Details in een leven dat maar doorgaat

Lucas de Waard debuteerde in 2015 bij De Geus met zijn roman De kamers, die werd genomineerd voor de Schaduwprijs Gouden Strop 2016. De Waard schreef naast zijn romans ook toneelwerken, onder andere voor Bos Theaterproducties en het Zuidelijk Toneel. In 2017 verscheen zijn nieuwe roman: Kraaien tellen.

In Kraaien tellen maken we kennis met Tobias. Na een mislukte carrière aan de kunstacademie is hij veegwagenbestuurder geworden en liefst van al wordt hij door iedereen gewoon met rust gelaten. Wanneer zijn zus, de enige persoon waar hij een goede band mee had, zelfmoord pleegt, probeert Tobias zichzelf en zijn omgeving ervan te overtuigen dat alles best wel goed met hem gaat. Het blijkt echter steeds moeilijker om die schijn op te houden.

Rouw, eenzaamheid en relaties staan centraal in het verhaal over Tobias. Tobias is er zelf van overtuigd dat hij niemand nodig heeft in zijn leven, het bevalt hem allemaal prima zoals het gaat en het leven is makkelijk genoeg, het gaat vanzelf verder, of je er nu zelf actief aan deelneemt of niet. Maar als zijn zus Krista zelfmoord pleegt blijkt toch dat hij haar meer nodig had dan gedacht, de slechte relatie met zijn ouders helpt hierbij ook niet mee. Ook het in zijn eentje rouwen gaat Tobias steeds slechter af, hoezeer hij er iedereen, inclusief zichzelf, ook van probeert te overtuigen dat alles goed gaat. De Waard maakt veel gebruik van flashbacks en de kracht (en willekeur) van herinneringen komt hierdoor sterk naar voren in het verhaal. “Waarom sommige momenten me voor altijd bijblijven daar waar andere, hoe kostbaar ook, meegenomen worden door de tijd en opgaan in het niets, dat zal me altijd een raadsel blijven.”

De schrijfstijl van De Waard is bondig. De korte zinnen en gemakkelijke dialogen passen helemaal bij de personages die hij neerzet. Filosofische overdenkingen hadden Tobias en zijn veegwagencollega’s niet gepast, maar de alledaagse details die de auteur in zijn werk heeft verwerkt daarom misschien des te beter. Vanuit een veegwagen of een leeg appartement kun je veel dingen om je heen gemakkelijk opmerken. Deze beschrijvingen van andere levens zullen voor veel lezers herkenbaar zijn en zijn daarmee ook vermakelijk. “Onder mijn raam speelt het buurmeisje. Ze maakt graag dingen kapot, bij voorkeur dingen van anderen, en kijkt daarbij dan triomfantelijk om zich heen. […] Haar ouders vinden dat bij het ‘ontdekken van de wereld’ horen. Bobbie – zo heet dat meisje – mag naar hartenlust ontdekken.”

“Er zijn te veel details die je dan voorbijrent. De details daar gaat het om.” En dat is in Kraaien tellen net zo. Als je als lezer net zo oplettend en opmerkzaam bent als De Waard, dan gaat er met Kraaien tellen een wereld voor je open. Een wereld die voor sommigen ver weg zal zijn en voor anderen misschien stiekem wel dichterbij dan gedacht. Maar net als Tobias moeten we altijd weer door. Diep ademhalen, alles even laten bezinken en dan weer in beweging komen, al is het maar om het verhaal van Tobias nog een keer te lezen.