Magistraal ooggetuigenverslag van de Koude oorlog

Ken Follett heeft het hem gelapt. In 2010 begon zijn indrukwekkende project om een trilogie over de vorige eeuw te schrijven. Dat leverde drie pillen van elk gemiddeld 1000 pagina’s op. Val der titanen volgde wereldwijd vijf families ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Nacht van het kwaad pakte de draad op met de nazaten van deze families tijdens de Tweede Wereldoorlog. De trilogie wordt besloten met Kou uit het oosten, dat tijdens de Koude Oorlog speelt en waarin de hoofdrollen zijn weggelegd voor de kleinkinderen van de oorspronkelijke vijf families. Opnieuw weet Follett deze personages met elkaar in contact te brengen, wat laat zien hoe klein deze wereld eigenlijk is.

Follett hanteert in Kou uit het oosten dezelfde formule als in de vorige twee delen: hij manoeuvreert zijn personages zo dat ze steeds aanwezig zijn bij keerpunten in de geschiedenis. De lezer is daardoor als ooggetuige aanwezig bij aangrijpende momenten als de I have a dream-toespraak van Martin Luther King.
Follett gaat in sneltreinvaart langs al die keerpunten in de geschiedenis, waarbij hij tegelijkertijd pas op de plaats maakt om te laten zien wat voor impact politieke beslissingen op de gewone burger hebben.

De Cubacrisis, de Vietnamoorlog, de Praagse Lente, de arbeidersstakingen onder leiding van Lech Walesa…. het is allemaal te veel om op te noemen wat Follett in zijn boek heeft weten te stoppen. Maar zelfs in zo’n dik boek is geen ruimte om alle belangrijke zaken uit de Koude Oorlog te behandelen. Waarschijnlijk konden Folletts personages niet overal tegelijk zijn. De oorlog in Korea wordt bijvoorbeeld maar zijdelings vermeld en de hele ruimtewedloop wordt buiten beschouwing gelaten.

Kou uit het oosten beslaat de periode van de bouw tot het einde van de Berlijnse muur, waarmee de scheiding tussen oost en west het best tot uitdrukking wordt gebracht. Follet weet de tijdsgeest goed weer te geven door aandacht te besteden aan zaken als de rassenscheidingen in Amerika en de opkomst van rock-’n-roll.

Kou uit het oosten is een boek om je helemaal in onder te dompelen en de tijd van de Koude Oorlog (nogmaals) te beleven. De meeslepende vertelstijl van Follett zuigt je in het verhaal en laat je niet meer los. Na het magistrale einde merk je dat de ruim 1100 pagina’s bij lange na niet genoeg zijn. Gelukkig hebben de kleinkinderen in Kou uit het oosten ook voor nageslacht gezorgd. Mocht Follett een kwartet willen maken van deze trilogie, dan staat de deur open.