Waanzinnig goed

Een waanzinnig goede filosofische roman over liefde en verdriet, over keuzes en consequenties, over begrip en onbegrip en het grijze gebied tussen dat alles.

EEN SOORT VAN LIEFDE

Na de dood van haar vader, een gerenommeerde professor Duitse cultuurgeschiedenis, staat Elisabeth voor de taak zijn huis leeg te maken. Doordat ze nooit goed met haar vader op kon schieten, lijkt deze opdracht aanvankelijk niet erg zwaar. Maar wanneer Elisabeth een brief ontvangt, geadresseerd aan haar vader, openen zich kamers van het verleden waarvan ze niets wist.

Elisabeth en Anna, twee vrouwen die elkaar nooit hebben gekend, blijken elkaars leven in een definitieve plooi gelegd te hebben. Het is te laat om dat te veranderen, maar misschien is het nog niet te laat om het te begrijpen. (bron)

FILOSOFISCH GENOT

Alicja Gescinska is filosofe en dat is duidelijk te merken in het verhaal: het is doordrenkt met filosofische wijsheden. Het boek zou geel kleuren als je als een bezeten cultuurbarbaar mooie zinnen en hersenspinsels zou markeren. Het geeft het verhaal een extra laag voor de liefhebber van filosofie en een uitdaging voor wie wijsbegeerte nog onbereikbaar is. Zonder in onbegrijpelijke taal te vervallen doseert Gescinska wijsheden over levenskunst als een scheikundige die in opperste concentratie werkt aan een nieuwe pijnstiller.

'De tijd is meedogenloos noch meelevend. Rechtvaardig noch onrechtvaardig. Al lijkt het soms dat we er te veel en soms te weinig van hebben, dat ze soms te snel en soms te traag voorbijgaat, is er niets zo betrouwbaar als de tijd, die onverstoorbaar en volgens en vast ritme wegglijdt en voor altijd verdwijnt in de muil van dat wat we het verleden noemen.' (p. 83)

Op een realistische doch mysterieuze manier schept Gescinska personages, overigens vrijwel allemaal intellectuelen, om wie je al gauw gaat geven. Je accepteert hen, flaws and all, want niemand is perfect. Veel wordt gezegd, meer blijft onuitgesproken. Maar als je je best niet doet een ander te begrijpen, loop je het risico een relatie te verwoesten over een misverstand. Hoewel je een ander nooit helemaal kunt begrijpen, want:

'Het perspectief van de ander is eigenlijk een onmogelijke zaak. Wat je hooguit bereikt, is een perspectief van de ander door je eigen ogen bekeken, dus weer je eigen perspectief op iemands beweegredenen en daden.' (p. 224)

BROK IN DE KEEL

De rode draad van het verhaal is als het pad dat je volgt in het bos: het brengt je bij de bestemming die je voor ogen had. Toch slaat ze een paar keer een ongeziene zijweg in. Dat maakt het verhaal verrassend en houdt de lezer scherp. Ik liet me al gauw meevoeren door haar soepele schrijfstijl die al meanderend het bekende pad volgt om de lezer naar de eindbestemming te brengen.

En de invulling? Die is als de rest van het natuurgebied: de bomen die tot diep in de hemel steken en de bodembedekkers die de grond warm en vochtig houden, het veilige geluid van de tsjirpende krekels en de kwakende kikkers, het bijna geruisloos voorbij vliegende lieveheersbeestje en de even vrolijk als treurig zingende vogels. Het is een avontuur dat je met een brok in de keel achterlaat, ontroerd en verbluft.

'Een soort van liefde' is een waanzinnig goede filosofische roman over liefde en verdriet, over keuzes en consequenties, over begrip en onbegrip en het grijze gebied tussen dat alles.

(Deze recensie verscheen eerder op www.alexhoogendoorn.nl)