Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Ieder mens heeft een rol

Marloes 28 september 2015 Auteur
‘Mijn kinderen wel, want mijn kinderen leren het ongeluk pas kennen als ze verantwoordelijkheden krijgen’, Stefan Popa is duidelijk. In zijn nieuwe roman, A27, beschrijft hij het leven van drie personages, die allemaal in de file op de A27 staan. Door verschillende schrijfstijlen te combineren met drie uiteenlopende verhalen, creëert Popa een aantrekkelijk boek. Daarbij nodigt hij je uit tot nadenken over thema’s als egoïsme, hedonisme en de sociale leegte van de huidige maatschappij.

Henri, Malines en Sjors staan op de A27 in de file. Allemaal zijn ze onderweg, allemaal hebben ze een ander doel. Henri wil een bedrijf overnemen en hij weet dat hem dit gaat lukken, Sjors heeft een belangrijke vergadering, maar heeft problemen thuis en Malines moet haar zusje van de vluchtstrook halen, omdat ze met pech langs de weg staat. Allemaal lijken ze onafhankelijk van elkaar, maar het tegendeel blijkt: ze zijn verbonden.

‘Goed zo, denkt hij, eet jezelf maar dood, bespaar ons je ziektekosten, neem nog wat, neem een reep of zeven’ al snel heb je een enorme hekel aan Henri, een egoïstische zakenman. De manier waarop Popa hem in het verhaal plaatst, is geweldig. Niet alleen Henri’s nare opmerkingen en gedachten – ‘Haar plotseling overlijden zou hem goed uitkomen’ – maar ook zijn handelingen wekken vanaf het begin haatgevoelens op. De arrogantie waarmee hij Brigitta, een meisje uit een andere auto in de file, verovert en de manier waarop hij met de werknemers uit het te overnemen bedrijf omgaat, is verschrikkelijk. Het liefste gooi je het boek weg! Tegelijkertijd maakt Popa je nieuwsgierig: je wilt het ook verder lezen hoe het met Henri gaat. Popa beschrijft dit alles vanuit een alwetende verteller die het verhaal voorziet van commentaar.
Niet alleen Henri wordt op een unieke manier neergezet. Ook Sjors en Malines krijgen een eigen persoonlijkheid. Popa gebruikt bij deze twee personages een andere schrijfstijl voor het beschrijven van de gedachten en gevoelens, waardoor ze gematigder overkomen. Als snel ontstaat er een bepaalde mate van sympathie voor Malines of Sjors. Toch laten deze personages ook een vorm van egoïstisch gedrag zien, maar hun gedrag lijkt acceptabel. De tegenstelling tussen de drie personages is groot en dat maakt het verhaal boeiend.

Popa heeft niet alleen de personages goed getypeerd. Ook de omschrijvingen van de gedachten en gebeurtenissen zijn levensecht. ‘Een paar auto’s voor hem haalt een Italiaanse vrachtwagen een andere vrachtwagen in. Door hun haast – “Kijk, ik rijd wel twee kilometer per uur harder dan die ander!” – komen mensen die daadwerkelijk betaald hebben voor…’ Zoiets is herkenbaar voor iedereen en maakt het verhaal komisch. Tegelijkertijd raakt Popa hier en daar een gevoelige snaar door sentimentele of diepgaande opmerkingen. Zinnen als ‘als ze doodgaat, wil ik Mechel wel zijn, opperde ze. Dat beloof ik mama’ of ‘Sjors lachte mee met de kinderen die hij nooit had gewild, maar godzijdank toch had gekregen’ betekenen meer en laten de lezer nadenken. Popa combineert hier humor met ernst en raakt je daarmee.

De sociale leegte van de hedendaagse wereld krijgt een belangrijke rol binnen het boek. ‘We laten onze leegten vullen door de levens van anderen’, juist Henri markeert dat. Ook Malines toont ons de leegte, ze ziet zichzelf als een doosje aandelen, waarvan ze er zelf maar heel weinig bezit. Daarbij verweeft Popa het thema subtiel in de verhaallijn. Henri die faalt bij zijn eigen spelletjes en het belang van Twitter, Facebook en LinkedIn onderstrepen de leegte.

Via verschillende onverwachte wendingen en mooie vooruitwijzingen nadert A27 zijn einde. Lang blijft onduidelijk hoe de personages met elkaar verbonden zijn, maar dan wordt het duidelijk: Popa heeft met de tijd van de verschillende verhaallijnen ‘gespeeld’, waardoor het voor de lezer onmogelijk was de ontknoping aan te voelen. Een wonderbaarlijk goede keuze. Hiermee laat hij de essentie van het verhaal nog beter naar voren komen. Daarbij laat hij verschillende vragen open: over het verloop mag je speculeren. Met diepgaande, zeer goed gevonden slotwoorden rondt Popa zijn roman af. Met A27 zet hij beslist een mooi verhaal neer. Maar hij geeft meer. In A27 neemt Popa de ruimte op een originele manier zijn thematiek te bespreken. Niemand kan zomaar zichzelf zijn.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Marloes