Een subtiel boek met een kwetsbaar verhaal in mooie verzorgde taal

Op blue Monday plaats ik deze recensie over ‘Hoe alles moest beginnen’ en dit moment past bij een thema van dit boek ‘blue’. De song blue Monday komt erin voor, Thomas is een beetje bleu en loopt eigenlijk steeds een ‘blauwtje’ bij zijn Licia en een hoofdstuk kreeg de titel ‘Blauwe vaas met blauwe bloemen’.
‘Hoe alles moest beginnen’ is het meeste recente boek (2017) van Thomas Verbogt, een productieve auteur die al een kleine 30 boeken op zijn naam heeft staan. Het verhaal draait om Thomas en Licia die in hun kindertijd veel met elkaar optrekken en sterk tot elkaar aangetrokken zijn. Rond hun twaalfde verhuist Licia naar Italië en ze verliezen elkaar uit het oog. Thomas vergeet haar echter niet en vertelt over zijn ontmoetingen met haar als hij 21, bijna 40 en 63 is. Zelf hebben ze ondertussen een eigen leven met andere relaties en kinderen maar iets van de band blijft. Het lijkt alsof Licia haar jeugdvriend vooral als een herinnering ziet maar daarnaast trekt ze ook wel naar hem toe. Pas aan het einde van het boek wordt haar onduidelijke houding begrijpelijker.
Het boek is geschreven in een poëtische, prettige en verzorgde stijl. De tekst had voor mij een aangenaam ritme dat Verbogt onder meer creëert door lange zinnen samen te stellen uit korte zinnen. Een voorbeeld: (blz 95) 'Ze doet de deur open, loopt het terras op, laat de badjas van zich af glijden, haar lichaam is egaal bruin, alsof het altijd zo is, ze duikt in het zwembad.' Andere momenten handhaaft hij wel de korte zinnen. De afwisseling hiervan draagt voor mij bij aan het aangename ritme van de tekst.
Deze poëtische, subtiele stijl zie je ook terug in de titels van de hoofdstukken – zoals 'Ontkennende Ochtendwind' – en ook de titel van het boek zelf ‘Hoe alles moest beginnen’ lijkt heel zorgvuldig geformuleerd te zijn. Dit boek las ik in een Hebban Leesclub en mede-deelnemer @Rinka kwam met een ontleding van de titel die mij hiervan overtuigde. Rinka: (…)Voor mij staan er twee sleutelwoorden in de titel, ‘moest’ en ‘alles’. Dat er iets ‘moest’ beginnen, sluit voor mij enerzijds de teleurstelling in dat het anders is gelopen, anderzijds had het ook niet anders kunnen gaan, aangezien het echte leven niet maakbaar (te verzinnen) is.(…) Ik kan mij vinden in deze analyse van Rinka. Door het hele verhaal speelt inderdaad de vraag of Thomas en Licia eigenlijk niet hun leven samen hadden moeten delen. Misschien had dat gekund als zij opnieuw hadden kunnen beginnen maar dat is onmogelijk.
In het boek wordt ook de verhouding tussen zijn vader en Thomas aangesneden en zijn zware ziekte als kind. In een documentaire van ‘Het uur van de Wolf’ over de totstandkoming van het boek wordt daar vooral bij stilgestaan maar als lezer ervaarde ik het als een subplot.
Voor mij was ‘Hoe alles moest beginnen’ een subtiel boek met een kwetsbaar verhaal in mooie verzorgde taal en met subtiele overpeinzingen over het leven. Zoals (blz 47): 'Leven is in belangrijke mate de moed te geloven dat je het kunt.' Het was een eerste kennismaking voor mij met Thomas Verbogt maar het is niet het laatste boek dat ik van hem heb gelezen.