boek gebaseerd op waargebeurde feiten moet ook kloppen!

Met dank aan Uitgeverij Karakter voor dit recensie-exemplaar.

Korte inhoud
1944, de zestienjarige Noa uit Nederland verwacht een baby van de Duitse bezetter. Haar vader is razend en zet haar de deur uit. Ze komt in Duitsland terecht waar ze verplicht wordt haar baby af te staan. Zij vindt werk als poetsvrouw in een klein stationnetje. Op een dag hoort zij huilende baby’s en wanneer zij uitzoekt vanwaar het geluid komt, ontdekt zij een goederenwagon vol huilende baby’s. Enkele van hen zijn zelfs reeds overleden. Instinctief neemt ze een baby op en redt zo zijn leven.

Ingrid werd enkele jaren geleden verliefd op een Duitse soldaat. Ze besloten te trouwen en ze ging samen met hem naar Berlijn. Hierdoor heeft ze haar familie achtergelaten en haar leven als beroemde circusartieste. Echter enkele jaren later kwam er een eind aan haar huwelijk want Hitler verplichtte alle soldaten die getrouwd waren met een Joodse vrouw te scheiden. Gelukkig werd zij opgenomen door Herr Neuhoff, directeur van het concurrerende circus. Hier is zij nog altijd en werkt ze als trapeze artieste.

Noa wordt samen met Theo in het bos nabij Darmstadt gevonden door Peter, clown van het circus Neuhoff. Peter redt haar en brengt haar naar het circus, waar ze onderdak vindt en zich kan schuilhouden op voorwaarde dat zij samen met Ingrid (die zich nu Astrid noemt) de trapeze doet.

Conclusie
Pam Jenoff is docent rechten aan de universiteit en heeft reeds meerdere bestsellers geschreven. In 1996 werkte zij onder andere aan de Amerikaanse Ambassade van Krakow, Polen. Tijdens deze periode werd haar interesse gewekt in Pools-Joodse relaties en de Holocaust. Ze werkte onder andere me aan het behoud van Auschwitz en de teruggave van Joodse bezittingen in Polen. Haar boeken bevatten dan ook meestal de thema’s Joden en WOII.

Voor Het Weeskind baseerde zij zich op de verhalen van het Duitse circus Althoff dat de Joodse Irene Danner en haar familie opgenomen had en beschermde tijdens WOII. Opmerkelijk hierbij was dat Irene afstamde van een andere concurrerende circusfamilie. Ook baseerde zij zich op een artikel over baby’s die weggerukt werden door de nazi’s van hun Joodse families en in een goederenwagon naar concentratiekampen gedeporteerd werden. Boeken gebaseerd op waargebeurde feiten geven voor mij het verhaal een extra dimensie en ik keek dan ook reikhalzend uit naar Het Weeskind.

Het verhaal wordt afwisselend geschreven vanuit twee perspectieven: Astrid en Noa. De verschillende hoofdstukken waar ze elk op hun beurt aan het woord zijn, volgen elkaar op een snel tempo op. Hierdoor ga je met een vaart doorheen het verhaal. Gezien afwisselend Noa en Astrid aan het woord kwamen, zou je denken dat de personages goed uitgewerkt zijn, maar het bleef allemaal nogal vaag. Ik miste diepgang bij beide personages. Pam maakt gebruik van eenvoudige woorden zonder veel franje en details. Door de oppervlakkige schrijfwijze blijf ik nog met heel wat vragen en onduidelijkheden zitten. In haar nawoord geeft Pam Jenoff wat extra uitleg over haar research en hoe zij op het idee kwam om over een circus tijdens de Tweede Wereldoorlog te schrijven. Op deze manier krijg je als lezer extra achtergrondinformatie over het verhaal en op wie het verhaal gebaseerd is.

Wanneer een verhaal gebaseerd is op waar gebeurde feiten, kunnen deze wel aangevuld worden met de fantasie uit de pen van de auteur, maar alles dient nog te kloppen en juist te zijn. Maar Het Weeskind bevat heel wat toevalligheden om tot bepaalde plotwendingen te komen. Hierdoor komen bepaalde stukken in het verhaal onrealistisch en incorrect over. Bovendien lijkt de research van de auteur onvoldoende uitgebreid te zijn gebeurd. Zo vind ik het bijzonder hoe de zestienjarige Noa, die niet veel onderwijs kansen heeft gekregen zowel de Duitse taal als de Franse taal spreekt. In een bepaalde
passage staat dat het een mythe is dat artiesten hun publiek niet kan zien wegens de belichting. Hiermee had ik het ook wat moeilijk omdat ik uit persoonlijke ervaring weet dat dit geen mythe is, enkel de eerste rij van het publiek kan een artiest, die op een podium staat, zien. En dan is er nog Astrid, dat lijkt mij een zeer kranig vrouwtje te zijn: op haar leeftijd (rond de 100) uit een verzorgingstehuis in Amerika ontsnappen en op eigen houtje naar een tentoonstelling in Parijs gaan, lijkt mij ook wat vergezocht en onwaarschijnlijk. Om spoilers te voorkomen zal ik hier geen verdere voorbeelden geven. Verschillende belangrijke aspecten in het verhaal worden vaak miniem uitgewerkt, terwijl andere onbelangrijkere aspecten, zoals hoe men een trapeze oefening dient uit te voeren, herhaaldelijk worden omschreven.

Het Weeskind is een mooi verhaal maar op een teleurstellende manier verteld. De schrijfstijl is eenvoudig, de research niet uitgebreid genoeg, ongeloofwaardige plotwendingen met veel toevalligheden en verschillende onrealistische feiten. Het boek is niet goed uitgewerkt en van een verhaal gebaseerd op ware feiten verwacht ik toch minstens dat de inhoud correct is, ook al is deze ontsproten uit de fantasie van de auteur. Ik geef dit boek dan ook maar een twee sterren.