Life imitates art

'Grootser dan ik' gaat over gewone mensen, herkenbaar en saai in hun normaliteit die zij als leidraad zien voor het leven… en een meisje dat daaruit losbreekt.

Grootser dan ik

Sara van den Marel is een excentriek meisje dat opgroeit in een strenggelovig milieu. Als ze haar middelbareschooldiploma ontvangt, ziet ze haar kans schoon los te breken van alles wat haar beperkt. Zelfs haar goede vriendin Corinne laat ze achter, want die degelijke meid hoort wél thuis in het christelijke dorpje Rijsenhout. Sara vindt haar vrijheid aan de kunstacademie in Kampen. Ze verhuist naar studentenhuis Espagnol in de stad, waar ze samenwoont met vier jongens: de theologiestudent Theo uit Friesland, ‘een tweede Fries met een snort die Harm heette, roodharige Albert’ en de grenzeloos hedonistische Milan. Natuurlijk wordt ze verliefd op de laatste. Haar verliefdheid verandert in een obsessie en het is slechts wachten op het moment dat het fout gaat.

Life imitates art

Sara is vastberaden een nieuw leven te beginnen. De autonome vrijheid op de kunstacademie biedt haar nieuwe perspectieven die ze gebruikt voor persoonlijk heruitvinden. Sara wil net zo worden als Picasso. Niet alleen in haar werk, ook zijzelf ziet ze als kunst. Ze wordt steeds excentrieker en roekelozer. Ze breekt met haar verleden en belandt in een rollercoaster aan ervaringen en emoties. Dat alles omschrijft Suzanne Brink in soepel taalgebruik dat even fleurig is als het felle kleurenpalet van Pablo Picasso.

De ontwikkeling van Sara is als een sneeuwbal die eindelijk van een berg rolt en rolt, van een schans springt en valt, weer verder rolt – zonder enig doel voor ogen. Ik had die sprongen in tijd en plaats liever subtieler gezien met soepelere verhaallijnen die uiteindelijk samenkomen. Zo vond ik de gesuggereerde obsessie van Sara met Milan te weinig aanwezig. Afgezien van de puberale drang een eigen leven te creëren, miste ik ook een tegenwerkende kracht om haar vastbeslotenheid te balanceren. De zuiging die van Rijsenhout uitgaat, is niets vergeleken bij de wervelwind die Sara blijkt te zijn. Picasso is echter zo sterk in het verhaal aanwezig dat je dit alles een stijlfiguur kunt noemen: elementen die in vorm en kracht intens verschillen, maar wel een intrigerend geheel vormen. Misschien is dat ook wel de kracht van het verhaal: 'Grootser dan ik' gaat over gewone mensen, herkenbaar en saai in hun normaliteit die zij als leidraad zien voor het leven.

Suzanne Brink heeft zelf op de kunstacademie gezeten, wat je terugziet in het verhaal. De jaren tachtigsfeer is levendig, de kunst is zichtbaar en de trilling in de lucht is voelbaar bij het omslaan van de pagina’s. Ik vind het mooi hoe ze heel sfeervol en raak allerlei lessen in het verhaal heeft gestopt. Zo krijgt Sara de opdracht allerlei objecten (bal, kubus, cilinder) te combineren. Ogenschijnlijk past geen enkele vorm bij elkaar. Als ze de objecten met een beetje hulp van de docent ziet als een metafoor, dan wordt haar blokkade opgeheven. Juist in de kloof tussen de vormen van mensen, kun je nader tot elkaar komen. Dat is Sara’s grootste uitdaging, maar eigenlijk die van ons allemaal. Een coming-of-ageverhaal is het in mijn ogen niet, al wordt het zo wel gepresenteerd. Het is breder dan dat. 'Grootser dan ik' biedt lessen voor het leven.

(Deze recensie verscheen eerder op www.alexhoogendoorn.nl)