Recensie Het Familieportret

Een verhaal over gevoelens van schuld, een zoektocht naar een verhuld verleden, een leven ten tijde van de oorlog gevuld met horror scenes.
Aangrijpend wordt Anna's leven neer gezet, naar de originele engelse titel "Those who save us" de ware hoofdpersoon. De psychologie betreffende de dingen die we doen in situaties die wijzelf nu niet kunnen indenken, keuzes die we gedwongen zijn te maken met alle tweeslachtige emoties van dien, die uiteindelijk als te beschamend ervaren worden en dusdanig werkelijk bijzonder goede zaken totaal overschaduwen. Interessant is het onderzoek waar Trudy aan mee doet, die op kleinere schaal nog meer invals/belevingshoeken van de duitse zijde ten tijde van de oorlog laat zien (Blum heeft ook gewerkt voor de Steven Spielberg's Survivors of the Shoah Foundation waar ze interviews afnam bij Joodse overlevenden).

De dringende vraag "Wat zou je zelf gedaan hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog" blijft ons denk ik allen wel bij na het lezen over zo een indrukwekkende periode. En het is er een die ik niet wil/kan beantwoorden zoveel factoren van het moment er mee kunnen spelen. Ik hoop alleen maar dat ik sterk genoeg zou zijn om te kunnen kiezen, maar soms dwingen andere belangen/factoren tot een andere keuze of gebeurtenissen. Anna's verhaal is een voorbeeld van een keuze, met opofferingen op emotioneel vlak.
Haar verhaallijn vind ik ook veruit de meest intrigerende, ik heb zelf niet zoveel met een zoektocht naar afkomst en achtergrond om zichzelf een duidelijkere identiteit te geven, of een vermeend schuldgevoel een antwoord te kunnen geven.

Boeken over de oorlog geschreven door een latere generatie blijven momenteel komen, en ook hier op Dizzie is de vergelijking naar Haar naam was Sarah meerdere malen te lezen. Beide boeken vind ik meer dan verdienstelijk om te lezen en de indruk die een titel achterlaat ligt ook wel eens aan het moment waarop ik mijn eigen beleving onderga. Liever zou ik iedere schrijver die een goed boek durft te wijden aan zo een gevoelige periode in de geschiedenis willen loven voor deze gedurfde uitdaging, met - zoals Jenna Blum het zo mooi stelt op haar website - als doel:

Readers often ask what survivor testimonies I used in the writing of Those Who Save Us. My answer: nothing. Survivors’ memories are earned at a cost the rest of us can only imagine. They are hallowed ground. But the survivors I was privileged to interview did inform the novel’s emotional atmosphere, allowing me to create the emotional spectrum along which my characters dwell: from guilt to shame to denial to anger to a fierce, abiding hope. Most survivors, when asked for their testimonies’ final statements, said, “The world should know what we went through so it will never happen again.” I wanted, in writing Those Who Save Us, to respect their wishes by refracting some of their anguish and horror through a fictional lens. That is another reason I wrote the novel: to pay survivors an homage.
( copyright from website Jenna Blum )