Foenkinos maakt nieuwsgierig naar Charlotte

Laat ik beginnen te zeggen dat het boek me wel veel doet. Het vertelt het levensverhaal van Charlotte, getekend door het opkomende fascisme en alle beperkingen en angsten die dat voor haar en haar familie meebrengt. En al eerder is het bedrukkende en beklemmende van haar familie een gegeven. Een familie waar van moederskant depressie en zelfmoord epidemisch zijn. Haar vader concentreert zich op zijn werk. Charlotte is er een stil en schuchter meisje van geworden.

In interviews rondom het boek vertelt Foenkinos dat het ook zijn bedoeling was om hernieuwde belangstelling voor Charlottes leven en werk te wekken. Wat mij betreft een geslaagd doel, maar het staat buiten het boek.

Het boek wandelt met Charlotte mee, maar dringt niet al te ver door. De cruciale liefde bijvoorbeeld. Waar kwam die vandaan, en waarom was die zo intens dat hij een centraal gegeven wordt in haar latere werk? Geen idee, en het boek helpt me niet. Als je moet raden dan gaat het om de eerste die echt naar haar keek en iets in haar zag. Mogelijk was er bij Charlotte ook een zekere concurrentie met de stiefmoeder. Mogelijk was het een denkbeeldige geschiedenis. Voor Foenkinos is het kennelijk geen probleem dat een twee keer zo oude man die ze drie keer heeft gezien een verlegen meisje in bed krijgt en de liefde van haar leven wordt.

Het boek voert ook de schrijver als protagonist op. Meer dan de helft van de keren dat hij weer als commentator of toerist-in-de-sporen-van optreedt erger ik me wild. Dan staat hij als een halve zool te springen voor het huis in Villefranche, iemand is zo vriendelijk een praatje met hem te maken, de poort gaat open, hij laat die man staan en hij rent op de auto af, maakt zich bekend als beroemde schrijver en wil nu jetzt en augenblicklich de tuin bezoeken. En dan lijkt hij het als een soort symmetrie van de haat te presenteren dat hij wordt weggejaagd. Je bent schrijver, gek. Je kunt netjes vooraf schriftelijk je project uitleggen en een afspraak voorstellen.

Een ander punt van kritiek is wat mij betreft het melodramatische. Als Charlotte een deken probeert te bezorgen voor haar geïnterneerde vader dan wordt ze afgewimpeld. Dan kijken we nog even in het wachtlokaal. Daar lachen de moffen om dat jodenmeisje, en ze vegen hun modderlaarzen af aan die mooie deken. Tuurlijk. Als ze modderlaarzen hebben, midden in Berlijn, dan gaan ze op rapport. En waarom zouden ze die mooie deken bevuilen in plaats van hem aan hun eigen moeder te geven?

Laat ik mijn ergernissen begraven en zeggen dat ik het al met al toch een lezenswaardig boek vond.