Meer dan 5,3 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Mooie debuutroman!

Fye Lieveheer leert in 1542 wat er gebeurt met mensen die buiten de norm vallen wanneer hun belevingswereld en kennis zich van anderen onderscheid, moeder is daar heel duidelijk in geweest. Ze groeit op in hogere kringen terwijl het gezin zich aan de afgrond begeeft, vooral vader zorgt voor problemen. Fye zoekt haar ontspanning na school bij een groepje kinderen. Vooral met Laurens heeft ze een bijzondere band, ze zijn elkaars jeugdliefde. Maar de vader van Laurens heeft andere plannen met zijn toekomst, dit tot groot verdriet van de twee. Per toeval ontmoet Fye wat later op het platteland Gerrit. Thuis erkennen ze dat hij wellicht onder haar stand is maar gezien de gezinssituatie mogen ze van geluk spreken dat ze hun dochter überhaupt kunnen laten trouwen.

Jaren later kruisen de paden van Laurens en Fye zich weer en gevoelens laaien op. Maar Fye is niets veranderd. Zo bijzonder zij vroeger al was, zo is zij nog steeds. Haar moeder heeft haar altijd gewaarschuwd zich niet opvallend te gedragen en haar kennis niet te delen. In die tijd was kennis hebben van onbekende zaken en het uitspreken van vermoedens al genoeg om op de brandstapel te belanden. Met de gelovige Laurens begeeft Fye zich dan ook op dun ijs. Maar het hart doet wat het hart wil…met alle gevolgen van dien.

Zondebok is de debuutroman van Jacobine van den Hoek. Het verhaal speelt zich voornamelijk af in het historische centrum van Amsterdam en die sfeer weet Van den Hoek mooi over te brengen. Beeldende taferelen, Oudhollandse gebruiken en voorwerpen maar vooral haar oog voor detail voelt goed aan. Ook haar personages komen overtuigend over. De nieuwsgierigheid van Fye is een leuke toevoeging aan het karakter maar het maakt haar wel kwetsbaar. Fye is te goedgelovig en met de wetenschap die ze heeft komt dat niet altijd geloofwaardig over. Het feit dat ze zo gemakkelijk met een appelboer mocht trouwen voelt ook niet authentiek aan. Als er iets heilig was in die tijd was het wel het behouden van de klassenjustitie en om dan met een appelboer te trouwen mét toestemming van je ouders, daar heb ik mijn twijfels over. Als er sprake zou zijn geweest van weglopen vanwege de liefde zou dat voor mij geloofwaardiger zijn geweest. Maar goed, terug naar het verhaal. Van den Hoek gaat vrij snel door de tijd heen middels prettig leesbare korte hoofdstukken. Persoonlijk had ik de hoofdstukken die in dezelfde periode afspelen niet zo kort gehouden, puur vanwege de leesbeleving.

Sommige toevalligheden daargelaten leest Zondebok prettig weg maar door de vele zaken die er voorvallen is er niet veel ruimte voor verdieping van de hoofdpersonages. Hun motivaties en dilemma’s leveren genoeg op om daar dieper op in te gaan. Want daar gaat het in dit boek tenslotte om. De samenloop van omstandigheden komt vooral goed uit de verf vanwege de research die Van den Hoek heeft gedaan, dat merk je. De politieke onrusten, ziektes, ketterij en armoede komen overtuigend over maar hadden iets meer aangezet mogen worden wanneer daar de kans voor was, puur voor de beleving. Soms deed het geheel me denken aan de historische romans van Simone van der Vlugt. Ik was dan ook niet verrast toen bleek dat zij een adviserende rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van Zondebok.

Feitelijk gezien is Zondebok best een treurig verhaal. Niemand is oprecht gelukkig en wanneer er geluk gloort, strooit iets of iemand roet in het eten. Van den Hoek heeft een meer dan prima debuut geschreven in een genre waar fouten onverbiddelijk kunnen zijn. Ze heeft zich goed staande gehouden, ondanks dat de personages meer geprofileerd hadden gemogen. De waargebeurde zaken als de hervorming, de weeshuisziekte en de Beeldenstorm zijn van mooie toegevoegde waarde en tekenend voor die periode. Maar ook dat had, wat mij betreft, meer aandacht mogen krijgen. Dat is eigenlijk het enige gemis in Zondebok: verdieping van het verhaal. De schrijfstijl is prettig, oog voor detail is er en het boek belooft meer. Ik ben dan ook heel benieuwd of er een volgend boek gaat komen in dit genre, van mij mag het zeker. Cover en titel zijn trouwens erg goed gekozen!

Noot voor de redactie: bijzonder jammer zijn de spoilers op de flaptekst, hierop staat echt té veel cruciale informatie.

Voor Zondebok geef ik graag drie mooie sterren.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Patrice van Trigt