Acht levens om van te smullen

Of je nu van geschiedenis houdt of niet, van dit boek moet je houden.
In een proloog die een literaire parel op zich vormt, maakt Nino Haratischwili je nieuwsgierig naar de Georgische familie Jasji. Verschillende personages, namen, plaatsen… wervelen door elkaar heen, waardoor de angst je even bekruipt dat je al die namen nooit een plaats zal kunnen geven. Die angst blijkt al snel ongegrond, want van zodra het echte verhaal begint, loopt alles chronologisch.
De acht delen bestrijken zes generaties Jasji en ruim een eeuw Russische geschiedenis. Net zoals de geschiedenis zelf, was ook het leven van de Jasji’s niet altijd even vrolijk. Het is een verhaal over keuzes maken of dat net niet doen. Een verhaal over leven of geleefd worden. Een verhaal over vrouwen in een wereld die door mannen geregeerd wordt. Een verhaal waarin je zonder de historische achtergrond van de twintigste eeuw de keuzes die gemaakt worden en dingen die gebeuren niet altijd zou kunnen begrijpen. Door het verhaal van de familie Jasji te vertellen, maakt Haratischwili het leven achter het Yzeren Gordijn voor ons zichtbaar, een leven dat er voor de komst van dat Yzeren Gordijn niet veel rooskleuriger uitzag. Door het verhaal niet alleen in Rusland zelf te plaatsen, maar de Georgische geschiedenis te vertellen, krijg je bovendien ook een mooi beeld van de rol die de sovjetrepublieken in dit verhaal gespeeld hebben.
En toch is dit geen geschiedenisboek. Het is en blijft in de eerste plaats een familie-epos. Dat merk je ook aan het feit dat de auteur heel wat historische figuren niet eens bij naam noemt.
Zijn het de mannen die de politiek bepalen, dan zijn het de vrouwen die de familie runnen. Overgrootmoeder Stasia vormt de lijm die de generaties bij elkaar houdt. Zij is ook degene die de geschiedenis doorvertelt aan Nitsa, die op haar beurt het hele verhaal neerschrijft voor haar nichtje Brilka. Sommige leden van de familie zijn dicht bij de politiek betrokken, andere ondervinden alleen de gevolgen van de beslissingen die door die hoge heren gemaakt worden. Door sommige personages zo dicht bij historische figuren in de buurt te brengen, zou je bijna beginnen uitzoeken of de familie Jasji niet echt bestaan heeft. Dat bewijst nog maar eens dat Haratischwili de kunst verstaat om je helemaal in het verhaal te trekken. Personages staan er, gebeurtenissen – hoe wreed ze soms ook zijn – blijven hangen en roepen vragen op die je steeds weer verder doen lezen. Daardoor was het ook helemaal geen zware klus om deze kanjer (en die term mag je zowel letterlijk als figuurlijk nemen) met veel plezier uit te lezen.
Ging jij de challenge aan? Begin je reis dan alvast maar in dit prachtige Georgische verhaal. Het wordt gegarandeerd een boeiende reis.