De Marathon van 'Richard Bachman'

Wat als je zou moeten blijven lopen tot je niet meer kon, tot iedereen om je heen dood is en jij als enige overblijft?
‘Richard Bachman’ was het pseudoniem waaronder Stephen King in het begin van zijn carrière een aantal fascinerende thrillers publiceerde waaronder de marathon (The long walk) in 1979. Het was ook tevens zijn eerste roman, hij schreef deze toen hij negentien jaar was, in de herfst van 1966, toen hij aan zijn eerste jaar begon aan de universiteit van Maine. Een jaar later stuurde King zijn verhaal in voor de prijsvraag voor debuten van Bennet Cerf/ Random House (die al lang niet meer bestaat). Enige weken later kreeg hij een formeel briefje waarin stond dat het boek geweigerd was, zonder enig commentaar erbij. King was gekwetst en stopte het boek weg, overtuigd dat het boek niet deugde, hij bood het daarna ook nergens meer aan. Pas in 1979, twaalf jaar later, bracht hij het boek terug boven en besloot hij het te publiceren onder zijn pseudoniem. Hij deed dit om de druk wat te verminderen want Bachman was immers zijn toevlucht. Het boek is dan wel geschreven in het prille begin van Kings carrière, niettemin zie je in de marathon al de duidelijke schrijfstijl van de bekende horror- auteur.
In de marathon lijd King ons door een totalitaire versie van de Verenigde Staten. Het verhaal speelt zich af rond 1980. Elk jaar worden honderd jongens rond de leeftijd van achttien jaar verkozen om deel te nemen aan de lange marathon. Ze moeten van Maine (het Noorden van de VS) tot zover ze kunnen zuidwaarts lopen, aan een constant tempo van 4 mijl per uur. De hele marathon zelf duurt meestal ongeveer zo’n vijf dagen.
De regels van de marathon zijn simpel: bemoei je niet met andere lopers, niet van het pad aflopen en vooral niet stoppen! Lopers die stoppen krijgen een waarschuwing, na drie waarschuwingen is het ‘afgelopen’ met deze persoon. Dit wordt aanvankelijk erg vaag gehouden, maar verder in het boek komt de lezer te weten dat ‘afgelopen’ gelijk staat aan doodgeschoten worden. Zelfs als een loper moet urineren of kramp krijgt in zijn been en stopt, zal hij prompt worden neergeschoten door soldaten op een rupsvoertuig die de ijzingwekkende parade de hele weg mee volgt. Het event kan ook live gevolgd worden door de hele Amerikaanse bevolking op de televisie, maar er staat ook heel wat volk langs de weg om met eigen ogen het bloedvergieten te zien. De marathon dient dus met andere woorden voor het entertainment van het volk. Blijf je als enige van de 100 lopers over? Dan win je de marathon, je zal voor de rest van je leven alles krijgen wat je wil en je nooit meer zorgen hoeven maken.
Het verhaal wordt chronologisch vertelt, zonder flashbacks. Door middel van een auctoriële verteller komen we meer te weten over het verhaal van Ray Garraty een zestienjarige loper die tijdens de marathon door verschillende stadia heen gaat, zowel fysiek als mentaal.
Het merendeel van de tijd volgt de lezer de conversaties tussen Ray en de andere lopers, hij maakt al snel onvermijdelijk een aantal vrienden, waarvan hij weet dat ze moeten sterven opdat hij kan leven. Af en toe zijn er ook rebelse acties van de lopers zelf. Een jongen probeert de soldaten op het rupsvoertuig aan te vallen, een moedige daad, maar wordt daarna al snel neergeschoten als voorbeeld voor de rest. En zo gaat het maar door, lopen, een kort gesprek, verder lopen, de dood die loert om de hoek… King illustreert heel goed hoe gruwelijk een mens kan aftakelen, hij confronteert de lezer ook met een donker thema namelijk dat van mensenoffer. Andere thema’s zijn ook wel vriendschap (onder de marathonlopers onderling) en de dood.
Ik geraakte al snel in de ban van het verhaal. Ondanks het relatief ontbreken van actie, bleef de roman toch erg spannend en zenuwslopend. Deze thriller is, in een positieve manier, even vermoeiend voor de lezers als voor de lopers in het boek. De lezer voelt alle emoties die Ray voelt, woede, doorzettingsvermogen, frustratie, angst, eenzaamheid, terreur, uitputting, compassie, wanhoop en uiteindelijk ultieme waanzin. Je wil zo graag dat Garraty blijft leven dat je zelf al angst krijgt wanneer Garraty aan zijn derde waarschuwing toe is. Je wilt gewoon zo snel mogelijk doorlezen.
Ik vond het wel jammer dat de lezer niet meer te weten kwam over enkele personages, sommigen hadden meer uitgediept moeten zijn (bv. wie is de majoor?). Het verhaal heeft een open einde en het was erg onduidelijk wat er nu met Garraty was gebeurd, waarschijnlijk wilde King dit liever aan de verbeelding van de lezer overlaten. Al bij al een prachtig boek, zeker de angst en spanning waard!