Een steek in je rug!

“Het enige wat me te doen staat, is niet zo veel van haar houden.” Matthijs Kleyn zet je wereld op zijn kop met zijn roman Ik zie je. Het bevat een verhaal, zo goed geconstrueerd, dat het je verbaast, bedriegt, intrigeert en bezighoudt. Ik zie je heeft alle facetten voor een goed boek: een boeiend verhaal, een onverwachte plottwist, een goede dosis romantiek en een origineel thema. Enige minpuntje is de seks. De grote hoeveelheid, harde, overbodige seks die het verhaal en zijn thematiek onteert.

Wanneer Fender met zijn beste vriend in het café zit, ontmoet hij Lisa. Met drie woorden in een sms’je wordt het contact gelegd: “ik zie je”. Vanaf dat moment lijken de twee onafscheidelijk: Lisa gaat vrijwel direct bij Fender wonen en laat hem kennismaken met haar leven: drank, drugs en vrijheid. Fender – bij wie de zaken in de videotheek steeds slechter gaan – houdt zich afzijdig van de drugs. Hij gaat meer en meer van Lisa houden, maar is als de dood haar te verliezen.
Rond Kerst maakt Fender voor het eerst kennis met zijn schoonfamilie. Met zijn schoonvader heeft hij één klik: Elvis. Waar Lisa’s vader nog elke dag rouwt om de dood van de popzanger, is Fender overtuigd van het feit dat Elvis niet dood is. Voor Fender ontstaat langzaam een nieuwe periode. Een periode waarin hij verliefd is op het meisje dat hij bang is te verliezen.

“Als je niet met haar meegaat, ben je een dief van je eigen lul.” Vanaf de eerste bladzijde word je geprikkeld door het directe en aantrekkelijke taalgebruik van Kleyn. Hilarische conversaties, lachwekkende gebeurtenissen en een vlotte schrijfstijl zorgen er dan ook voor dat Ik zie je je vrijwel direct in zijn greep houdt. Kleyn beschrijft de momenten waarop Lisa of Fender dronken of onder invloed zijn zo goed, dat hij de lezer meetrekt in de ‘andere wereld’. Waar Fender zichzelf niet meer begrijpt als hij dronken is, begrijpt de lezer hem evenmin. Daarbij maakt de schrijver veelvuldig gebruik van veelzeggende zinnen om zijn verhaal kracht bij te zetten: “Wij zijn zinloos, Fender. Mensen zijn zinloos. Maar als je er eentje vindt die jou kan misleiden, die jou het gevoel kan geven dat het leven zin heeft, moet je die nooit laten gaan. Die hou je bij je, zo dicht mogelijk.” Op het oog nutteloze zinnen, die later van grote waarde blijken te zijn.

Met de komst van Lisa verandert Fender: hij wordt verliefd. Daarmee starten alle menselijke angsten, twijfels en gevoelens. Fender verwordt langzaam tot een echt mens. Een man die je hart steelt: “Ik ben alleen maar bang. Bang dat ik niet spannend genoeg ben, niet geil genoeg, niet nodig genoeg.” Kleyn maakt van zowel Lisa als Fender meer dan een papieren poppen en creëert daarmee medeleven. Dat doet het eigenlijke verhaal ten goede. Door Lisa en Fender ga je niet op zoek naar meer. Dit is het verhaal, het is goed zo, er zit niets achter. En juist dat gegeven is funest: Ik zie je bevat meer dan het verhaal van Lisa en Fender, zoals het gelezen wordt. Kleyn weet op perfecte wijze de lezer ‘in te laten slapen’, om zo in de rug toe te slaan met een harde plottwist waarin een mooie rol voor Elvis is weggelegd.

Helaas bevat Ik zie je een overkill aan seksscenes. Niet zelden wordt de lezer geconfronteerd met soms platvloerse seksscenes, waardoor het af en toe lijkt of Lisa en Fender zelfs seks ademen. Dit doet afbreuk aan de eigenlijke thematiek van het verhaal. Thematiek die op prachtig indrukwekkende wijze vorm heeft gekregen: “En als je dood bent, verdien je geen plek meer op deze muur? (…) Dit is een plek waar we het leven proberen te omarmen, niet waar we de doden naar ons zien lachen.”

Met Ik zie je heeft Kleyn meer dan een goed boek geschreven. Het boeiende verhaal, de goed uitgewerkte thematiek en de inspirerende schrijfstijl maken het verschil. Ik zie je blijft hangen. “Zie je me?”