'En nou de moel! IK zei aan het woord!' roept opa en hij slaat hard op de tafel.

Dit boek vertelt het verhaal van een jeugd op het platteland in een klein gehucht, waar iedereen elkaar kent, alles van elkaar denkt te weten en elkaar nauwlettend in het oog houdt. Dat wil niet zeggen dat het een beklemmende roman is geworden, omdat het verhaal verteld wordt vanuit het perspectief van een twaalfjarig meisje. Het blijft daarom luchtig en bij tijd en wijle ontroerend. Wanneer negatieve situaties beschreven worden, blijft sarcasme of cynisme achterwege, want dat past niet bij een twaalfjarige.
Het ik-personage is een jong meisje dat beschrijft hoe haar leven verloopt thuis, op de hoeve van haar opa en oma, op school, wie en wat ze stom vindt, met wie ze vecht of wat haar dierbaar is. In haar beschrijving van het gedrag van de volwassenen om haar heen is ze niets verhullend, openhartig en onbevooroordeeld, typisch voor een kind dat gewoon noteert wat ze ziet en nog niet geleerd heeft daar consequenties aan te verbinden.
Slechts een klein deel van het leven van dit derke, meisje, wordt beschreven, genoeg om een indruk te krijgen van hoe men leefde op het platteland in de jaren zeventig van de vorige eeuw.
Derke (ze blijft naamloos) woont met haar zusje, dat geestelijk wat achter loopt, en haar vader en moeder in een klein huisje. Haar moeder is het type dat altijd bang is voor wat anderen van haar zullen vinden, snel last van haar zenuwen heeft, de hele dag het huis loopt te poetsen en kapotte knieën minder belangrijk vindt dan een kapotte broek. Derke’s vader heeft een kantoorbaan bij het ziekenfonds en is de helft van een tweeling. Zijn tweelingbroer, oom Han, woont in bij zijn vader en moeder, Derke’s opa en oma, evenals de oudste broer van haar vader, oom Bart.
Van opa weten we dat hij flink verdiend heeft aan de riviervisserij. Sinds hij daarin niet meer actief kan zijn, teert hij op zijn (in eigen ogen) zeer succesvolle carrière van visser. Dàt zal iedereen met wie hij in contact komt, ook weten. Wat oom Bart allemaal uitspookt, daar lusten de honden geen brood van. Hoe de oma van het meisje ‘vermalen’ wordt tussen en door toedoen van deze ruwe, onbehouwen en wrede huisgenoten, is al net zo akelig om te lezen.
Tegenover het lompe, onbehouwen gedrag en de wreedheden staat het aandoenlijke, respectvolle en lieve gedrag van het derke jegens haar oma en zusje, en zelfs jegens haar opa. Het is niet zo dat zij zich op de voorgrond plaatst, zij is gewoon zo.
Derke maar ook alles wat zij aan bezigheden, gedragingen en tijdgebonden eigenaardigheden beschrijft maken deze roman de moeite waard. Dat opa, oma en de visite in oma’s keuken dialect (dat zeer goed te volgen is, ook voor niet-dialect sprekenden) spreken, maakt het boek nog aantrekkelijker.
De vorm waarin deze familiegeschiedenis gegoten is, leent zich bij uitstek om een idee te krijgen van hoe het is om op te groeien in een hechte gemeenschap in het rivierenlandschap van Nederland.
We volgen het meisje gedurende het jaar 1977, terwijl zij in de laatste klas van de lagere school zit, op de voet door middel van door haarzelf bijgehouden ‘dagboekaantekeningen’ uitgewerkt in korte hoofdstukken met grappige en minder grappige gebeurtenissen. Dit jaar wordt voorafgegaan door een soort proloog, spelend tien jaar later, waarin opa blijkt opgenomen te zijn in een verpleeghuis en wordt gevolgd door een soort epiloog dat in tijd aansluit bij de proloog. Daarin zien we hoe het derke zich ontwikkeld heeft tot een zelfstandige jonge vrouw die nog steeds aandacht heeft voor de noden van anderen.
De vlotte en soepele manier van vertellen en het anekdotische karakter van de roman zorgen ervoor dat de lezer, hoewel die zich regelmatig ongemakkelijk voelt bij het lezen van bepaalde stukjes, met veel plezier zich zal inlaten met de familie, vrienden en bekenden van dit meisje.