Dante heeft een goed gevoel voor theater

De Goddelijke Komedie is een rijk en veelzijdig boek. Toch zal mijn recensie kort zijn omdat ik het gevoel heb, dat ik maar een fractie heb opgepakt of begrepen van dit boek. Het is een boek dat zich meer leent voor een studie dan het gewoon lezen na het werk.
Hier wil ik mij beperken tot een paar dingen die zijn opgevallen. Het feit dat Dante in een donker woud verdwaalt en er dan door een leidsman de weg wordt gewezen, zie ik nu terugkomen in diverse andere boeken waaronder Donker Woud van Nicole Krauss.
Opvallend vond ik ook dat de Griekse goden en mythologie bijna net zo’n grote rol spelen als de Bijbel en zijn personages. Als Dante het Paradijs binnenkomt roept hij bijvoorbeeld de hulp van Apollo aan om hem kracht te geven om zijn reis te voltooien.
De drie delen Hel, Louteringsberg en het Paradijs hebben zo hun eigen focus. In het deel van de hel ontmoet Dante veel mensen die daar hun ‘terechte straf’ ondergaan. In de louteringsberg verblijven de lichtere zondaars en in het Paradijs de allerbeste mensen en engelen. Een van de leesclubleden wees er terecht op dat de personen steeds minder op mensen beginnen te lijken en meer geesten of geestelijk worden. Dat begint op de louteringsberg en is nog sterker in het paradijs waar er bijna alleen heiligen zijn die in – overigens interessante – theologische boekentaal spreken.
Wat mij opviel was Dante's gevoel voor theater. De processies waarbij Beatrice met de griffioen, de 24 grijsaards met de lelies, de vrouwen die rond de wagen dansen, het vuur, de muziek en dan Beatrice die verschijnt in rood, groen en wit. Ik zag echt een Hollywood spektakel voor me. Hollywood bestond echter nog niet, dus Dante zal dit ergens anders moeten hebben gezien. Misschien bij een intocht of processie. (Canto 29-33).
Het is een boek dat ik nog eens – en wellicht meer dan eens – zou moeten lezen om het kunnen doorgronden en iets over te kunnen zeggen. Een levensles heb ik deze keer al meegenomen en dat is dat de winnaar altijd gelijk heeft al zegt Dante het precies andersom ‘Iedereen zal, zoals gebruikelijk, de schuld geven aan de partij die het onderspit moet delven.’ (Canto XVII uit het Paradijs) Goed om daar bij conflicten eens rekening mee te houden.