Gevangen in onmacht

‘Negenenveertig jaar waren ze nu in elkaars leven, zijn vader en hij. Op een dag niet ver van nu zou hij alleen achterblijven in de Saksische boerderij op de Muldershoek, waar hij tot vreemdheid en gesprekken met zichzelf zou vervallen.’ Hij is Paul Krüzen, die zijn hele leven woont in Mariënveen en zorgt voor zijn vader, zoals zijn vader ooit voor hem zorgde.

Paul is handelaar in curosia & militaria, zoals al 25 jaar op een bord aan de kant van de weg staat – de spelfout verbeteren is er nooit van gekomen. De handel in Duitse ‘uniformen, wapens, helmen, medailles, zendapparatuur, mortierhulzen – alles, alles’, verloopt vooral via internet. En dat is zo’n beetje het enige moderne dat in het dorpsleven voorkomt. Het lijkt of de tijd er heeft stilgestaan. De inwoners verwachten niets van het leven, het onderlinge contact is oppervlakkig en ze sloffen apathisch de dagen door. De huizen en boerderijen staan er vervallen bij. Prachtig hoe Wieringa in korte zinnen die sfeer invoelbaar weet te maken. Er gebeurt ook niets, behalve dat in de loop der jaren eerst enkele Chinezen zich in Mariënveen hebben gevestigd, als horecaondernemers uiteraard, en later een paar Oost-Europeanen. Zij worden nog steeds met argwaan bekeken.

Mogelijk is dat gevoel voor buitenstaanders verstrekt door Anton Rubin, een Rus die in de Koude Oorlog in zijn sproeivliegtuigje op weg was naar Denemarken, de koers kwijtraakte en in een maisveld bij het gezin Krüzen neerstortte. Na drie maanden ziekenhuis kwam Rubin, die symbool staat voor avontuur en lef, bij hen in huis. Een paar maanden later was Pauls moeder met de Rus vertrokken. Dat heeft Paul, toen negen jaar, voor zijn leven getekend. De enige vrouw bij wie hij een beetje geborgenheid en warmte voelde was Rita, in Club Pacha. De enige vriend, waar hij mogelijk meer voor voelde dan hij zich bewust is, is Hedwiges. Als ook hij uit zijn leven verdwijnt, lijkt het of de angst en machteloosheid Paul in zijn greep krijgt.