Overstijgt de moderne romantische roman

‘Pride and Prejudice’ was het eerste boek van Jane Austen dat ik las. Sindsdien heb ik de andere boeken ook gekocht, inclusief het verhaal dat ze schreef voordat haar debuutroman uitkwam. Hier zou ik de recensie kunnen eindigen, want ik geloof dat iedereen nu wel kan raden dat mijn ervaring positief is.

Zoals de hele wereld kende ik het einde van de roman natuurlijk al. Toch had dat verrassend weinig invloed op mijn leesplezier. Hoewel de latere Charlotte Brontë veel feministischer is dan Jane Austen (zie ook mijn recensie van Jane Eyre), schrijft Jane Austen ook sterke vrouwelijke personages. Elizabeth, de hoofdpersoon uit ‘Pride and Prejudice’, is één van mijn favorieten. Ze is slim en grappig zonder dat het irritant wordt – en dat is lastiger om te schrijven dan het lijkt. Jane Austen legde eigenlijk de basis voor de romantische roman, inclusief een flinke dosis geroddel, wat schandalen en drama (hoewel de hoofdpersonen nooit van drama houden, verstand is heel belangrijk, de verhalen spelen zich tenslotte af aan het begin van de negentiende eeuw). Wat ‘Pride en Prejudice’ onderscheidt van de moderne romantische roman is de ironie waarmee Austen schrijft. Ze is intelligent en heeft een scherpe blik op de wereld, waardoor haar personages ook intelligent en scherp zijn (of juist niet, wat het heel komisch maakt). Tegelijk hebben haar boeken iets belerends, terwijl de moderne romantische roman vaak wat losser is geschreven.

Wat vooral goed is aan dit boek zijn de dialogen. Die zijn vlijmscherp en elk personage heeft echt zijn of haar eigen stem. Daarnaast gebeurt er veel in het verhaal: het gaat niet alleen over Elizabeth en Mr Darcy, maar ook over trouwen in het algemeen, over ‘oud’ zijn en de kans krijgen om te trouwen met iemand op wie je niet verliefd bent maar die je wel een status en onderdak kan bieden. Het gaat over verschil in stand, hoe belachelijk dat eigenlijk is, over de invloed van ouders op hun kinderen en over families in het algemeen. Hierdoor onderscheidt ‘Pride and Prejudice’ zich niet alleen van de moderne romantische roman, maar overstijgt het die ook.

Dit boek is absoluut fantastisch, maar ik vind het net iets minder bijzonder dan bijvoorbeeld ‘Jane Eyre’ of ‘The Picture of Dorian Gray’, dus ik wil het 4,5 sterren geven. Dat kan hier echter niet, dus het worden er toch 5.