Van aards ongeloof naar hernieuwd opportunisme

Een groep voor elkaar onbekende vluchtelingen op zoek naar vrijheid, het ultieme geluk. Een commissaris van de politie die met zijn ene been al in het dodenrijk staat. Zij hebben meer gemeen dan op het eerste ogenblik lijkt. Beide partijen proberen weg te vinden, de ene letterlijk en de ander figuurlijk.

De roman geeft op prachtige manier weer wat leven in de wildernis met een groep mensen doet: de overlevingsdrang neemt het over van enig rationeel denken. Doel heiligt de middelen. Hoe paradoxaal het ook klinkt, de lezer ervaart hoe dood en verderf ervoor kunnen leiden dat de hoofdpersonen dichter bij God komen te staan dan tevoren, zelfs na zich schuldig te hebben bevonden aan de grootste zonde: moord.

Beide zoektochten komen op een gegeven moment samen, zodat de hoofdpersonen elkaars pad kruisen en de verhaallijnen naadloos in elkaar over vloeien. Het intrigerende verhaal van de vluchtelingen brengt een sterk gevoel naar boven bij de commissaris. In zijn zoektocht naar zichzelf lijkt hij enigszins te zijn vastgelopen tot de groep net dat ene steuntje in de rug biedt om hem verder te helpen, puur door hem hun verhalen te vertellen.

Voor de fijnproever is de titel de ware kers op de slagroomtaart. “De naam is de gast van het echte ding, had een filosoof uit China [Zhuang Zi, AH] gezegd, en zo kwam hij, Pontus Beg, ook steeds meer tegenover zijn lichaam te staan – hij was de gast en zijn lichaam het echte ding. Het echte ding begon zich nu van de gast te ontdoen.” (p. 10). De naam kan in deze context geïnterpreteerd worden als de ziel. Als je het op die manier bekijkt, slaat de titel op de ontwikkeling die de commissaris meemaakt. Van het aardse ongeloof en de overtuiging dat je je niet van elk vuil kunt ontdoen naar geloof in een hogere macht en een hernieuwd opportunisme. Door zich te verdiepen in zijn afkomst, hervindt hij zichzelf en redt hij daarmee zichzelf van de ondergang.

Hoewel de vorm het verhaal niet lijkt te versterken en Wieringa regelmatig vervalt in clichés, zoals hem eigen is, is het een wonderschoon verhaal. Het is alsof je je nooit geërgerd hebt aan de seksistische objectificatie, het discriminerende karakter, de hooghartige minachting van de machtslustige commissaris. Het is alsof de vorm van het verhaal de gast is en de symboliek het echte ding. En de symboliek begon zich na het lezen van de vorm te ontdoen.