord vindt plaats in een vliegtuig, zoals de titel al enigszins verraadt), anders hadden mijn angsten mijn oordeel misschien nog verder beïnvloed en waren er geen sterren meer overgebleven.

Laten we teruggaan naar iets vrolijkers. Naar Jane dus. Een citaat:

'Zij [Jane] kende de overledene niet, maar had haar wel opgemerkt in Le Bourget.
"Hoe komt het dat zij u opgevallen is?"
"Omdat zij zo vreselijk lelijk was," zei Jane naar waarheid.'

Wat Agatha Christie ook prachtig kan, is een personage schetsen in één zin. Hier is een voorbeeld (en dat is ook meteen de eerste zin van een hoofdstuk, wat een opener!):

'Meneer Henry Mitchell zou juist beginnen aan zijn avondeten, bestaande uit worst met aardappelpuree, toen hij bezoek kreeg.'

Ik vond de ontknoping van dit boek prima. Het blijft niet spannend tot de laatste pagina, maar er zijn genoeg plottwists tussendoor om zelfs de meest oplettende lezer te verrassen.

Een minpuntje aan dit boek is een passage waarin de hoofdpersonen ontdekken dat ze allebei niet van negers houden (niet mijn woorden, zo staat het in dit boek). Het is vrij schokkend om dat in 2018 te lezen. Wat moet je met zo'n passage? Laten staan, omdat de auteur dit zo opschreef en dit een tijdsbeeld schetst? Er een voetnoot bij zetten met uitleg? Het schrappen, omdat dit tegenwoordig echt niet meer kan?

Ik vind dat een lastige kwestie. Aan de ene kant zeg ik: schrappen. Aan de andere kant vraag ik me af wat er gebeurt als we gaan censureren, waar de grens ligt. Moet je kunst - een boek is immers ook een kunstvorm - wel censureren?

Het is een lastige en gevoelige kwestie. Er zullen mensen zijn die vinden dat het niet aan mij is om deze vragen te stellen, met mijn 'white privilege'. Maar ja, dat is ook weer een vorm van censureren.