Taaltechnisch een pareltje

De oorlogsroman Witter Zwart won eerder dit jaar de Gouden Lettervreter prijs voor het beste Nederlandstalig debuut. Terecht, want met Witter Zwart maakt Johan van den Ende zeker indruk! Hij noemt zichzelf ondernemend schrijver en ging dan ook niet over een nacht ijs. Johan van den Ende deed veel onderzoek en werkte jarenlang aan zijn prachtige debuut.

In het historische verhaal Witter Zwart volgt de lezer de Italiaanse SS-officier Marco Sebastine Corletti. Dit personage komt arrogant over, werkt voor de SS en maakt tijdens de oorlog verschrikkelijke keuzes. Genoeg redenen om deze persoon toch echt te verafschuwen. Maar de auteur laat veel meer van Marco’s persoonlijkheid zien. Hij laat hem innerlijk strijden tussen goed en kwaad. Menselijker kan een personage haast niet worden. Zo worstelt hij stiekem intens met zijn gevoelens en de keuzes die hij moet maken in en rondom het concentratiekamp Dachau. Wanneer het indrukwekkend mooie landgoed landgoed La Perla Bianca in beslag wordt genomen door de SS komt Marco tussen twee vuren te staan. Het landgoed was tot dan toe het trotse bezit van de familie Tandoori. Marco kent de familie maar al te goed en is al tijden verliefd op de dochter des huizes, de Joodse violiste Ester. Hij wil deze familie helpen, maar hoe?

Witter Zwart vertelt op bijna poëtische wijze een aangrijpend verhaal. Het verhaal grijpt je direct vast en laat je niet meer los. Zelfs als het boek uit is blijven de personages nog lange tijd bij je. Het boek staat vol mooie zorgvuldige gekozen zinnen, die er stiekem om vragen om ze te blijven lezen. Het verhaal leest echt vrij vlot, maar toch is het geen boek om in een keer uit te lezen. Daarvoor is het inhoudelijk te goed, af en toe moeten de teksten even de tijd krijgen om bij je in te dalen. Van begin tot eind fascinerend, zo nu en dan onontkoombare heftige oorlogstaferelen en wetenswaardigheden over deze nare periode, maar gelukkig ook aardig wat romantiek. Een overweldigend mooi boek over macht, keuzes maken, trouw, religie, eigen waarde en vooral de nutteloosheid van oorlog.