Klassieker, sprookje over moed en persoonlijke ontwikkeling

“Er zijn geen veilige wegen in dit deel van de wereld. Je moet bedenken dat je nu over de Rand van de Wildernis bent en je alle mogelijke gekheid te wachten staat, waarheen je ook gaat.”

Het verhaal gaat over Bilbo Balings, een Hobbit die nooit een avontuur beleeft of iets onverwachts zal doen en speelt zich af in Midden-Aarde, een fictief continent op aarde. Bilbo woont in de Gouw en tovenaar Gandalf vraagt hem om met een aantal dwergen een schat te gaan zoeken die bewaakt wordt door de draak Smaug. Hoewel avonturen niets voor Bilbo zijn, gaat hij uiteindelijk mee. Onderweg komen ze de wonderlijkste wezens tegen, bijvoorbeeld: bergtrollen, een halfelf, aardmannen, het duistere wezen Gollem, de wargs (kwaadaardige wolven) en boselfen. Tijdens de tocht vindt Bilbo een magische ring die later in het boek “In de ban van de Ring”, een belangrijke rol zal spelen. Hoewel hij in het begin vaak met heimwee terugdenkt aan zijn Hobbit hol wordt hij steeds meer de held van het verhaal. Hij weet steeds vaker de dwergen uit penibele situaties te redden.

Het verhaal wordt verteld in de vorm van een epische queeste. Elk hoofdstuk introduceert een nieuw duister wezen uit Midden-Aarde en Bilbo wordt steeds bekwamer en wijzer. Een queeste is een zoektocht; in het bijzonder een zoektocht die het karakter heeft van een levenstaak. Een avontuurlijke, lange reis, met helpers en grote hindernissen (natuurfenomenen, monsters en vijanden) zijn standaardingrediënten. In dergelijke verhalen is de queeste vaak een metafoor voor de zoektocht naar wijsheid, die door de zoekers wordt gevonden door de ervaringen die ze tijdens het zoeken opdoen. (Wikipedia)
In dit boek zoeken Bilbo en de dwergen naar een schat en tegelijkertijd wordt Bilbo steeds bekwamer en wijzer. Het zijn zijn moed en persoonlijke ontwikkeling waardoor Bilbo zich ontwikkelt als leider en eigen ideeën en plannen krijgt. De dwergen krijgen steeds meer respect voor hem. Wanneer ze na hun reis terugkomen in de Gouw zegt Gandalf tegen Bilbo: “M'n beste Bilbo, er is iets met je! Je bent niet meer de hobbit van vroeger.”

Het verhaal wordt verteld in de derde persoon, door een verteller. Soms spreekt de verteller de lezer aan, bijvoorbeeld: “…zoals je al zult hebben vermoed, redde hij zijn vrienden tenslotte toch, en dat ging als volgt in zijn werk.” Op deze manier haalt de schrijver soms de spanning uit het verhaal door van te voren de uitkomst al aan te kondigen. De vele wezens zijn met fantasie beschreven, maar zijn ook weer niet heel apart in vergelijking met andere sprookjesfiguren. Het wezen Gollem is het interessantste figuur. Hij is duister, maar in dit boek komt je nog niet alles van hem te weten. Soms is het verhaal ook subtiel grappig, bijvoorbeeld: “Wens je me goedemorgen of bedoel je dat het een goede morgen is, of ik dat wil of niet; of dat jij je goed voelt vanmorgen; of dat het een morgen is waarop je goed behoort te zijn?” (Gandalf) of “Gewoonlijk vind je wel iets als je zoekt, hoewel het niet altijd precies datgene is wat je wilt.” Het taalgebruik doet wel wat oubollig aan.

In 1937 schreef J.R.R. Tolkien “De Hobbit, of Daarheen en Weer Terug”, een fantasieboek voor kinderen. Dat jaar ontving Tolkien hier een prijs voor de beste jeugdfictie. Het boek is nog steeds een klassieker in de jeugdliteratuur, dat je eigenlijk wel een keer gelezen moet hebben. Er zijn maar liefst drie films gemaakt, gebaseerd op dit boek. Deze zou ik nog eens moeten bekijken, om misschien wel te concluderen dat het boek toch mooier was.