Lezersrecensie
Ik Besta!
Elizabeth Strout, Ik heet Lucy Barton, AtlasContact, 2016
Lucy Barton ligt in het ziekenhuis en haar blindedarm-operatie geeft compicaties. Haar man is druk werk en de opvoeding van de dochters. Daarom heeft hij gevraagd of Lucy’s moeder een paar dagen kan komen om Lucy gezelschap te houden.
Haar moeder praat niet over Lucy en niet over hun vroeger bestaan; zij praat voornamelijk over vrouwen die zij allebei vroeger gekend hebben. Vrouwen wier huwelijk op de klippen is gelopen. Lucy herinnert zich hen en haar eigen leven vroeger in een boerengat in Illinois. Zij waren arm, zij waren ‘white trash’, boterhammen met melasse (een afvalproduct van de suikerverwerking) waren hun voornaamste dieet. Ook vertelt haar moeder over de rijkdom van oorspronkelijk ‘white-trashers’ ‘Elvis’ en ‘Mississippi Mary’, maar dat die rijkdom hun slecht was bekomen: geld maakt niet gelukkig. Het omgekeerde is feitelijk het geval. Daarmee probeert Lucy’s moeder enerzijds het straatje van hun armoedig bestaan schoon te vegen en anderzijds het bestaan een haast spirituele lading te geven.
Lucy en haar broer en zus werden door hun ouders niet bepaald met tederheid en aandacht grootgebracht; de kinderen werden op school gepest omdat ze stonken en rare kleren droegen. Zij voelden zich altijd buitenstaanders. Later wanneer Lucy in New York woont, weet ze nog steeds niet welke kleren te dragen.
Het centrale verhaal in deze roman is de periode van negen weken dat Lucy in het ziekenhuis moet blijven. Flash backs nemen de lezer terug naar haar weinig florissante jeugd; flash forwards tekenen haar leven na de ziekenhuisopnames en na de periode dat Lucy’s dochters nog klein waren. Haar relaties met anderen: ouders, broer, zus, man, dochters, docenten (zoals oa de schrijfdocente Sarah Payne), vrienden (zoals de homoseksuele Jeremy), vriendinnen, de aardige dokter, voeden haar bewustwordig.
Toch is dit boek geen afrekening met haar vroegere bestaan noch verwijten en klachten daarover. Integendeel, langzaamaan beseft Lucy dat zij is wie ze is en dat dat juist is, dat dat klopt, dat dat past in het grote geheel. Dat zij ondanks alles houdt van haar ouders en vice versa.
Het tweede centrale thema in deze roman is de compositie van een roman, die Lucy schrijft, de schrijfster-wording; dus dit is ook een roman over het schrijven van een roman. Persoonlijk vind ik dat een mooi thema, dat niet heel vaak het onderwerp is van een roman - maar soms gelukkig wél. Veel poëzie gaat over poëzie, veel beeldende kunst gaat over beeldende kunst, maar een roman gaat zelden over de roman.
Strouts stijl is introvert en kwetsbaar, net als de hoofdpersoon zelf. Het verhaal bestaat niet uit één lange vertelling maar uit korte stukjes, miniaturen op zich. De schrijfstijl is die van een onnadrukkelijke praat-stijl: lange zinnen, die zich aaneen rijgen, onopvallend, ongedwongen, alsof Strout / Lucy de lezer persoonlijk aanspreekt. “Lieve lezer, ik zeg dit tegen jou, opdat jij mij hoort en mijn levensverhaal volgt; jij bent mijn publiek.” Hierin past ook de vertelling, die niet aaneengesloten is maar door middel van kleine stukje gecomponeerd wordt.
Een enkele keer vond ik het stijlgebruik van ‘Ik herinner me...’ wat irritant worden en getuigen van al te nadrukkelijk gebruik van spreektaal. Verder vermoed ik dat sommige Amerikaanse termen en ‘slang’ zich moeilijk in het Nederlands laten vertalen: zoals het gebruik van ‘hard’, ‘armoedig’ e.d.
Mijn beoordelig is heel positief: 4 uit 5 sterren: een prachtig ingetogen, onnadrukkelijke roman over een vrouw - met de veelzeggende titel: ‘Ik heet Lucy Barton’ -, die tot het helende inzicht komt: Ik Besta!
Lucy Barton ligt in het ziekenhuis en haar blindedarm-operatie geeft compicaties. Haar man is druk werk en de opvoeding van de dochters. Daarom heeft hij gevraagd of Lucy’s moeder een paar dagen kan komen om Lucy gezelschap te houden.
Haar moeder praat niet over Lucy en niet over hun vroeger bestaan; zij praat voornamelijk over vrouwen die zij allebei vroeger gekend hebben. Vrouwen wier huwelijk op de klippen is gelopen. Lucy herinnert zich hen en haar eigen leven vroeger in een boerengat in Illinois. Zij waren arm, zij waren ‘white trash’, boterhammen met melasse (een afvalproduct van de suikerverwerking) waren hun voornaamste dieet. Ook vertelt haar moeder over de rijkdom van oorspronkelijk ‘white-trashers’ ‘Elvis’ en ‘Mississippi Mary’, maar dat die rijkdom hun slecht was bekomen: geld maakt niet gelukkig. Het omgekeerde is feitelijk het geval. Daarmee probeert Lucy’s moeder enerzijds het straatje van hun armoedig bestaan schoon te vegen en anderzijds het bestaan een haast spirituele lading te geven.
Lucy en haar broer en zus werden door hun ouders niet bepaald met tederheid en aandacht grootgebracht; de kinderen werden op school gepest omdat ze stonken en rare kleren droegen. Zij voelden zich altijd buitenstaanders. Later wanneer Lucy in New York woont, weet ze nog steeds niet welke kleren te dragen.
Het centrale verhaal in deze roman is de periode van negen weken dat Lucy in het ziekenhuis moet blijven. Flash backs nemen de lezer terug naar haar weinig florissante jeugd; flash forwards tekenen haar leven na de ziekenhuisopnames en na de periode dat Lucy’s dochters nog klein waren. Haar relaties met anderen: ouders, broer, zus, man, dochters, docenten (zoals oa de schrijfdocente Sarah Payne), vrienden (zoals de homoseksuele Jeremy), vriendinnen, de aardige dokter, voeden haar bewustwordig.
Toch is dit boek geen afrekening met haar vroegere bestaan noch verwijten en klachten daarover. Integendeel, langzaamaan beseft Lucy dat zij is wie ze is en dat dat juist is, dat dat klopt, dat dat past in het grote geheel. Dat zij ondanks alles houdt van haar ouders en vice versa.
Het tweede centrale thema in deze roman is de compositie van een roman, die Lucy schrijft, de schrijfster-wording; dus dit is ook een roman over het schrijven van een roman. Persoonlijk vind ik dat een mooi thema, dat niet heel vaak het onderwerp is van een roman - maar soms gelukkig wél. Veel poëzie gaat over poëzie, veel beeldende kunst gaat over beeldende kunst, maar een roman gaat zelden over de roman.
Strouts stijl is introvert en kwetsbaar, net als de hoofdpersoon zelf. Het verhaal bestaat niet uit één lange vertelling maar uit korte stukjes, miniaturen op zich. De schrijfstijl is die van een onnadrukkelijke praat-stijl: lange zinnen, die zich aaneen rijgen, onopvallend, ongedwongen, alsof Strout / Lucy de lezer persoonlijk aanspreekt. “Lieve lezer, ik zeg dit tegen jou, opdat jij mij hoort en mijn levensverhaal volgt; jij bent mijn publiek.” Hierin past ook de vertelling, die niet aaneengesloten is maar door middel van kleine stukje gecomponeerd wordt.
Een enkele keer vond ik het stijlgebruik van ‘Ik herinner me...’ wat irritant worden en getuigen van al te nadrukkelijk gebruik van spreektaal. Verder vermoed ik dat sommige Amerikaanse termen en ‘slang’ zich moeilijk in het Nederlands laten vertalen: zoals het gebruik van ‘hard’, ‘armoedig’ e.d.
Mijn beoordelig is heel positief: 4 uit 5 sterren: een prachtig ingetogen, onnadrukkelijke roman over een vrouw - met de veelzeggende titel: ‘Ik heet Lucy Barton’ -, die tot het helende inzicht komt: Ik Besta!
7
2
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Roosje de Vries
Gesponsord
Deze thriller trekt je razendsnel mee in een complot met onbetrouwbare staatslieden met hun eigen agenda's, internationale conflicten en hoogoplopende bedreigingen voor de samenleving.
