Door het doolhof van dementie

“Goede dagen”, zegt de buurman tegen Arthur Meijerink als hij samen met zijn dementerende vrouw een week op vakantie gaat. Dat zij op vakantie gaan is niet vanzelfsprekend, maar dochter Evelien heeft het geregeld; een week in een omgebouwd klooster en zoveel vrijwilligers dat de zorg voor Dieneke niet meer op de schouders van Arthur terecht komt. Of het handig is om in dit stadium nog op vakantie te gaan, laat zich raden.

De verteller in Goede dagen staat aan Arthur’s kant, volgt hem waar hij gaat en kent zijn donkerste gedachten en wensen:

“Bijna elke ochtend wanneer hij wakker werd, hoopte hij dat zijn vrouw dood naast hem lag.”

Het is de eerste zin van een veelzeggend verhaal over de dans macabre die echtgenoten dansen, als zij de ander bij alles moeten helpen in de laatste fase van hun leven en daarbij elke dag een beetje meer afscheid moeten nemen van hun geliefde.

In dit debuut van Helga Warmels perst zij de pijn van de nog ‘goede’ echtgenoot samen in een vakantieweek. Met lotgenoten wordt er gepraat over hun situatie, waarbij het ene woord ‘verpleeghuis’ angstvallig wordt vermeden. Hier zijn mensen bij elkaar die zo lang mogelijk trouw willen blijven in goede en kwade dagen. Alleen de lezer weet hoe ongelukkig Arthur is met zijn huwelijkse staat en hoe hij verlangt na een goed gesprek een normaal samen zijn en misschien zelfs wel meer.

Behalve de gebeurtenissen tijdens de vakantie in Zuid-Limburg, worden er ook momenten uit de verkeringstijd van Arthur en Dieneke en het begin van hun huwelijk beschreven. “De kwade dagen begonnen gelijk al”, constateert Arthur met weemoed. Een gedwongen huwelijk met zijn jeugdliefde Dieneke, een niet levensvatbare baby en een opdringerige schoonzus, zijn geen ideale start. De liefde spat vooral uit de brieven die Dieneke toentertijd aan Arthur schreef en heeft bewaard. Dat is mijn enige bezwaar bij deze roman. Goede dagen mist iets of wordt vooral gesierd door een zekere schroom als het gaat om de beleving van de seksualiteit voor het huwelijk, terwijl Helga Warmels wel de uitspattingen van een oude man durft op te schrijven. De liefde van Arthur voor Dieneke zit tussen een heleboel letters verstopt.

De aandacht die ze hiervoor heeft en de details waardoor blijkt hoe Arthur’s geest er aan toe is, zorgen voor een fascinerende reis door het doolhof van dementie. Eenmaal halverwege kon ik het boek niet mee wegleggen. Een ontroerend einde.