een LEVEN

Een imposante (ruim 1000 pagina's) en nauwkeurige beschrijving van het fenomeen Jan Wolkers. Markante Nederlander, gevierd kunstenaar / beeldhouwer en ook -hoewel literaire prijzen winnend auteur, niet door sommige critici die niets van Wolkers goedkeurden- bewierookt schrijver van een groot en spraakmakend oeuvre boeken, die de Nederlandse bibliotheek verrijkt heeft. Tien jaar na zijn dood komt deze lang verwachte pennenvrucht van Onno Blom uit, die er voor de dood van Wolkers al aan begonnen is en de volle 10 jaar nodig gehad heeft om in alle archieven te spitten en met de juiste mensen te praten. Een monsterklus is ten einde; het eindproduct mag er zeker zijn.

Hoe beschrijf je het leven van een zo uitgesproken multi-talent? Een leven dat, naast creatieve uitingen, vol is van opmerkelijke, vaak controversiële en recalcitrante uitspraken en handelingen, die zonder uitzondering altijd weer onderwerp van gesprek werden. Een leven ook met rouw- en rafelranden, zoals Blom dit noemt. Een leven dat van jongs af aan in het teken stond van nieuwsgierigheid en verwondering over het leven zelf, over vrouwen, de mogelijkheden die kunst en cultuur hem bood en in het bijzonder over de onafwendbare dood. Een fascinatie die zijn leven doordrenkt heeft.
De bijzondere Wolkers, die zijn eigen autobiografie -getuige dit boekwerk- eigenlijk deels zelf al geschreven had, versnipperd en vermomd in alles wat hij m.n. als schrijver geproduceerd heeft. Alle quotes, herinneringen en gedachten die er in zijn hoofd toe deden, hoe accuraat of enigszins verminkt of gekleurd door de tijd of zijn fantasie dan ook, zijn door Wolkers al vermeld. Zijn boeken weerspiegelen namelijk zijn persoonlijke leven. Bevlogen, zelfs bezeten te noemen en alles neergeschreven in de taal van zijn zó verhalende observaties die hij messcherp, vol emotie en beeldspraak kon neerzetten. Ook gebruikmakend van de intense kracht van boeiende details.
Teksten en beeldspraak uit de boeken van Wolkers, door Onno Blom samen met gesprekken aaneengeregen, vormen die inkijk in het leven die je hoopte te krijgen, maar ook vang je de geest van Wolkers. Wolkers als zoon; als beroemdheid door zijn producten en publiek figuur via de media; als mens; als echtgenoot en als vader. Wolkers in alle facetten van zijn leven.
Ook veel herkenning met al die stukken en beschreven herinneringen die je al kent uit de boeken van Wolkers die hier regelmatig een deja vu of aha-erlebnis teweeg brengt.
Toch is het allesbehalve een saaie opsomming van teksten en gebeurtenissen die, geplaatst in een context van tijdperken in zijn leven, aan je voorbij trekt. Regelmatig heb ik het idee dat ik een roman lees, waarbij de hoofdpersoon iemand is wiens levensloop in een Wolkersboek beschreven is.
Een leven vol eigen herinneringen en demonen vermengt met een flinke dosis fictie was ook de constante basis van zijn boeken zoals uit de biografie duidelijk naar voren komt.
Net als het bozige in zijn karakter. De onstuimigheid van het leven dat hij wilde leven met onrust, seks / lust en toch ook liefde, iemand met een stads verleden een toch natuurmens. De volkomen tegenstrijdigheid in zichzelf.
In de late jaren meer en meer gezinsman en beeldend kunstenaar dan succesvol schrijver van de romans die voor Wolkers zo kenmerkend waren. Maar ook zijn zijn essays in die periode weer van grote waarde en geeft hem een nieuw elan.
Ontegenzeggelijk is dit een verslag van een boeiend leven waarbij leven met hoofdletters geschreven kan worden.